যিদৰে শীতৰ পখী ঠিকনা সলনি হয়

নতুনকৈ বিয়া হোৱা তৰুণী এজনীৰ জীৱনটোক এই গীতত স্থানীয় ভাষাত ইয়াক কুঞ্জ চৰাই বুলি কোৱা এটি ডেমোজিল সাৰসৰ সৈতে তুলনা কৰা হৈছে। মাক-দেউতাকৰ পৰা আঁতৰি শাহু-শহুৰৰ ঘৰলৈ এই যাত্ৰা সাৰস পক্ষীৰ দৰেই।

প্ৰতিবছৰে এই লাহী মটীয়া বৰণৰ পাখিৰ এই চৰাইবিধে মধ্য এছিয়াৰ প্ৰজনন স্থলৰ পৰা প্ৰব্ৰজন কৰি মধ্য ভাৰতৰ শুষ্ক সমতলভূমিত, ঘাইকৈ গুজৰাট আৰু ৰাজস্থানত থিতাপি লয়হি। চৰাইবিধে প্ৰায় ৫,০০০ কিলোমিটাৰৰ যাত্ৰা সম্পন্ন কৰি নৱেম্বৰত ইয়াত উপস্থিত হয় আৰু মাৰ্চ মাহত উভতি যায়।

এন্ড্ৰিউ মিলহামে তেওঁৰ গ্ৰন্থ চিঙিং লাইক লাৰ্কচ্-ত কৈছে, “পক্ষীৰ সৈতে জড়িত লোকসংগীতবোৰ বিপন্ন প্ৰজাতিক লৈ ৰচিত। বৰ্তমানৰ দ্ৰুত প্ৰযুক্তিৰ পয়োভৰ ঘটা বিশ্বত ই স্থান হেৰুৱাইছে।” চৰাই আৰু লোকসংগীতৰ মাজত তেওঁ এক সাদৃশ্যক লৈ কয়, দুয়োবিধেই আমাক আমাৰ চিন্তাৰ পৰিধিৰ পৰা বাহিৰলৈ লৈ যাব পাৰে।

আমি এনে এটা যুগত বাস কৰিছো য’ত লোকসংগীতৰ ধাৰা বিপন্ন হৈ পৰিছে, খুব কমেই প্ৰজন্ম-প্ৰৱাহিত হৈছে আৰু খুব কমেই পৰিৱেশন কৰা হৈছে। কিন্তু যিসকলে এই গীতবোৰ লিখিছিল, শিকিছিল আৰু গাইছিল - তেওঁলোকে আকাশলৈ চাইছিল, আশে-পাশে থকা জগতখনত ভূমুকিয়াই চাইছিল, নিজৰ মানুহখিনিৰ পৰা জীৱনৰ ৰং-বিৰংখিনি বুজিবলৈ যত্ন কৰিছিল, তেওঁলোকৰ বাবে লিখিবলৈ যত্ন কৰিছিল, সৃষ্টিশীলতাৰ বাবে, জীৱন আৰু জীৱনে শিকোৱা কথাবোৰৰ পৰা অনুপ্ৰেৰণা লৈ লিখিছিল, গাইছিল।

সেয়ে এয়া কোনো আচৰিত হ’বলগীয়া কথা নহয় যে এই চৰাইবোৰ কচ্ছৰ লোকসংগীত আৰু কাহিনীবোৰৰ এক অংশ হৈ পৰিছিল। মুন্দ্ৰা তালুকৰ ভদ্ৰেশ্বৰ গাঁৱৰ জুমা ৱাঘেৰৰ কণ্ঠত এই গীতে নকৈ প্ৰাণ পাই উঠিছে।

এইটো সুৰবাণী নামে কচ্ছী মহিলা বিকাশ সংগঠন পৰিচালিত সমবায় অনাতাঁৰ কেন্দ্ৰই ২০০৮ত বাণীবদ্ধ কৰা ৩৪১ টা গীতৰ মাজৰ এটা। কে.এম.ভি.এছ.ৰ যোগেদি গীতৰ এই সংগ্ৰহ পাৰিয়ে পাইছিল। সাংস্কৃতিক, ভাষিক আৰু সাংগীতিক বৈচিত্ৰময় এই গীতবোৰ পঢ়িবলৈ এই পৃষ্ঠাটোলৈ যাওক: ৰাণৰ সুৰ আৰু গীতবোৰ: কচ্ছী লোকসংগীতৰ ভঁৰাল

প্ৰীতি চনি, অৰুণা ধোলকিয়া, কে.এম.ভি.এছ.ৰ সচিব, অমদ চামেজা, কে.এম.ভি.এছ.ৰ প্ৰকল্প সমন্বয়কক তেওঁলোকৰ সহায়-সহযোগিতাৰ কাৰণে আৰু ভাৰতীবেন গ’ৰলৈ তেওঁৰ অমূল্য সহায়ৰ বাবে বিশেষ ধন্যবাদ।

অনুবাদ: পংকজ দাস