చేదు కాకరకాయను తీపి చేయగలమా!

విసుర్రాయితో పనిచేస్తూ తన తల్లి పాడిన పాటలను ఛాయా ఉబాళే గుర్తు చేసుకున్నారు. అవి - కుటుంబ సంబంధాల సంతోషాలనూ, కష్టాలనూ ఇమిడ్చి పాడే విసుర్రాయి పాటలూ, జానపద గీతాలూ

మహారాష్ట్రలోని పుణే జిల్లా, శిరూర్ తాలూకా లో మేం ఆమెను కలిసినప్పుడు, "మా అమ్మ చాలా పాటలు పాడేది, కానీ వాటన్నిటినీ గుర్తుకు తెచ్చుకోవటం కష్టం," PARIతో చెప్పారు ఛాయా ఉబాళే. విసుర్రాయి పాటల ప్రాజెక్ట్ (GSP)కు పాటలు అందించిన గాయకులను మళ్ళీ కలవాలనే మా వెతుకులాటలో భాగంగా మేం అక్టోబర్ 2017లో సవిందణె గ్రామంలోని పవార్ ఇంటి తలుపు తట్టాం. అది కొడుకులు, కూతురు, కోడలు, పిల్లలతో నిండిన ఇల్లు.

కానీ నాలుగేళ్ళ క్రితమే మరణించటంతో మేం గీతా పవార్‌ని కలవలేకపోయాం. దాంతో మా కోసం తన తల్లి పాడిన పాటలను గుర్తుచేసుకోవటం గీత కుమార్తె ఛాయా ఉబాళే బాధ్యత అయింది. 43 ఏళ్ళ ఛాయ తన తల్లి ధరించిన వెండి జోడవే (మెట్టెలు)ను మాకు చూపించారు. వాళ్ళు వాటిని తాము ఆప్యాయంగా ఆరాధించే తల్లి ఫోటో ఫ్రేమ్ పక్కన ఉంచారు.

ఆమె తన తల్లి పాడిన ఒవీ ని గుర్తుకు తెచ్చుకోవడానికి ప్రయత్నించిన తర్వాత, ఛాయ నాలుగు విసుర్రాయి పాటలను పాడారు. ఒకటి విచారంగానూ, మరొకటి ఉల్లాసంగానూ ఉన్న రెండు చిన్న జానపద పాటలను కూనిరాగం తీశారు. ఆమె భద్రకు రాజైన అశ్వపతి కుమార్తె, పురాణసంబంధమైన సావిత్రి సద్గుణాలను కీర్తిస్తూ ఒక రెండు వరుసల కథతో ప్రారంభించారు. తరువాత వచ్చే పాటలకు శ్రుతిని స్థిరం చేయడానికి పాడే గళా (రాగం) ఈ ద్విపద. ఇది ఒక సాధారణ అభ్యాసం.

మొదటి జానపద గీతంలో ఆమె మహాభారతంలో వందమంది దాయాదులైన కౌరవులతో సంఘర్షిస్తోన్న ఐదుగురు పాండవ సోదరుల పరిస్థితిని, చాలా పెద్ద కుటుంబంలో రోజువారీ పనులు చేసే ఒంటరి మహిళగా తన స్వంత పరిస్థితితో పోల్చారామె. పండర్‌పూర్‌ ఆలయంలోని విఠ్ఠల్-రుక్మిణి పట్ల భక్తిని ఆవాహన చేస్తూ, ఆ దేవతలను తన స్వంత తల్లిదండ్రులతో పోల్చారు. తల్లిదండ్రుల ప్రస్తావన రాగానే ఛాయ గొంతు గద్గదికమైపోయి, తన చెంపల మీదుగా ప్రవహిస్తున్న కన్నీటిని ఆమె నిలవరించలేకపోయారు. అంతలోనే, అదే వరుసలో ఉన్నట్లుగా ఉన్నట్టుండి మేఘం కమ్మి, ఆ ఇంటి రేకుల కప్పుపై పెద్ద శబ్దాలు చేస్తూ భారీ వర్షం మొదలయింది.

ఆ తర్వాతి చరణంలో ఆమె తన నలుగురు బావగార్లు, వారి భార్యలు కోరిన కోరికలను తీర్చడానికి తన సోదరుడు పడిన కష్టాలను గురించి పాడారు.

ఆ జానపద పాట తర్వాత పాడిన నాలుగు చరణాల ఒవీ లో ఛాయ ఒక పిల్లవాడు తన మేనమామల నుండి, అత్తల నుండి పొందే ప్రేమను గురించి, బహుమతుల గురించి పాడారు. శిశువుకు మేనమామ ఎరుపు రంగు జుబ్బా, టోపీ బహుమతిగా ఇచ్చారు. శిశువు ఆకలితో ఏడవడం మొదలుపెట్టగానే, పిల్లవాడికి పెరుగన్నం తినిపించమని గాయని సూచిస్తారు.

కన్నీటిని తుడుచుకుంటూ, విచారం నుండి త్వరగానే కోలుకున్న ఛాయ హాస్యం నిండిన ఒక జానపద పాటను పాడి ముగించారు: కాకయరకాయ చేదులా తనను ఇబ్బందిపెట్టే అత్తగారిని సంతోషపెట్టడం కోడలుకి ఎంత కష్టమో ఇందులో వర్ణించారు. మీరు ఎలా వండినా, దాని రుచి ఎప్పుడూ చేదుగానే ఉంటుంది; దానిని తీపిగా చేయడం అసాధ్యం. ఈ చివరి పాటలో మేం కూడా ఛాయ నవ్వులలో జతకలిపాం.

జానపద గీతం:

ఒవీలు (విసుర్రాయి పాటలు):

జానపద గీతం:

ప్రదర్శనకారిణి/గాయని: ఛాయా ఉబాళే

గ్రామం : సవిందణే

తాలూకా: శిరూర్

జిల్లా: పుణే

తేదీ : ఈ పాటలను రికార్డ్ చేసి, ఫోటోలు తీనది 2017 అక్టోబర్‌లో