जेवणाचे डबे, पाण्याच्या बाटल्या, छत्र्या आणि स्लिपर. या वस्तू कोणाच्या असतील हे मालकाला न पाहताही तुम्ही ओळखू शकाल. जवळच कुठे तरी रानात मजूर कामाला आलेत हे समजायला तुम्हाला वेळ लागणार नाही. हे आहे ओडिशाच्या कोरापुट जिल्ह्यातलं सिंदेही गाव. शेतात कामासाठी मजूर, जास्त करून बाया आणि तरुण मुली पोट्टंगी तालुक्यातून लांबवरून चालत इथे पोचल्या आहेत. त्यांनी सोबत आणलेल्या या सगळ्या वस्तू (आणि कदाचित यात नसलेल्या इतर काही). २०१४ चा जुलै महिना होता, पावसाला सुरुवात झाली होती. त्यामुळे छत्र्या. गरिबाला पायताणाचं इतकं मोल असतं की त्या वापरून झिजू नयेत किंवा मातीने भरू नयेत, याची फार दक्षता घेतली जाते. क्वचित कधी या एका डब्यातलं जेवण तीन-चार जणांत मिळून आणलेलं असतं. प्यायचं साफ पाणी कामावर मिळेलच, त्यातही एखाद्या शेतकऱ्याच्या रानात याची शाश्वती नाही. म्हणून पाण्याच्या प्लास्टिकच्या बाटल्या. खरिपाची पेरणी सुरू झालीये.

P. Sainath

ପି. ସାଇନାଥ, ପିପୁଲ୍ସ ଆର୍କାଇଭ୍ ଅଫ୍ ରୁରାଲ ଇଣ୍ଡିଆର ପ୍ରତିଷ୍ଠାତା ସମ୍ପାଦକ । ସେ ବହୁ ଦଶନ୍ଧି ଧରି ଗ୍ରାମୀଣ ରିପୋର୍ଟର ଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଛନ୍ତି ଏବଂ ସେ ‘ଏଭ୍ରିବଡି ଲଭସ୍ ଏ ଗୁଡ୍ ଡ୍ରଟ୍’ ଏବଂ ‘ଦ ଲାଷ୍ଟ ହିରୋଜ୍: ଫୁଟ୍ ସୋଲଜର୍ସ ଅଫ୍ ଇଣ୍ଡିଆନ୍ ଫ୍ରିଡମ୍’ ପୁସ୍ତକର ଲେଖକ।

ଏହାଙ୍କ ଲିଖିତ ଅନ୍ୟ ବିଷୟଗୁଡିକ ପି.ସାଇନାଥ
Translator : Medha Kale

ମେଧା କାଲେ ପୁନେରେ ରହନ୍ତି ଏବଂ ମହିଳା ଓ ସ୍ଵାସ୍ଥ୍ୟ କ୍ଷେତ୍ରରେ କାମ କରିଛନ୍ତି । ସେ ମଧ୍ୟ PARIର ଜଣେ ଅନୁବାଦକ ।

ଏହାଙ୍କ ଲିଖିତ ଅନ୍ୟ ବିଷୟଗୁଡିକ ମେଧା କାଲେ