ଗାଁରୁ ପୋନ୍ନୁସାମୀଙ୍କ ବିଶ୍ୱ ଦର୍ଶନ

ଏ ସମଗ୍ର ପୃଥିବୀ ତାଙ୍କ ଗାଁ ଥିଲା। ୧୯୯୩​ରେ ପୁଡୁକୋଟ୍ଟାଇରେ ମୁଁ ପ୍ରଥମେ ତାଙ୍କୁ ଦେଖିଥିଲି, ଯିଏ ପଞ୍ଚମରୁ ସ୍କୁଲ ଛାଡିଥିଲେ। କିନ୍ତୁ ସେ ଥିଲେ ଜଣେ ଖ୍ୟାତନାମା ସାରସ୍ୱତ ସାଧକ। ପରେ, ମୁଁ ତାଙ୍କୁ ତାଙ୍କ ଘରେ, କାମରାଜ (ଏବେ ବିରୁଦ୍ଧନଗର) ଜିଲ୍ଲାର ମେଲାନମରାଇ ନାଡ଼ୁ ଗାଁରେ ଭେଟିଥିଲି। ଅକ୍ଟୋବର ୩୦ରେ, ୬୬ ବର୍ଷ ବୟସରେ ମେଲାନମାଇ ପୋନ୍ନୁସାମୀଙ୍କ ଦେହାନ୍ତ ଘଟିଥିଲା। ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳର ଜଣେ ବିଶିଷ୍ଟ ସାହିତ୍ୟିକଙ୍କୁ ହରାଇଥିଲା ଭାରତ। ପୋନ୍ନୁସାମୀ ଜଣେ ସୃଜନଶୀଳ ସାହିତ୍ୟିକଠାରୁ ଆଉ କିଛି ଅଧିକ ଥିଲେ। ବିଚକ୍ଷଣ ରାଜନୈତିକ ବୁଦ୍ଧି, ଚିନ୍ତାନାୟକ ଏବଂ ଜଣେ ବିଶ୍ଳେଷକ ଥିଲେ। ତାଙ୍କ ପୁରୁଣା ଜନ୍ମଭୂମି ରାମନାଥପୁରମରେ (ରାମନାଦ ଭାବେ ଅଧିକ ଜଣାଶୁଣା) କାହିଁକି ଦାରିଦ୍ର୍ୟ ଏବଂ କ୍ଳେଶ ଥିଲା, ସେ ତାର ବର୍ଣ୍ଣନା କରିଛନ୍ତି।

ସେ ତାଙ୍କ ଗାଁକୁ କେନ୍ଦ୍ର କରି ସମଗ୍ର ପୃଥିବୀକୁ ବୁଝି ପାରିଥିଲେ। ‘ଶସ୍ୟ ସଂକଟ’ ଶବ୍ଦ ବ୍ୟବହାରର ପ୍ରାୟ ଏକ ଦଶନ୍ଧି ପୂର୍ବରୁ ସେ କହୁଥିଲେ ଯେ, ନୂଆ ବିହନ ତାଙ୍କ ଗାଁର ଚାଷୀଙ୍କ ପାଇଁ ଧ୍ୱଂସକାରୀ ହେବ। ସେ କହିଲେ, “ଯେଉଁମାନେ ଏହି ବିହନ ବ୍ୟବହାର କରିବା ଆରମ୍ଭ କରିଛନ୍ତି, ସେମାନଙ୍କ ଉତ୍ପାଦନ ଖର୍ଚ୍ଚ ଏବେ ବହୁ ପରିମାଣରେ ବଢି ଯାଇଛି।” ଏହା ଥିଲା ୧୯୯୩ ମସିହାର କଥା।

ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର ସହ ବହୁ ସମ୍ମାନରେ ସମ୍ମାନିତ ହୋଇଛନ୍ତି ପୋନ୍ନୁସାମୀ। ଜଣେ ବିଶିଷ୍ଟ ଲେଖକ ହୋଇଥିବା ସତ୍ତେ୍ବ ଗାଁରୁ ଯାଇ ମଦୁରାଇ କିମ୍ବା ଚେନ୍ନାଇ ଭଳି ଏକ ବଡ଼ ଜାଗାରେ ରହିବା ଚିନ୍ତାଧାରାର ସେ ପରିପନ୍ଥି ଥିଲେ। ସେ ଅନୁଭବ କରୁଥିଲେ ଯେ, ପୁରୁଣା ରାମନାଦ ଜିଲ୍ଲା (ବର୍ତ୍ତମାନ ବିରୁଦ୍ଧନଗର) ର ତାଙ୍କ ଗାଁରେ ରହି ସେ ଲେଖକୀୟ ସ୍ୱୀକୃତି ପାଇଛନ୍ତି । ତାଙ୍କ ଜୀବନର ଶେଷ ତିନି ଚାରି ବର୍ଷ ସେ ଭୀଷଣ ଅସୁସ୍ଥ ହୋଇପଡ଼ିବାରୁ ତାଙ୍କ ପୁଅ ପାଖକୁ ଚେନ୍ନାଇକୁ ପଳାଇ ଆସିଥିଲେ। ସେଠାରୁ ତାଙ୍କ ଡାକ୍ତର ଝିଅ ଅଳ୍ପ ଦୂରରେ ରହୁଥିଲେ।

କେତେ ମହାନ ଲେଖକ। କେତେ ସୁନ୍ଦର ମଣିଷ। କେତେ ଭୟଙ୍କର କ୍ଷତି। ମୋ ପୁସ୍ତକ ଏଭ୍ରିବଡି ଲଭ୍ସଏ ଗୁଡ୍ଡ୍ରଟ୍ରେ ତାଙ୍କ ଉପରେ ଲେଖିଥିବା ଏହି କାହାଣୀ।

ସେ କେବଳ ଜଣେ ଉଚ୍ଚ ସମ୍ମାନିତ ଲେଖକ ନୁହନ୍ତି, ତାଙ୍କ ଜିଲ୍ଲାର ଅନୁନ୍ନତତା ସଂପର୍କରେ ମଧ୍ୟ ତାଙ୍କର ଗଭୀର ଅନୁଧ୍ୟାନ ରହିଛି। ରାମନାଦ ବିଭାଜିତ ହେବା ପରେ ତାଙ୍କ ଗାଁ ମେଲାନମରାଇ ନାଡ଼ୁ ପୃଥକ ହୋଇଯାଇଛି। ଏବେ ଏହା କମରାଜର ଜିଲ୍ଲାରେ ଅବସ୍ଥିତ। ରାମନାଦ କାହିଁକି ଏମିତି ରହିଯାଇଛି ତା ଉପରେ ସେ ଅନେକ ମାନସ ମନ୍ଥନ କରିଛନ୍ତି। ଗତ ୨୧ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ସେ ଯେତେ କାହାଣୀ ଲେଖିଛନ୍ତି ସେ ସବୁ ରାମନାଦ ଉପରେ।

ପୋନ୍ନୁସାମୀ କଳ୍କୀ ପୁରସ୍କାର ବିଜେତା ଏବଂ ପ୍ରଗତିଶୀଳ ଲେଖକ ସଂଗଠନର ଜଣେ ଆଗଧାଡ଼ିର ଲେଖକ ହୋଇ ମଧ୍ୟ ତାଙ୍କ ବିଛିନ୍ନ ଗାଁରେ ରହିବାକୁ ସେ ପସନ୍ଦ କରନ୍ତି। କାହିଁକି ଏକ ବଡ଼ ସହରରେ ରହୁ ନାହାନ୍ତି ବୋଲି ପଚାରିବାରୁ ସେ କହିଲେ, “ଲେଖାର ସତ୍ୟନିଷ୍ଠତାକୁ ଏହା କ୍ଷତି ପହଞ୍ଚାଇବ।” ସେଇଥିପାଇଁ ସେ ମେଲାନମରାଇ ନାଡ଼ୁରେ ରହିଯାଇଛନ୍ତି। ଏହା ଏମିତି ଏକ ଗାଁ ଯାହାକୁ ପାଇବା ପାଇଁ ଅନେକ କଷ୍ଟ କରିବାକୁ ପଡ଼ିଲା। ଆମେ ଏଠି ନିର୍ଦ୍ଧାରିତ ସମୟର ପ୍ରାୟ ଛଅ ଘଣ୍ଟା ବିଳମ୍ବରେ ପହଞ୍ଚିଥିଲୁ।

“ରାମନାଦର ଦାରିଦ୍ର୍ୟତାକୁ ନେଇ ଜଣେ ବିଶେଷଜ୍ଞ ଭାବେ ତୁମେ ମୋର ସାକ୍ଷାତକାର ନେବାକୁ ଯାଉଛ? ଜଣେ ଲେଖକ ଭାବେ ନୁହେଁ ?” ଆମର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ପୋନ୍ନୁସାମୀ ପରିଷ୍କାର ଭାବେ ଜାଣି ପାରିଥିଲେ।

ପୋନ୍ନୁସାମୀ କହିଲେ, “ରାମନାଥପୁରମ ଜିଲ୍ଲା ୧୯୧୦ ମସିହାରେ ଗଠନ ହୋଇଥିଲା”। “ଆଜି ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏହି ଜିଲ୍ଲାରେ କୌଣସି ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ନାହିଁ। ଏହି ଜିଲ୍ଲାରୁ ଆଉ ତିନିଟି ଜିଲ୍ଲା ଜନ୍ମ ନେଲେଣି ଏବଂ ଦୁଇ ଜଣ ମନ୍ତ୍ରୀ ଥାଇ ବି ଏଠାରେ କୌଣସି ମେଡ଼ିକାଲ କଲେଜ ନାହିଁ।” ଗୋଟିଏ ସରକାରୀ ଇଂଜିନିୟରିଂ କଲେଜ ମଧ୍ୟ ନାହିଁ। ଏଠାରେ ଥିବା ଏକମାତ୍ର ଘରୋଇ ଇଂଜିନିୟରିଂ କଲେଜ ଏବର୍ଷ ବୋଧହୁଏ ବନ୍ଦ ହୋଇଯିବ। ନୂଆ ଜିଲ୍ଲାରେ କେବଳ ତିନିଟି କଲେଜ ରହିଛି ଏବଂ ଏଗୁଡ଼ିକରେ ମାତ୍ର ଦୁଇଟି ବିଷୟରେ ସ୍ନାତକୋତ୍ତର ପାଠ୍ୟକ୍ରମ ରହିଛି।

ସେ କହିଲେ, “ଏହି ଅନୁନ୍ନତାତା ତା ନିଜର ମାନସିକତାକୁ ଜନ୍ମ ଦେଇଛି”। “ରାମନାଦରେ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ପାଇଁ ଆଦୌ କେବେ ଦାବି ମଧ୍ୟ ହୋଇନାହିଁ। ଏହି ନିକଟ ଅତୀତରେ କେତେକ ରାଜନୈତିକ ଦଳ ଏହି ପ୍ରସଙ୍ଗ ଉଠାଇଥିଲେ। ଦୁଇ ପିଢି ପରେ ବି ଏଠି ମୌଳିକ ଶିକ୍ଷା ଅପହଞ୍ଚ ହୋଇ ରହିଛି।”

“ରାମନାଦବାସୀଙ୍କ ପାଇଁ ଦାବି କିମ୍ବା ଆବେଦନ ଏତେ ସହଜ ନଥିଲା। ୮୩ ବର୍ଷ ଧରି ଏହି ଜିଲ୍ଲାର ମୁଖ୍ୟାଳୟ ମଦୁରାଇ ଜିଲ୍ଲାରେ ଥିଲା! ଏପରିକି ଅଦାଲତ ମଧ୍ୟ ଗତ ଛଅ ମାସ ପୂର୍ବରୁ ସେହି ସହରରେ ଥିଲା। ୧୯୮୫ରେ ରାମନାଦ ଜିଲ୍ଲା ୩ଟି ଜିଲ୍ଲାରେ ବିଭାଜିତ ହେବା ପରେ ଏହି ପରିବର୍ତ୍ତନ ହୋଇଛି।”

ଆଦୌ ପଶ୍ଚାତାପ କରୁନଥିବା ଜଣେ ବାମପନ୍ଥୀ ବୋଲି ପୋନ୍ନୁସାମୀ ନିଜକୁ କହନ୍ତି। ତାଙ୍କ ଭାଷାରେ - “ପ୍ରଶାସନ ଏମାନଙ୍କଠାରୁ ସବୁବେଳେ ଦୂରେଇ ରହି ଆସିଛି। ଅଧିକାରୀମାନେ ବହୁ ଦୂରରେ ଥିବାରୁ ଏସବୁ ସ୍ଥାନୀୟ ପ୍ରସଙ୍ଗ ସେମାନେ ଜାଣୁ ନଥିଲେ। ଆଞ୍ଚଳିକ ସମସ୍ୟା କଣ ବୁଝି ହେଉନଥିଲା। ବର୍ତ୍ତମାନ ଆମ ପାଖରେ ଅଦାଲତ, ଜିଲ୍ଲାପାଳଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ ଏବଂ ଅନ୍ୟନ୍ୟ ସୁବିଧା ହେଲାଣି। ତଥାପି ସେଇ ପୁରୁଣା ଢାଞ୍ଚା ବଦଳିନି, କାରଣ ମୌଳିକ ପ୍ରସଙ୍ଗଗୁଡ଼ିକ ସେମିତି ପୂର୍ବଭଳି ପଡ଼ି ରହିଛି।”

ରାଜ୍ୟର ସବୁ ପଛୁଆ ଜିଲ୍ଲା ଭିତରେ ଏହି ଜିଲ୍ଲାର ଆୟ ସବା ଶେଷରେ ରହିଛି। ଅନ୍ୟ ଜିଲ୍ଲା ତୁଳନାରେ ଏହା ୨୦ ପ୍ରତିଶତ ମଧ୍ୟ ବିକଶିତ ହୋଇନାହିଁ। “ପୂର୍ବରୁ ଏହା ଏକ ଜମିଦାରୀ ଅଞ୍ଚଳ ଥିଲା। ପ୍ରକୃତରେ ଛୋଟଛୋଟ ଜାଗିରିକୁ ନେଇ ଏହି ଅଞ୍ଚଳ ଗଠିତ। ଏଥିରୁ ଅଧିକାଂଶ ପ୍ରାୟ ଜାତି ଆଧାରରେ ଚାଲିଥିଲା। ଏହି ଅଞ୍ଚଳ ପଛୁଆ ହୋଇ ରହିବା ଜାତିପ୍ରଥାର ଏକ ଅବଦାନ।”

ବ୍ରିଟିଶ ଅମଳରେ ମଧ୍ୟ ଏହି ଚଳଣି ବ୍ୟବସ୍ଥିତ ହୋଇନଥିଲା। ନିଯୁକ୍ତି ଏବଂ ଆୟ ପାଇଁ ଥିବା କେତେକ ବାଟକୁ ଏହା ଧ୍ୱଂସ କରି ଦେଇଛି। “ଏଠି ବହୁ ସଂଖ୍ୟାରେ ଲୋକ ବେଆଇନ୍ କାର୍ଯ୍ୟ କଲେ। ଅନ୍ୟମାନଙ୍କ ବଞ୍ଚିବାର ମାଧ୍ୟମକୁ ସେମାନେ ହଡ଼ପ କଲେ।” ଏବେ ରାମନାଦରେ ଜାତିପ୍ରଥା ଏବଂ ଅପରାଧର ଚରମ ହିଂସା।

“ଏଠି ଭୂ-ସଂସ୍କାରର ଅର୍ଥ କିଛି ନାହିଁ। ସମସ୍ତଙ୍କର ଗୋଟିଏ ଧାରଣା, ଏହି ଜିଲ୍ଲାରେ ଭଲ ଚାଷ ହୁଏ। କିନ୍ତୁ ସେଇ ମାନସକତାରେ ଏଠି କିଏ କାମ କରିଛି?” ରାମନାଦରେ ଜମି ଥିବା ଲୋକଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ୮୦ ପ୍ରତିଶତ ଲୋକଙ୍କର ଦୁଇ ଏକରରୁ କମ୍ ଜାଗା ଅଛି। ତାହା ପୁଣି ବିଭିନ୍ନ କାରଣରୁ ଅର୍ଥକରୀ ନୁହେଁ। ଏହି ତାଲିକାର ସବୁଠୁ ଶୀର୍ଷରେ ରହିଛି ଜଳସେଚନର ଅଭାବ।