ਮਮਤਾ ਪਰੇਡ ਪਾਰੀ ਦੀ ਸਾਡੀ ਸਹਿਕਰਮੀ ਸਨ। ਇੱਕ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਪੱਤਰਕਾਰ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਆਪਣੇ ਮਨ ਅੰਦਰ ਭਵਿੱਖ ਦੀਆਂ ਕਈ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਉਲੀਕ ਰੱਖੀਆਂ ਸਨ, 11 ਦਸੰਬਰ 2022 ਨੂੰ ਅਚਾਨਕ ਇਸ ਜਹਾਨੋਂ ਰੁਖਸਤ ਹੋ ਗਈ।

ਮਮਤਾ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਬਰਸੀ ਮੌਕੇ ਅਸੀਂ ਖ਼ਾਸ ਪੌਡਕਾਸਟ ਲੈ ਕੇ ਆਏ ਹਾਂ ਜਿੱਥੇ ਤੁਸੀਂ ਮਮਤਾ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਲੋਕਾਂ ਭਾਵ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਪਾਲਘਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਵਾੜਾ ਤਾਲੁਕਾ ਦੇ ਵਰਲੀ ਆਦਿਵਾਸੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰਦਿਆਂ ਸੁਣ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਹ ਰਿਕਾਰਡਿੰਗ ਆਪਣੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਕੁਝ ਕੁ ਮਹੀਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਕੀਤੀ ਸੀ।

ਮਮਤਾ ਦੀ ਕਲਮ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਬੁਨਿਆਦੀ ਸੁਵਿਧਾਵਾਂ ਤੇ ਹੱਕਾਂ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰਦਿਆਂ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਲਿਖੀ। ਇੱਕ ਨਿਡਰ ਪੱਤਰਕਾਰ ਹੋਣ ਦੀ ਗਵਾਹੀ ਭਰਦਿਆਂ ਮਮਤਾ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਛੋਟੀਆਂ ਬਸਤੀਆਂ ਬਾਰੇ ਵੀ ਲਿਖਿਆ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਦੇ ਨਕਸ਼ੇ ਵਿੱਚ ਵੀ ਥਾਂ ਨਾ ਮਿਲ਼ੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਭੁੱਖ ਨਾਲ਼ ਵਿਲ਼ਕਦੀਆਂ ਜ਼ਿੰਦਗੀਆਂ, ਬਾਲ ਮਜ਼ਦੂਰੀ, ਬੰਧੂਆ ਮਜ਼ਦੂਰੀ, ਸਕੂਲ ਜਾਣ ਲਈ ਤਰਸਦੇ ਬਾਲ, ਜ਼ਮੀਨੀ ਹੱਕ, ਉਜਾੜੇ, ਰੋਜ਼ੀਰੋਟੀ ਤੇ ਹੋਰ ਵੀ ਕਈ ਮੁੱਦਿਆਂ ਨੂੰ ਸਾਹਮਣੇ ਲਿਆਂਦਾ।


ਇਸ ਐਪੀਸੋਡ ਵਿੱਚ, ਮਮਤਾ ਆਪਣੇ ਪਿੰਡ ਨਿੰਬਾਵਲੀ ਦੀ ਬੇਇਨਸਾਫ਼ੀ ਭਰੀ ਕਹਾਣੀ ਸੁਣਾਉਂਦੀ ਹਨ। ਉਹ ਦੱਸਦੀ ਹਨ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਸਰਕਾਰੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਬੜੀ ਚਲਾਕੀ ਖੇਡੀ ਤੇ ਮੁੰਬਈ-ਵਡੋਦਰਾ ਐਕਸਪ੍ਰੈੱਸਵੇਅ ਲਈ ਪਾਣੀ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦੀ ਉਸਾਰੀ ਵਾਸਤੇ ਪਿੰਡ ਵਾਸੀਆਂ ਤੋਂ ਧੋਖੇ ਨਾਲ਼ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਜੱਦੀ ਜ਼ਮੀਨਾਂ ਛੁਡਵਾ ਲਈਆਂ।

ਇਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਨੇ ਪਿੰਡ ਨੂੰ ਦੋ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਤੋੜ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਬਦਲੇ ਵਿੱਚ ਮਿਲ਼ਣ ਵਾਲ਼ੇ ਮੁਆਵਜ਼ੇ ਦੀ ਤਾਂ ਗੱਲ ਹੀ ਛੱਡੋ।

ਪਾਰੀ ਵਿਖੇ ਕੰਮ ਕਰਦਿਆਂ ਸਾਨੂੰ ਮਮਤਾ ਨੂੰ ਜਾਣਨ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ਼ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦਾ ਸੁਭਾਗ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਇਆ। ਪਾਰੀ ਵਿੱਚ ਛਪੀਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਨੌ ਕਹਾਣੀਆਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਇੱਥੇ ਹੈ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਲੇਖਣੀ ਤੇ ਭਾਈਚਾਰੇ ਲਈ ਕੀਤੇ ਕੰਮ ਮਮਤਾ ਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਜਿਊਂਦੇ ਰੱਖਣਗੇ। ਹਰ ਲੰਘਦੇ ਪਲ ਨਾਲ਼ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਜਾਣ ਦਾ ਦੁੱਖ ਹੋਰ ਗਹਿਰਾਉਂਦਾ ਜਾਵੇਗਾ।

ਅਸੀਂ ਇਸ ਪੌਡਕਾਸਟ ਵਾਸਤੇ ਮਦਦ ਦੇਣ ਲਈ ਹਿਮਾਂਸ਼ੂ ਸਾਈਕੀਆ ਦੇ ਸ਼ੁਕਰਗੁਜ਼ਾਰ ਹਾਂ।

ਕਵਰ ਚਿੱਤਰ ' ਤੇ ਮਮਤਾ ਦੀ ਫ਼ੋਟੋ ਸਿਟੀਜ਼ਨ ਫਾਰ ਜਸਟਿਸ ਐਂਡ ਪੀਸ ਦੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਤੋਂ ਲਈ ਹੈ ਜਿੱਥੋਂ ਦੀ ਉਹ ਫੈਲੋ ਸਨ। ਇਸ ਤਸਵੀਰ ਨੂੰ ਵਰਤਣ ਦੇਣ ਲਈ ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਧੰਨਵਾਦੀ ਹਾਂ।

ਤਰਜਮਾ: ਕਮਲਜੀਤ ਕੌਰ

Aakanksha

آکانکشا (وہ صرف اپنے پہلے نام کا استعمال کرتی ہیں) پاری کی رپورٹر اور کنٹینٹ ایڈیٹر ہیں۔

کے ذریعہ دیگر اسٹوریز Aakanksha
Editors : Medha Kale

میدھا کالے پونے میں رہتی ہیں اور عورتوں اور صحت کے شعبے میں کام کر چکی ہیں۔ وہ پیپلز آرکائیو آف رورل انڈیا (پاری) میں مراٹھی کی ٹرانس لیشنز ایڈیٹر ہیں۔

کے ذریعہ دیگر اسٹوریز میدھا کالے
Editors : Vishaka George

وشاکھا جارج، پاری کی سینئر ایڈیٹر ہیں۔ وہ معاش اور ماحولیات سے متعلق امور پر رپورٹنگ کرتی ہیں۔ وشاکھا، پاری کے سوشل میڈیا سے جڑے کاموں کی سربراہ ہیں اور پاری ایجوکیشن ٹیم کی بھی رکن ہیں، جو دیہی علاقوں کے مسائل کو کلاس روم اور نصاب کا حصہ بنانے کے لیے اسکولوں اور کالجوں کے ساتھ مل کر کام کرتی ہے۔

کے ذریعہ دیگر اسٹوریز وشاکا جارج
Translator : Kamaljit Kaur

کمل جیت کور پنجاب کی رہنے والی ہیں اور ایک آزاد ترجمہ نگار ہیں۔ انہوں نے پنجابی ادب میں ایم کیا ہے۔ کمل جیت برابری اور انصاف کی دنیا میں یقین رکھتی ہیں، اور اسے ممکن بنانے کے لیے کوشاں ہیں۔

کے ذریعہ دیگر اسٹوریز Kamaljit Kaur