মই চতুৰ্থ দিনটোত উপস্থিত হ’লো, তেতিয়ালৈ বেলি লহিয়াইছিল।
চেন্নাইৰ পৰা ৱায়ানাডলৈ যাত্ৰাপথত ৱায়ানাড পোৱাৰ সময়ত চকুত পৰিছিল কেৱল স্বেচ্ছাসেৱকৰ ভিৰ। তাত বাছৰ সুবিধা নাছিল, অচিনাকি মানুহৰ পৰা লিফ্ট লৈ মই গন্তব্যস্থলত উপস্থিত হৈছিলো।
যুদ্ধসদৃশ এক পৰিৱেশে ঠাইখন বিৰাজ কৰিছিল। ছাইৰেন বজাই এম্বুলেন্স আহিছিল আৰু গৈছিল। দৈত্যকায় মেচিনৰ সহায়ত মানুহবোৰে বিচাৰি ফুৰিছিল শৱ। চুৰলমলা, অট্টমলা আৰু মুন্দক্কই – এই তিনিখন চহৰ ধ্বংসস্তূপত পৰিণত হৈছিল। তাত মানুহৰ যে বসতি আছিল, তাৰ কোনো চিন-ছাব নাইকিয়া হৈছিল। বাসিন্দাসকলৰ জীৱন তচনচ হৈ গৈছিল। প্ৰিয়জনৰ মৃতদেহো তেওঁলোকে চিনাক্ত কৰিবপৰা নাছিল।
নদীৰ পাৰবোৰ ধ্বংসাৱশেষ আৰু মৃতদেহেৰে উপচি পৰিছিল। সেয়ে নদীৰ পাৰে পাৰে বালিত ভৰি নোসোমোৱাকৈ সাৱধান হৈ উদ্ধাৰকাৰীৰ দল আৰু পৰিয়ালৰ লোকে শৱৰ সন্ধান কৰিছিল। মোৰো ভৰি বালিত সোমাই গৈছিল। ছিন্ন-ভিন্ন অংগৰে শৱ চিনাক্ত কৰাটো সম্ভৱ নাছিল। প্ৰকৃতিৰ সৈতে মোৰ সম্পৰ্ক নিবিড়, কিন্তু এনে এক অভিজ্ঞতাই মোকো ভিতৰৰ পৰা জোকাৰি গৈছিল।
ভাষাৰ সমস্যা থকাৰ বাবে মই মানুহৰ সৈতে বিশেষ কথা পাতিব নোৱাৰিলো, কেৱল সেই বিধ্বস্ত অৱস্থাৰ সাক্ষী হৈ ৰ’লো। মই আগতেই আহিম বুলি ভাবিছিলো, কিন্তু অসুখীয়া দেহাই লগ নিদিলে।
মই নৈখনৰ সোঁতৰ দিশত তিনি কিলোমিটাৰমান খোজ কাঢ়িলো। মানুহৰ ঘৰবোৰ মাটিত মিলি গৈছে, কিছুমানৰ চিন-মোকাম বুলিবলৈ নাই। সকলোতে শৱ বিচাৰি থকা স্বেচ্ছাসেৱক চকুত পৰিল। আনকি সেনাবাহিনীৰ লোকেও অভিযান চলাইছে। মই দুদিন থাকিলো, তেতিয়ালৈ কোনো শৱ পোৱা নগ’ল। কিন্তু অভিযান নিৰন্তৰ চলি থাকিল। সকলোৱে এক হৈ কাম কৰি আছিল, কোনেও আশা এৰি দিয়া নাছিল। মাজে মাজে চাহ আৰু খোৱাবস্তু ভগাই লৈছিল। তেওঁলোকৰ ঐক্যবোধে মোক বিস্মিত কৰিছিল।
চুৰলমলা আৰু অট্টমলা গাওঁদুখন পানীয়ে উটুৱাই লৈ গৈছিল। স্বেচ্ছাসেৱকে এগজেভেটৰেৰে খান্দি অভিযান চলাইছিল, কিছুমানে সহায় কৰিবলৈ নিজা মেচিন-পাতিও আনিছিল
মই কিছু বাসিন্দাৰ সৈতে কথা পাতোতে তেওঁলোকে অতীতৰ একেধৰণৰ ঘটনাৰ উল্লেখ কৰিলে। এটা আছিল ২০১৯ৰ ৮ আগষ্টত পুডুমলাত সংঘটিত হোৱা দুৰ্যোগ, য’ত প্ৰায় ৪০ জন লোক আৰু ২০২১ৰ ঘটনা য’ত প্ৰায় ১৭ জন লোকে প্ৰাণ হেৰুৱাইছিল। এয়া আছিল তৃতীয়বাৰ। প্ৰায় ৪৩০ গৰাকী লোকে প্ৰাণ হেৰুওৱা বুলি ধাৰ্য্য কৰা হৈছে আৰু ১৫০ মানুহ এতিয়াও নিৰুদ্দেশ।
মই বিদায় লোৱাৰ সময়ত খবৰ পাইছিলো যে পুডুমলাত আঠজনৰ শেষকৃত্য সমাপন কৰা হৈছে। সকলো ধৰ্ম (হিন্দু, মুছলমান, খ্ৰীষ্টান আৰু আন ধৰ্মালম্বী)ৰ লোক উপস্থিত আছিল আৰু সকলো নিয়ম পালন কৰা হৈছিল। সেই আঠোটা শৱ কাৰ আছিল, কোনেও নাজানিলে, কিন্তু সকলোৱে একেলগে প্ৰাৰ্থনা কৰি সমাধি দিলে।
উচুপনিৰ শব্দ নাছিল। বৰষুণ তেতিয়াও পৰিয়ে আছিল।
এনে মৰ্মান্তিক ঘটনা কিয় বাৰে বাৰে ঘটে? গোটেই ঠাইখন শিল-বালিৰ দম এটা যেন দেখা গৈছিল। সেয়াই হয়তো অঞ্চলটোৰ অস্থিৰতাৰ কাৰণ হ’ব পাৰে। ফটো তুলি থাকোতে মই ভালকৈ নজৰ কৰিলো, দেখিলো যে সেয়া কেৱল পাহাৰ আৰু শিলেই নাছিল।
নিৰন্তৰ বৰষুণ অঞ্চলটোৰ বাবে অপ্ৰত্যাশিত আছিল। পানী সেই মাটিৰ মাজেৰে সুৰংগ সাজি ওলাই গৈছিল। পুৱাৰ পৰা গধূলিলৈ হোৱা বৰষুণৰ পানীয়ে ৰাতিকৈ ভূস্খলনৰ কাৰণ হৈ পৰে। তাকো তিনিবাৰকৈ। প্ৰতিটো ঘৰ, স্কুল আদি দেখি মোৰ মনলৈ এই কথাই আহিছিল। স্বেচ্ছাসেৱকৰ সৈতে কথা পাতি মই বুজিছিলো যে সকলো তাত ফচি গৈছে, উদ্ধাৰকাৰীসকলেও বাট হেৰুৱাইছে। আৰু তাত বসতি কৰা মানুহখিনিয়ে এই মৰ্মান্তিক দুৰ্যোগ কেতিয়াও পাহৰিব নোৱাৰে।
ৱায়ানাডৰ অসংখ্য চাহবাগিচা থকা অঞ্চলটোত এই দুৰ্যোগ হৈছিল। ফটোত চাহ শ্ৰমিকৰ ঘৰ দেখা গৈছে
মুন্দক্কই আৰু চুৰলমলা অঞ্চলত হোৱা ধাৰাসাৰ বৰষুণে কঢ়িয়াই অনা বোকামাটিয়ে নদীৰ পানীৰ বৰণ সলনি কৰি পেলাইছে
শিল আৰু মাটিৰ পাহাৰত ধাৰাসাৰ বৰষুণ পৰাত সেয়া অস্থিৰ হৈ খহি পৰে আৰু দুৰ্যোগ মাতি আনে
অতিবৃষ্টি আৰু সোঁতে ভূ-অৱক্ষয় ঘটাইছে আৰু এইখন চাহবাগিচা সম্পূৰ্ণৰূপে ধ্বংস হৈ গৈছে ; স্বেচ্ছাসেৱকে বাগিচাখনৰ ধ্বংসস্তূপৰ মাজত শৱৰ সন্ধান কৰিছে
এই দুৰ্যোগত ৰক্ষা পৰা বহু শিশুৱে মানসিক আঘাত পাইছে
শিল আৰু বালি-বোকাই বহু ঘৰ পুতি পেলাইছে
ৱায়ানাডৰ চাহ শ্ৰমিকৰ ঘৰবোৰ গুৰুতৰভাৱে ক্ষতিগ্ৰস্ত হৈছে
এই দুমহলীয়া ঘৰটো বানপানীৰ লগত বাগৰি অহা শিলে সম্পূৰ্ণৰূপে মহতিয়াই নিছিল
বহু বাহন গুৰুতৰভাবে ক্ষতিগ্ৰস্ত হৈছিল আৰু এতিয়া ব্যৱহাৰৰ একেবাৰে অযোগ্য হৈ পৰিছে
স্বেচ্ছাসেৱকে ক্ষণিক জিৰণি লৈছে
ঘৰবোৰ দুৰ্যোগত খহি যোৱাত পৰিয়ালবোৰ সৰ্বস্বান্ত হ ’ ল, তেওঁলোকৰ বস্তু-বাহিনী সকলো বোকাত পোত গ ’ ল
উদ্ধাৰ অভিযানত স্বেচ্ছাসেৱকৰ লগত সেনাবাহিনীয়ে যোগ দিছে
মছজিদ এটাৰ সমীপত উদ্ধাৰ অভিযান চলিছে
বোকামাটিবোৰ আঁতৰোৱাত মেচিনৰ (বাওঁফালে) সহায় লোৱা লৈছে। নদীৰ পাৰে পাৰে এজন স্বেচ্ছাসেৱকে (সোঁফালে) শৱ সন্ধান কৰিছে
উদ্ধাৰ অভিযানত স্বেচ্ছাসেৱকে গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰিছে
এইখন বিদ্যালয় এতিয়া ধ্বংসস্তূপ
খোজ কাঢ়োতে বোকাত যাতে ভৰি সোমাই নাযায়, তাৰবাবে স্বেচ্ছাসেৱকে লাঠি ব্যৱহাৰ কৰিছে
বোকা-মাটি আঁতৰোৱাৰ বাবে এগজেভেটৰ ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে
ৱায়ানাডত স্বেচ্ছাসেৱক আৰু স্থানীয় লোকে চাহ-বিৰতি লৈছে
আটাইতকৈ বেছি ক্ষতিগ্ৰস্ত হোৱা গাওঁখন পুডুমলা, ২০১৯ আৰু ২০২১ত একেই দুৰ্যোগৰ সন্মুখীন হৈছিল এই গাওঁখন
গোটেই নিশা কৰ্মৰত স্বেচ্ছাসেৱকে শৱ আহি পোৱালৈ অপেক্ষা কৰিছে
এম্বুলেন্সৰ পৰা শৱ নমোৱাৰ বাবে ইমাৰ্জেন্সী কিট পিন্ধি সাজু হোৱা স্বেচ্ছাসেৱকসকল
মৃতদেহবোৰ এটা প্ৰাৰ্থনাগৃহলৈ অনা হৈছে, তাত মৃতকৰ বাবে সৰ্বধৰ্ম প্ৰাৰ্থনা কৰা হৈছে
বগা কাপোৰেৰে মেৰিয়াই লোৱা মৃতদেহবোৰ কঢ়িয়াই নিয়া হৈছে
বহু মৃতদেহ চিনাক্ত কৰিবপৰা হোৱা নাই
প্ৰাৰ্থনাৰ পিছত মৃতদেহবোৰক সমাধি দিয়া হৈছে
স্বেচ্ছাসেৱকসকলে দিনে-ৰাতি অভিযানত লাগি আছে
অনুবাদ: পংকজ দাস
