‘‘ଏଠାରେ ଏହା ଗୋଣ୍ଡି ଭାଷା ଏବଂ ହଲବିରେ ଏହା ଘୋଡଣ୍ଡୀ ଭାବରେ ଜଣାଶୁଣା । ଏହାର ଅର୍ଥ ଘୋଡ଼ା ଚଢିବା । କିବଇଵାଲେଙ୍ଗା ଗ୍ରାମ ନିବାସୀ (ଜନଗଣନାରେ କିବଇଵାଲେଙ୍ଗା ଭାବେ ତାଲିକାଭୁକ୍ତ) ଯୁବ ଶିକ୍ଷକ ଗୌତମ ସେଠିୟା କହନ୍ତି,  ଏହି ବାଡ଼ିର ସହାୟତାରେ ଚାଲିବ କିମ୍ବା ଦୌଡିବା ସମୟରେ ଆପଣ ଏକ ଅଶ୍ୱ ଉପରେ ବସିଥିବା ଭଳି ଅନୁଭବ କରିବା ସହିତ ଆନନ୍ଦିତ ହେବେ ।

ଛତିଶଗଡ଼ ବସ୍ତର ଅଞ୍ଚଳର କୋଣ୍ଡାଗାଁ ଜିଲ୍ଲା ଅନ୍ତର୍ଗତ କୋଣ୍ଡାଗାଁ ବ୍ଲକର ଏକ କ୍ଷୁଦ୍ର ଗ୍ରାମ ଝଗଡହିନପାରାର ପ୍ରାକ କିଶୋର ବାଳକମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଜଣେ - ମୁଁ  ଏଠାରେ କୌଣସି ବାଳିକାମାନଙ୍କୁ ଘୋଡଣ୍ଡୀ ଖେଳିବାର ଦେଖିନାହିଁ -ହରେଲି ଅମାବାସ୍ୟାର ( ଜୁଲାଇ ଅଗଷ୍ଟ ମଧ୍ୟରେ) ମାଙ୍ଗଳିକ ଦିନରେ ବାଡ଼ି ଉପରେ ଆରୋହଣ ହୋଇଥାଏ । ଏହି ଆରୋହଣ ଏବଂ କ୍ରୀଡ଼ାଦି ନୟାଖାନି ( କିମ୍ବା ନୱାଖାନି - ଛତିଶଗଡର ଅନ୍ୟ ପ୍ରାନ୍ତରେ ) ଅଗଷ୍ଟ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ଗଣେଶ ପୂଜାର କିଞ୍ଚିତ ସମୟ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଜାରି ରହିଥାଏ ।

ଭିଡିଓ ଦେଖନ୍ତୁ - ଘୋଡଣ୍ଡୀ : ବସ୍ତରର ଆନନ୍ଦଦାୟକ ଭାର ସନ୍ତୁଳନ କାର୍ଯ୍ୟ

ଗୌତମ ଆହୁରି ମଧ୍ୟ କୁହନ୍ତି - "ଆମେ ମଧ୍ୟ ଏହା ସହିତ ବହୁତ ଖେଳୁ ।" ଏହି ସ୍ଥାନୀୟ ଭାବେ ପ୍ରସ୍ତୁତ ପୋଗୋ - ବାଡ଼ି ଛତିଶଗଡ଼ର ଅନ୍ୟ ପ୍ରାନ୍ତରେ ଗେଡି ଭାବେ ପରିଚିତ । "ଆମେମାନେ ଏହାକୁ ନିଜେ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବୁ (ସାଧାରଣତଃ ଶାଳ କିମ୍ବା କର କାଠ ସହିତ)’

ଶିଶୁର ଉଚ୍ଚତା ଏବଂ ଦକ୍ଷତାର ଉପରେ ନିର୍ଭର କରି ବିଭିନ୍ନ ଉଚ୍ଚତାରେ ବାଡ଼ି ଉପରେ ଏକ ପାଦ ବିଶ୍ରାମ ଦିଆଯାଏ - ଏକ ଭାର ସନ୍ତୁଳନ କାର୍ଯ୍ୟ ଯାହା ସେମାନେ ପତନ ଏବଂ ବିଜୟ ମାଧ୍ୟମରେ ଉଠାନ୍ତି, ଏବଂ ଅନ୍ୟମାନଙ୍କୁ ଅବଲୋକନ କରି, କିମ୍ବା ସ୍ଥାନୀୟ ଟ୍ରୁପରେ ଥିବା ପାରମ୍ପରିକ ନୃତ୍ୟ ଶିଳ୍ପୀମାନଙ୍କୁ ଦେଖି ଏହି ବାଡ଼ିର ବ୍ୟବହାର ଏବଂ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରନ୍ତି ।

ଏଠାରେ ନୟାଖାନିର ଦ୍ଵିତୀୟ ଦିନରେ ଘୋଡଣ୍ଡୀର ପ୍ରତୀକାତ୍ମକ ଦେବୀଙ୍କୁ ପୂଜା କରନ୍ତି, ସମସ୍ତ ବାଡ଼ିକୁ ଗୋଟିଏ ସ୍ଥାନରେ ଏକତ୍ରିତ କରି ସେସବୁକୁ ସ୍ଥାନୀୟ ପରମ୍ପରା ଅନୁସାରେ ଭଙ୍ଗା ଯାଇଥାଏ  ।

ଅନୁବାଦ: ଓଡ଼ିଶାଲାଇଭ୍‍

Purusottam Thakur

Purusottam Thakur is a 2015 PARI Fellow. He is a journalist and documentary filmmaker and is working with the Azim Premji Foundation, writing stories for social change.

Other stories by Purusottam Thakur
Translator : OdishaLIVE

This translation was coordinated by OdishaLIVE– a dynamic digital platform and creative media and communication agency based out of Bhubaneswar. It handles news, audio-visual content and extends services in the areas of localization, video production and web & social media.

Other stories by OdishaLIVE