ଧିରେ ଧିରେ ପବନ ବହୁଥିବା ଏକ ଅପରାହ୍ନରେ, ଉଷା ଶିନ୍ଦେ ନିଜ ନାତିକୁ କାଖ କରି ନଦୀ ପାରି କରିବା ପାଇଁ ଏକ ରାପ୍ଟରେ ଚଢିବାକୁ ଯାଉଥିଲେ। ସେହି ଅସ୍ଥିର ବୋଟ୍ଟି ତାଙ୍କ ଆଶାଠାରୁ ଅଧିକ ହଲିଗଲା ଓ ଉଷା ସେଥିରୁ ଖସି ପଡିଥିଲେ। ଶିଶୁ ସହ ନଦୀରେ ଖସି ପଡିବା ମାତ୍ରେ ସେମାନେ ମୃତ୍ୟୁବରଣ କରିବାକୁ ଯାଉଛନ୍ତି ବୋଲି ଭାବି ସେ ଡରିଯାଇଥିଲେ।
ଚଳିତ ବର୍ଷ ମାର୍ଚ୍ଚ ମାସରେ ଏହା ଘଟିଥିଲା, ଯେତେବେଳେ କୋଭିଡ -୧୯ ର ଦ୍ୱିତୀୟ ଲହର ସାରା ଦେଶରେ ବ୍ୟାପୁଥିଲା। ଉଷାଙ୍କ ନାତି ଚାରି ବର୍ଷର ଶମ୍ଭୁ ଜ୍ୱରରେ ପୀଡିତ ଥିଲେ। ୬୫ ବର୍ଷୀୟା ଉଷା କୁହନ୍ତି, "ମୁଁ ଭୟ କରୁଥିଲି ଯେ ସେ କରୋନା [ଭୂତାଣୁ] ଦ୍ୱାରା ସଂକ୍ରମିତ ହୋଇଥାଇପାରେ। ତା’ର ବାପା-ମା ଏଠାରୁ ଦୂରରେ ଥିବା ପଶ୍ଚିମ ମହାରାଷ୍ଟ୍ରର ଏକ ଚିନି କଳରେ ଋତୁକାଳୀନ ଶ୍ରମିକ ଭାବରେ କାମ କରୁଛନ୍ତି। ତେଣୁ ମୁଁ ତାକୁ ଡାକ୍ତରଙ୍କ ପାଖକୁ ତୁରନ୍ତ ନେବାକୁ ସ୍ଥିର କଲି।"
କିନ୍ତୁ ଏହି ଯାତ୍ରା କରିବା ପାଇଁ ତାଙ୍କ ଗାଁ ଦେଇ ଯାଇଥିବା ନଦୀକୁ ଏକ କାମଚଳା ରାପ୍ଟରେ ପାର କରିବାକୁ ପଡିଥାଏ। ଉଷା କୁହନ୍ତି,"ମୁଁ ନିଜକୁ ସନ୍ତୁଳିତ କରି ପାରିଲି ନାହିଁ ଏବଂ ଶମ୍ଭୁଙ୍କ ସହ ଖସି ପଡିଲି। "ମୁଁ ପହଁରି ପାରିବି ନାହିଁ। ସୌଭାଗ୍ୟବଶତଃ, ମୋ ଭଣଜା ପାଖରେ ଥିଲେ। ସେ ପାଣି ଭିତରକୁ ଡେଇଁ ଆମକୁ ବାହାରକୁ ଆସିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କଲେ। ମୁଁ ଡରି ଯାଇଥିଲି’ ମୋ କାରଣରୁ ମୋ ନାତି ସହ କିଛି ଘଟିଯାଉ ବୋଲି ମୁଁ ଚାହୁଁନଥିଲି।"
ମହାରାଷ୍ଟ୍ରର ବିଡ ଜିଲ୍ଲାର ବିଞ୍ଚର୍ଣ୍ଣା ନଦୀ କୂଳରେ ଉଷାଙ୍କ ଗାଁ ସୌତଡା। ୨୨୫ ଫୁଟ ଉଚ୍ଚରୁ ମହାନଦୀକୁ ଯାଇଥିବା ଚମତ୍କାର ରାମେଶ୍ୱର ଜଳପ୍ରପାତ ପାଟୋଡା ତାଲୁକା ଗାଁଠାରୁ ପ୍ରାୟ ୧.୫ କିଲୋମିଟର ଦୂରରେ ଅବସ୍ଥିତ। ଏହି ନଦୀ ସୌତଡାକୁ ଦୁଇ ଭାଗରେ ବିଭକ୍ତ କରି ଗାଁର ଏକ ଅଂଶକୁ ମୁଖ୍ୟ ଭାଗରୁ ବିଚ୍ଛିନ୍ନ କରି ଦେଇଛି। ଏକ ସେତୁ ନଥିବାରୁ, ସତୌଡ଼ାର ବିଚ୍ଛିନ୍ନ ଅଂଚଳର ଶିନ୍ଦେ ବସ୍ତିର ଲୋକମାନଙ୍କୁ ଦୋକାନ ସଉଦାଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ଡାକ୍ତରଖାନା ଯିବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସମସ୍ତ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବା ପାଇଁ ନଦୀ ପାରି ହେଵାକୁ ପଡୁଛି।
ବାମ: ଉଷା ଶି ନ୍ଦେ ନିଜର ନାତିମାନଙ୍କ ସହିତ, ଶମ୍ଭୁ(ତାଙ୍କ କୋଳରେ) ଏବଂ ରାଜ ବୀର , ଡାହାଣ: ଇନ୍ଦୁବାଇ ଶିନ୍ଦେ ଏବଂ ସୌତଡାର ପୁରୁଣା ଥର୍ମୋକୋଲ ରାପ୍ଟ
ନଦୀକୁ ସହଜରେ ପାରିହେବା ପାଇଁ, ଗ୍ରାମବାସୀମାନେ ନଦୀ ପାର୍ଶ୍ୱରେ ଏକ ମୋଟା ଦଉଡି ଲଗାଇଛନ୍ତି। ଦଉଡିଟି ରାଫ୍ଟ ମଧ୍ୟରେ ଯାଏ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କୁ ଭାସି ଯିବାରୁ ସୁରକ୍ଷା ଦେଇ ଏକ ସରଳ ରେଖାରେ ଗତି କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥାଏ। ଏହି ତିନୋଟି ରାଫ୍ଟ ପାହାଡ ତଳେ ଏକ ଶ୍ରମସାଧ୍ୟ ଯାତ୍ରା ପାଇଁ ନଦୀ କୂଳରେ ରଖାଯାଇଥାଏ, । ପାହାଡ ଏବଂ ସବୁଜ କ୍ଷେତରେ ଘେରି ରହିଥିବା ଶାନ୍ତ ନଦୀର ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟ ଯାତ୍ରାର କ୍ଳାନ୍ତି ଦ୍ୱାରା ସ୍ମରଣୀୟ ହୋଇପାରେ ନାହିଁ । ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ପଥର ଉପରେ ପାଦ ଦେବା ଉଚିତ୍, ନିଜ ଶରୀରର ସନ୍ତୁଳନ ଯତ୍ନର ସହ ରକ୍ଷା କରିବା ଏବଂ ତା’ପରେ ଦଉଡି ଟାଣିବା ଦ୍ୱାରା ଚାଳିତ ଚଟାଣିଆ ରାଫ୍ଟ ଉପରକୁ ଚଢିବା। ନଦୀର ଅପର ପାର୍ଶ୍ୱରେ ପହଞ୍ଚିବା ପାଇଁ ରାଫ୍ଟକୁ ୫-୭ ମିନିଟ୍ ସମୟ ଲାଗେ ।
ଶିନ୍ଦେ ବସ୍ତିର ସରକାରୀ ପ୍ରାଥମିକ ବିଦ୍ୟାଳୟର ଶିକ୍ଷକ ବାଲାସାହେବ ଶିନ୍ଦେ କୁହନ୍ତି, "ଆମେ ବର୍ଷ ବର୍ଷ ଧରି ଏକ ସେତୁ ପାଇଁ ନିବେଦନ କରିଆସିଅଛୁ’’। "ଏଠାରୁ ବାହାରକୁ ଯିବା ପାଇଁ ଆଉ ଏକ ରାସ୍ତା ରହିଛି, କିନ୍ତୁ ମାର୍ଗ ବହୁତ ଲମ୍ବା ଅଟେ। ଏହା ଚାଷଜମି ଦେଇ ଗତି କରେ, କିନ୍ତୁ କୃଷକମାନେ ଆମକୁ ଯିବାକୁ ଦିଅନ୍ତି ନାହିଁ। ତେଣୁ ଆମେ ଆମ ଜୀବନ ବିପଦରେ ପକାଇ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଥର ବାହାରକୁ ଯାଇଥାଉ।"
ସୌତଡାର ଅଂଶ ଶିନ୍ଦେ ବସ୍ତିର ୫୦୦ ରୁ ଅଧିକ ବାସିନ୍ଦାଙ୍କ ଗମନାଗମନକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିଛି। ଏହା ଶିଶୁ ଏବଂ ମହିଳାଙ୍କ ପାଇଁ ଅଧିକ କଷ୍ଟକର ହେଇଛି। ଗାଁରେ ୧୦ ଏକର ଜମି ଥିବା ୪୦ ବର୍ଷୀୟା କୃଷକ ଇନ୍ଦୁବାଇ ଶିନ୍ଦେ କୁହନ୍ତି, "ଏପରିକି ଗର୍ଭବତୀ ମହିଳାମାନଙ୍କୁ ଅସ୍ଥିର ରାଫ୍ଟରେ ନଦୀ ପାର ହେବାକୁ ପଡିଥାଏ। ଆପଣ କଳ୍ପନା କରିପାରିବେ କି ଏହା କେତେ ବିପଜ୍ଜନକ? ଗର୍ଭଧାରଣର ଶେଷ ଦୁଇମାସରେ ପ୍ରସବ ପାଇଁ ମହିଳାଙ୍କୁ ଜଣେ ସମ୍ପର୍କୀୟଙ୍କ ଘରକୁ ପଠାଯାଇଥାଏ। ଆମେ ଅନ୍ୟ ପାର୍ଶ୍ୱକୁ ମଧ୍ୟ ସ୍ଥାନାନ୍ତର ହୋଇ ଯାଇପାରିବୁ ନାହିଁ କାରଣ ଆମର ଚାଷ ଜମିଗୁଡିକ ଏଠାରେ ରହିଛି’’।
ଯେତେବେଳେ ଇନ୍ଦୁବାଇଙ୍କର ୨୨ ବର୍ଷୀୟା ଝିଅ ରେଖା ଗର୍ଭବତୀ ଥିଲେ, କୋଣସି ଜରୁରୀ କାଳିନ ପରିସ୍ଥିତିର ଭୟ ସେହି ତରଣ ଯୁବତୀଙ୍କୁ ନଦୀ ପାରି ହୋଇ ନିଜ ମା ଘରକୁ ଯିବାରୁ ଅଟକାଇଥିଲା। ସେ କୁହନ୍ତି, "ସାଧାରଣତଃ ଝିଅମାନେ ଗର୍ଭବତୀ ସମୟରେ ନିଜ ପିତା-ମାତାଙ୍କ ଘରକୁ ଯାଇଥାନ୍ତି। କିନ୍ତୁ ମୁଁ ମୋ ଝିଅର ଯତ୍ନ ନେଇପାରିଲି ନାହିଁ,ଏବଂ ସେଥିପାଇଁ ମୁଁ ଦୁଃଖିତ। "କ’ଣ ହେବ ଯଦି ସେ ପ୍ରସବ ଯନ୍ତ୍ରଣା ପାଏ ଓ ଆମେ ତାକୁ ଠିକ୍ ସମୟରେ ଡାକ୍ତରଖାନାକୁ ନେଇ ପାରିଲୁ ନାହିଁ? ଆମେ ଏହି ଭଳି ରିକ୍ସ ନେଇପାରିବୁ ନାହିଁ। ମୌଳିକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟସେବା ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ଆମକୁ ଦୁଇଥର ଚିନ୍ତା କରିବାକୁ ପଡୁଛି।"
ବାମ: ସୌତଡା ଗାଁର ଅପର ପାର୍ଶ୍ୱରେ ପହଞ୍ଚିବାକୁ ଅପେକ୍ଷା କରିଥିବା ଶିନ୍ଦେ ବସ୍ତି୍ର ବାସିନ୍ଦ । ଡାହାଣ: ଅସ୍ଥିର ରାଫ୍ଟ ଉପରକୁ ଚଢିବା ପାଇଁ ସେମାନେ ଯତ୍ନର ସହିତ ନିଜକୁ ପଥର ଉପରେ ସନ୍ତୁଳିତ କରନ୍ତି
୨୦୨୦ ମସିହା ମାର୍ଚ୍ଚ ମାସରେ କୋଭିଡ -୧୯ ଆରମ୍ଭ ହେବା ପରେ ଗ୍ରାମବାସୀଙ୍କ ବିଚ୍ଛିନ୍ନତା ଏକ ବଡ଼ ଚିନ୍ତାର ବିଷୟ ପାଲଟିଥିଲା। ବାଲାସାହେବ କୁହନ୍ତି, "ସୌଭାଗ୍ୟରୁ ଏଠାରେ କେହିବି କୋଭିଡ ଲକ୍ଷଣ ଥିବା ବ୍ୟକ୍ତି ମୃତ୍ୟୁବରଣ କରିନାହାଁନ୍ତି।" "ଯେତେବେଳେ ଆମମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ କେତେଜଣ ଅସୁସ୍ଥ ଅନୁଭବ କରିଥିଲେ, ଆମେ ପରୀକ୍ଷା କରିପାରିଲୁ ନାହିଁ। ଏଠାରୁ କେହି ଜଣେ ମେଡିକାଲ ଷ୍ଟୋର୍କୁ ଯାଇଥାନ୍ତି [ନଦୀ ପାର ହୋଇ] ଓ ପାରାସିଟାମୋଲ ଆଣିଦେଇଥାନ୍ତି।
କରୋନା ଭାଇରସ୍ ସଂକ୍ରମଣ ଆରମ୍ଭ ହେବା ପରେ ନିକଟସ୍ଥ ଲିମ୍ବାଗନେଶ ଗାଁର ଜଣେ ଡାକ୍ତର ତଥା ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟକର୍ତ୍ତା ଗଣେଶ ଧୱଲେ ଦୁଇଥର ଶିନ୍ଦେ ବସ୍ତିକୁ ଯାତ୍ରା କରିଥିଲେ। ସେ କୁହନ୍ତି, "ମୁଁ ଅନେକ ଲୋକଙ୍କୁ ଶରୀରର ଯନ୍ତ୍ରଣା, ମୁଣ୍ଡବିନ୍ଧା ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ କୋଭିଡର ଲକ୍ଷଣ ବିଷୟରେ ଅଭିଯୋଗ କରୁଥିବା ଦେଖିବାକୁ ପାଇଲି। ମୁଁ ଏହି ଲକ୍ଷଣଗୁଡିକର ଚିକିତ୍ସା ଯଥାସମ୍ଭବ କରିଥିଲି। "ଏକ ସ୍ଥାୟୀ ସମାଧାନ ଖୋଜିବା ଦରକାର। ଟୀକାକରଣରେ ମଧ୍ୟ ସୌତଡା ପଛରେ ରହିଛି। ଏକବିଂଶ ଶତାବ୍ଦୀରେ ଆପଣଙ୍କର ଏପରି ଏକ ଗାଁ ହୋଇପାରିବ ନାହିଁ ଯେଉଁଠିକୁ କି କେବଳ ଏକ କାମଚଳା ରାଫ୍ଟ ମାଧ୍ୟମରେ ଯାଇହେଉଥିବ।"
ଗ୍ରାମବାସୀଙ୍କୁ ଘେରି ରହିଥିବା ରାଫ୍ଟଗୁଡ଼ିକ ଦୀର୍ଘ ଦିନ ଧରି ବ୍ୟବହୃତ ହେଉଥିବା ପୁରୁଣା ଲୋକଙ୍କ ତୁଳନାରେ ଏବେ ବି ଦୃଢ଼ । ଏହି ନୂତନ ରାଫ୍ଟଗୁଡିକ - ଚଳିତ ବର୍ଷ ଆରମ୍ଭରେ ମୁମ୍ବାଇର ଶୁଭେଚ୍ଛୁମାନଙ୍କ ଏକ ଦଳ ଦ୍ୱାରା ଏକତ୍ରିତ ହୋଇଥିଲା - ଏଥିରେ ଲୁହା ରେଲିଂ ଏବଂ ରବର ରିଙ୍ଗ ଅଛି । ଶିନ୍ଦେ ବସ୍ତିରେ ତିନି ଏକର ଜମି ଥିବା ୭୦ ବର୍ଷ ବୟସ୍କା କୃଷକ ବତ୍ସଳ ଶିନ୍ଦେ କୁହନ୍ତି, “ଆମେ ପୂର୍ବରୁ ଯିବା ପାଇଁ ଟ୍ରକ୍ ଟାୟାର କିମ୍ବା ଥର୍ମୋକଲ୍ ସିଟ୍ ବ୍ୟବହାର କରୁଥିଲୁ। “ସେଗୁଡ଼ିକ ଅଧିକ ବିପଜ୍ଜନକ ଏବଂ ପରିଚାଳନା କରିବା କଷ୍ଟକର ଥିଲେ। ଥର୍ମୋକଲ୍ ସିଟ୍ ଭଗ୍ନ ଅଟେ। ”
ବି ଞ୍ଚ ର୍ଣ୍ଣା ପାରି ହେବା ପାଇଁ ରାପ୍ଟଟିକୁ ୫-୭ ମିନିଟ୍ ସମୟ ଲାଗିଥାଏ। ଏହି ଯାତ୍ରା ମୌସୁମି ସମୟରେ ଅଧିକ ବିପଦଜନକ, ଯେତେବେଳେ ନଦୀର ଜଳ ସ୍ତର ଅଧିକ ରହିଥାଏ
ଶିନ୍ଦେ ବସ୍ତିର ଅଧିକାଂଶ ପିଲା ଚତୁର୍ଥ ଶ୍ରେଣୀରୁ ଅଧିକ ଅଧ୍ୟୟନ କରିନାହାନ୍ତି। ଇନ୍ଦୁବାଇ କୁହନ୍ତି, "ଏଠାରେ ଥିବା ପ୍ରାଥମିକ ବିଦ୍ୟାଳୟରେ କେବଳ ଚତୁର୍ଥ ଶ୍ରେଣୀ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ରହିଛି"। "ଆପଣ କିପରି ଏକ ୧୦ ବର୍ଷର ପିଲାକୁ ଟାୟାର କିମ୍ବା ଥର୍ମୋକଲ୍ ସିଟ୍ ଉପରେ ନଦୀ ପାର ହେବାକୁ ଦେଇପାରିବେ? ଆମ ମଧ୍ୟରୁ ଅଧିକାଂଶ ଆମ ଚାଷଜମିରେ ରୋଜଗାର କରିବାରେ ବ୍ୟସ୍ତ ରହିଥାଉ, ତେଣୁ ଆମେ ପ୍ରତିଦିନ ସେମାନଙ୍କୁ ସ୍କୁଲକୁ ଛାଡିବାକୁ ଯାଇପାରିବୁ ନାହିଁ।"
ଇନ୍ଦୁବାଇ ଆଶା କରୁଛନ୍ତି ଯେ ଏହି ନୂତନ ରାଫ୍ଟଟି ପିଲାମାନଙ୍କୁ ଅନ୍ୟ ପଟେ ମାଧ୍ୟମିକ ବିଦ୍ୟାଳୟ ଯିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିବ। କିନ୍ତୁ ମୌସୁମି ସମୟରେ ଉଚ୍ଚ ଜଳ ସ୍ତର ନଦୀ ପାର ହେଉଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ପାଇଁ ବିପଦ ସୃଷ୍ଟି କରିଥାଏ। ଇନ୍ଦୁବାଇ କୁହନ୍ତି, "ସୌଭାଗ୍ୟବଶତଃ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କେହି ବୁଡ଼ି ନାହାନ୍ତି। ଏକ ସମୟରେ ଆମ ମଧ୍ୟରୁ ଅଧିକାଂଶ ନଦୀରେ ପଡ଼ିଯାଇଛନ୍ତି।
ପ୍ରତ୍ୟେକ ରାଫ୍ଟରେ ୪-୬ଜଣ ବୟସ୍କ ରହିଥାନ୍ତି। ଏକ ଭାରୀ ଭାର ଏହାକୁ ସହଜରେ ଓଲଟାଇପାରେ । ତେଣୁ ଏହି ଅବସ୍ଥାରେ ଗ୍ରାମବାସୀଙ୍କର କିଣାକିଣି କରିବାକୁ ଯିବା ବିପଦ ପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଟେ- ନଦୀରେ ବାରମ୍ବାର ଯାତ୍ରାରୁ ନିଜକୁ ବିରତ ରଖିବାକୁ ହେଲେ ଆବଶ୍ୟକତାଠାରୁ ଅଧିକ ସାମଗ୍ରୀ ରଖିବାକୁ ହେବ କିନ୍ତୁ ସେମାନେ ରାଫ୍ଟରେ ଅଧିକ ସାମଗ୍ରୀ ଆଣିପାରିବେ ନାହିଁ।
ଗ୍ରାମବାସୀ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଥର ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ସନ୍ତୁଳନ ରଖିପାରନ୍ତି ନାହିଁ। ବତ୍ସଳ କୁହନ୍ତି, "ମୁଁ ଡାଲି, କ୍ଷୀର ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଖାଦ୍ୟ ସାମଗ୍ରୀ ସହିତ କିଛି ଥର ନଦୀରେ ପଡ଼ିଛି। "ବୟସ ବଢ଼ିବା ସହିତ ମୁଁ ବଜାରକୁ ଯିବା ବନ୍ଦ କରି ଦେଇଛି। ଗାଁର ଅଧିକାଂଶ ମହିଳା ପହଁରି ପାରନ୍ତି ନାହିଁ। ଏବଂ ଜଣେ ମହିଳାଙ୍କ ପାଇଁ ଶାଢୀ ପିନ୍ଧି ରାଫ୍ଟକୁ ଯିବା କଷ୍ଟକର। ତେଣୁ ମହିଳାମାନେ ପ୍ରାୟତଃ ଗାଁରେ ରହିଥାନ୍ତି। ଯଦି ଜରୁରୀକାଳୀନ ପରିସ୍ଥିତି ଉପୁଜେ ତେବେ ଆମ ଗାଁରେ ରହିବା ଏକ ଦୁଃସ୍ୱପ୍ନ।"
ବାମ: ବତ୍ସଳ ଶିନ୍ଦେ କୁହନ୍ତି ସେ ରାପ୍ଟରେ ଚଢିବା ସମୟରେ କିଛି ଥର ନଦୀରେ ପଡିଯାଇଛନ୍ତି । ଡାହାଣ: ରାପ୍ଟରେ ଚଢିବା ଯେତେ କଷ୍ଟ ସେଥିରୁ ଓହ୍ଲାଇବା ମଧ୍ୟ ସେତିକି କଷ୍ଟ
ଏକ ଦଶନ୍ଧିରୁ ଅଧିକ ସମୟ ପୂର୍ବର ଏକ ଉଦାହରଣ ବତ୍ସଳ ଦେଇ କହିଛନ୍ତି: ତାଙ୍କ ବୋହୂ ଜିଜାବାଇ ବିଷାକ୍ତ ଖାଦ୍ୟ ଖାଇ ରୋଗରେ ପୀଡିତ ଥିଲେ। ତାଙ୍କ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଅବସ୍ଥା ଖରାପ ଥିବାରୁ ତାଙ୍କୁ ଡାକ୍ତରଖାନା ନେବାକୁ ପଡ଼ିଥିଲା। "କିନ୍ତୁ ସେ ଥର୍ମୋକଲ ସିଟ୍ ଉପରକୁ ଯାଇପାରିଲେ ନାହିଁ। ସେ ପ୍ରକୃତରେ ଅସୁସ୍ଥ ଥିଲେ ଏବଂ ସେ ନିଜେ ଚଢିବାକୁ ସମର୍ଥ ହେବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଆମକୁ ଅପେକ୍ଷା କରିବାକୁ ପଡିଲା। ନଦୀ ପାରି ହେବା ପାଇଁ ତାଙ୍କୁ ବହୁତ ସମୟ ଲାଗିଥିଲା।"
ବିଳମ୍ବ ମାରାତ୍ମକ ପ୍ରମାଣିତ ହେଲା - ଡାକ୍ତରଖାନାରେ ପହଞ୍ଚିବା ପରେ ଜିଜାବାଇଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ହୋଇଥିଲା। ଧୱଲେ କୁହନ୍ତି, "ସେ କଥାର ଆଉ କୌଣସି ମୂଲ୍ୟ ନାହିଁ ଯେ ସେ ଡାକ୍ତରଖାନାରେ ଶୀଘ୍ର ପହଞ୍ଚି ପାରିଥିଲେ ତାଙ୍କର ଜୀବନ ବଞ୍ଚିପାରିଥାନ୍ତା। କୌଣସି ସମ୍ପର୍କୀୟଙ୍କୁ ଚିନ୍ତା କରିବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ ଯେ ଯଦି ସେମାନେ ଠିକ୍ ସମୟରେ ନେଇପାରିଥାନ୍ତେ ତେବେ ସେମାନଙ୍କ ପରିବାର ସଦସ୍ୟ ବଞ୍ଚିପାରିଥାନ୍ତେ।" ସେ କୁହନ୍ତି, ଜିଲ୍ଲା କର୍ତ୍ତୃପକ୍ଷଙ୍କୁ ପରିସ୍ଥିତି ବିଷୟରେ ଅବଗତ କରିବା ପରେ ବି ତାଙ୍କର କୌଣସି ଲାଭ ହୋଇ ନାହିଁ ।
ସୌତଡାର ବିଚ୍ଛିନ୍ନତା ଏହାର ଯୁବକମାନଙ୍କ ବିବାହ କାର୍ଯ୍ୟ ଉପରେ ମଧ୍ୟ ପ୍ରଭାବ ପକାଇଛି। ବାଲାସାହେବ କୁହନ୍ତି, "ଆମ ପୁଅମାନଙ୍କୁ ବିବାହ କରାଇବା ଆମ ପାଇଁ କଷ୍ଟକର ହେଇଯାଉଛି। ପିତା-ମାତା ଚିନ୍ତା କରୁଛନ୍ତି ଯେ ସେମାନଙ୍କ ଝିଅ ଏଠାରେ ବନ୍ଦୀ ରହିଯିବେ।" "ସେମାନେ ନିଜ ଝିଅମାନଙ୍କୁ ଏଠାକୁ ପଠାଇବାକୁ ଚାହୁଁ ନ ଥିବାରୁ, ମୁଁ ସେମାନଙ୍କୁ ଦୋଷାରୋପ କରୁନାହିଁ। ଏପରିକି ଆମର ସମ୍ପର୍କୀୟମାନେ ମଧ୍ୟ ଆମ ଘରକୁ ଏତେ ବୁଲିବାକୁ ଆସନ୍ତି ନାହିଁ।"
ଏହି କାହାଣୀ ପୁଲିଟାଇଜର ସେଣ୍ଟର ଦ୍ୱାରା ସମର୍ଥିତ ଏକ କ୍ରମର ଅଂଶ।
ଅନୁବାଦ: ଓଡ଼ିଶାଲାଇଭ୍
