ପିତା କଲରାକୁ କରନ୍ତି ମିଠା

ଛାୟା ଉବାଲେ ମନେ ପକାନ୍ତି କେମିତି ତାଙ୍କ ମା’ ପଥର ଭଙ୍ଗା ମିଲ୍‌ରେ ପାରିବାରିକ ଆନନ୍ଦ ଓ କଷ୍ଟ ଆଧାରରେ ଗାଉଥିବା ଗ୍ରାଇଣ୍ଡମିଲ୍ ଗୀତ ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଲୋକଗୀତ ସମୂହ

“ମୋ ମା’ ଏକାଧିକ ଗୀତ ଗାଉଥିଲେ, କିନ୍ତୁ ସେଗୁଡ଼ିକୁ ମନେ ପକେଇବା କଷ୍ଟକର”, ଛାୟା ଉବାଲେଙ୍କୁ ‘ପରୀ’ ତରଫରୁ ଆମେ ଯେତେବେଳେ ଯାଇ ମହାରାଷ୍ଟ୍ରର ପୁଣେ ଅନ୍ତର୍ଗତ ସିରୁର ତାଲୁକାରେ ଭେଟିଲୁ ସେ କହିଲେ। ଯେଉଁ ଗାୟକମାନେ ଗ୍ରାଇଣ୍ଡମିଲ ଗୀତ ପ୍ରକଳ୍ପ ପାଇଁ ଗୀତ ବୋଲିଥିଲେ ସେମାନଙ୍କ ସହ ସମ୍ପର୍କ ଯୋଡ଼ିବା ଅଭିପ୍ରାୟରେ ଅକ୍ଟୋବର ୨୦୧୭ ରେ ଆମେ ଯାଇ ସଭିନଦାନେ ଗାଁରେ ରହୁଥିବା ପାୱାରଙ୍କ ଘରେ ପହଞ୍ଚିଲୁ। ଦେଖିଲୁ କି ପୁଅ, ଝିଅ, ବୋହୁ ଓ ନାତି ନାତୁଣୀମାନଙ୍କ ଦ୍ଵାରା ତାଙ୍କ ଘର ଏକ ପରିପୂର୍ଣ୍ଣ ପରିବାର।

ଚାରି ବର୍ଷ ତଳେ ଗୀତା ପାୱାର ଇହଧାମ ତ୍ୟାଗ କରିଥିବାରୁ ତାଙ୍କୁ ଆମେ ଭେଟି ପାରିଲୁ ନାହିଁ। ମା’ଙ୍କର ଗାୟିକୀ ସମ୍ପର୍କରେ ଝିଅ ଛାୟା ଉବାଲେଙ୍କ ସ୍ମୃତିଚାରଣ ଉପରେ ହିଁ ଆମକୁ ନିର୍ଭର କରିବାକୁ ପଡ଼ିଲା। ୪୩-ବର୍ଷୀୟା ଝିଅ ଛାୟା ତାଙ୍କ ମା’ଙ୍କ ରୂପା ଯୋଡାୱେ ବା ପାଦ ଆଙ୍ଗୁଠି ମୁଦି ଆମକୁ ଦେଖାଇଲେ। ତାହାକୁ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଶ୍ରଦ୍ଧାର ସହ ଗୀତାଙ୍କ ଫ୍ରେମ ହୋଇଥିବା ଫଟୋ ନିକଟରେ ରଖା ଯାଇଥିଲା।

ସେ ତାଙ୍କ ମା’ଙ୍କଠାରୁ ଶୁଣିଥିବା ଓଭି କୁ (ଗୀତକୁ) ମନେ ପକେଇବାକୁ କିଛି ସମୟ ଚେଷ୍ଟା କରିବା ପରେ ଛାୟା ଚାରିଟି ଗ୍ରାଇଣ୍ଡମିଲ୍‌ ଗୀତ ବୋଲିଲେ, ଯାହାକୁ ସେ ଦୁଇଟି ଲୋକଗୀତ ଗୁଣୁଗୁଣେଇବା ମଝିରେ ରଖିଥିଲେ, ସେଥିରୁ ଗୋଟିଏ ଦୁଃଖଦ ହୋଇଥିବା ବେଳେ ଅନ୍ୟଟି ଖୁସିଭରା ଥିଲା। ପରମ କାରୁଣିକ ଭଦ୍ରା ରାଜା ଅଶ୍ଵପତିଙ୍କ ଝିଅ କିମ୍ବଦନ୍ତୀୟ ସାବିତ୍ରୀଙ୍କ ଗୁଣଗାନ କରୁଥିବା ଦୁଇଧାଡ଼ିର ଗପ କହିବା ସହ ସେ ତାଙ୍କ ଗାୟିକୀ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ। ଏହି ଦ୍ଵିପଦୀକୁ ଗାଲା (ରାଗ ଆଳାପ) କୁହାଯାଏ, ଯାହାକି ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ସ୍ଵର ସହ ବାନ୍ଧି ହୋଇଥାଏ ଏବଂ ସାଧାରଣତଃ ଅଭ୍ୟାସଗତ ଭାବେ ତାହାରି ଆଧାରରେ ପରବର୍ତ୍ତୀ ଗୀତଗୁଡିକ ବୋଲାଯାଏ।

ପ୍ରଥମ ଲୋକଗୀତରେ ସେ ମହାଭାରତର ପାଣ୍ଡବ ପାଞ୍ଚ ଭାଇ ଓ ଶହେ ବଡବାପା ପୁଅ କୌରବଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ କଳହ ମଧ୍ୟରେ ଜଣେ ଏକାକୀ ନାରୀ ଭାବେ ଗୋଟିଏ ବଡ଼ ପରିବାରରେ ଦୈନନ୍ଦିନ କାମ କରୁଥିବା ତାଙ୍କ ନିଜ ଅବସ୍ଥାର ତୁଳନା କରିଛନ୍ତି। ପନ୍ଧାରପୁରଠାରେ ଅବସ୍ଥିତ ମନ୍ଦିରର ବିଠାଲ-ରୁକ୍ମିଣୀଙ୍କ ପ୍ରତି ସେ ତାଙ୍କ ଭକ୍ତି ନିବେଦନ କରନ୍ତି ଓ ସେହି ଦେବାଦେବୀଙ୍କୁ  ନିଜ ବାପା ମା’ଙ୍କ ପରି ଭଲ ପାଆନ୍ତି ବୋଲି ଭାବ ପ୍ରକାଶ କରନ୍ତି। ନିଜ ବାପ ମା’ ବୋଲି ଉଚ୍ଚାରଣ କଲାବେଳେ ଛାୟାଙ୍କ ସ୍ଵର ରୁନ୍ଧି ହେଇଗଲା ଓ ସେ ତାଙ୍କ ଲୁହକୁ ଅଟକାଇ ନପାରିବାରୁ ତାହା ତାଙ୍କର ଦୁଇଗାଲରେ ବୋହିବାରେ ଲାଗିଲା। ସତେ ଯେମିତି ସେହି ମୂହୁର୍ତ୍ତ ଅପେକ୍ଷାରେ ଥିବା ଘନଘୋର ବର୍ଷା ପରି ସହସା ଘରର ଟିଣ ଛାତ ଉପରେ ସଶବ୍ଦରେ ବର୍ଷିବାକୁ ଲାଗିଲା।

ପରବର୍ତ୍ତୀ ଛାନ୍ଦରେ ସେ ତାଙ୍କ ଭାଇ କେମିତି ଚାରି ବଡ ଭଉଣୀ ଓ ଭିଣୋଇଙ୍କ ଚାହିଦା ତୁଲେଇବାକୁ କଷ୍ଟ ପାଉଛନ୍ତି ସେ ବିଷୟରେ ଗାଇଛନ୍ତି।

ଲୋକଗୀତ ଗାଇବା ପରେ ସେ ଅନ୍ୟ ଯେଉଁ ଚାରିଟି ଓଭି (ଗୀତ) ବୋଲିଲେ ସେଥିରେ ଛାୟା ଗୋଟିଏ ଛୋଟ ପିଲା ଭାବେ ତା’ର ଦାଦା-ଖୁଡୀ, ପିଇସା-ପିଉସୀ ଓ ମଉସା-ମାଉସୀମାନଙ୍କ ଠାରୁ ଯେଉଁ ଭଳି ଶ୍ରଦ୍ଧା ଓ ଉପହାର ପାଏ ତାହାର ବର୍ଣ୍ଣନା କଲେ। ଗୋଟିଏ ଶିଶୁକୁ ତା’ର ମାମୁଁ ଲାଲ ଜାମା ଓ ଟୋପି ଉପହାର ଦେଲେ। ସମ୍ଭବତଃ ଭୋକ ହେବା ଯୋଗୁଁ ଯେତେବେଳେ ପିଲାଟି କାନ୍ଦିଲା, ସେତେବେଳେ ତାକୁ ଦହିଭାତ ଖାଇବାକୁ ଦେବାକୁ ଗାୟିକା ବୁଝାଉଛନ୍ତି।

ଆଖିରୁ ଲୁହ ପୋଛି ଦେଇ ଓ ଦୁଃଖପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବାବେଗରୁ ନିଜକୁ ସହସା ଫେରେଇ ଆଣି ଛାୟା ଗୋଟିଏ ହାସ୍ୟରସ ଭରା ଲୋକଗୀତରେ ତାଙ୍କ ଉପସ୍ଥାପନା ଶେଷ କଲେ: ହଇରାଣ କରୁଥିବା ଜଣେ ଶାଶୁକୁ ଖୁସି କରିବା ଗୋଟିଏ ବୋହୂ ପାଇଁ ଭାରି କଷ୍ଟକର। ଶାଶୁ ହେଉଛି ଗୋଟିଏ କଲରା ପରି, ତାକୁ ଯେତେ ରାନ୍ଧିଲେ ବି ତାର ପିତା ଛାଡ଼େ ନାହିଁ, ତାକୁ ମିଠା କରିବା ଅସମ୍ଭବ। ଛାୟାଙ୍କ ଗୀତ ଶୁଣି ଆମେ ବି ହସି ଉଠିଲୁ।

ଲୋକ ସଙ୍ଗୀତ:

ଓଭିସ୍ (ଗ୍ରାଇଣ୍ଡମିଲ୍ ସଙ୍ଗ୍‌ସ):

ଲୋକ ସଙ୍ଗୀତ:

ଅଭିନୟ/ଗାୟନ : ଛାୟା ଉବାଲେ

ଗ୍ରାମ : ସୱିନଦାନେ

ତାଲୁକ : ସିରୁର

ଜିଲ୍ଲା: ପୁଣେ

ଟାରିଖ : ଏହି ଗୀତଗୁଡ଼ିକର ରେକର୍ଡିଂ ଓ ଫଟୋଚିତ୍ର ଉତ୍ତୋଳନ ଅକ୍ଟୋବର ୨୦୧୭ ରେ ହୋଇଥିଲା