ଲାକ୍ଷାଦ୍ୱୀପ ଦ୍ୱୀପ ସମୂହରେ ବିଭିନ୍ନ ଦ୍ୱୀପରେ ପ୍ରଚୁର ମାତ୍ରାରେ ନଡ଼ିଆ ଗଛ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥାଏ ଏବଂ ଏଥିରେ ଫଳୁଥିବା ନଡ଼ିଆର ଚୋପାରୁ କତା ବାହାର କରିବା ଏଠାକାର ଏକ ପ୍ରମୁଖ ଉଦ୍ୟୋଗ।
ମାଛ ଧରିବା ଓ ନଡ଼ିଆ ଚାଷ କରିବା ସହିତ କତା ବାହାର କରିବା ଏଠାକାର ଏକ ପ୍ରମୁଖ ବେଉସା। ଲାକ୍ଷାଦ୍ୱୀପର ସାତଟି ନଡ଼ିଆ ଡିଫାଇବରିଂ ୟୁନିଟ୍, ଛଅଟି କତା ରଶି ଉତ୍ପାଦନ କେନ୍ଦ୍ର ଏବଂ ସାତଟି ତନ୍ତୁ କର୍ଲିଂ ୟୁନିଟ୍ ରହିଛି (୨୦୧୧ ଜନଗଣନା ଅନୁଯାୟୀ)।
ଏହି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଦେଶର ପ୍ରାୟ ୭ ଲକ୍ଷ ଶ୍ରମିକ ନିୟୋଜିତ ଅଛନ୍ତି ଏବଂ ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ୮୦ ପ୍ରତିଶତ ମହିଳା ଯେଉଁମାନେ ମୁଖ୍ୟତଃ କତା ତନ୍ତୁକୁ ଘୂରାଇ ସେଥିରୁ ରାଶି ବାହାର କରିବା କାମରେ ନିୟୋଜିତ ଥାଆନ୍ତି। ପ୍ରଯୁକ୍ତିର ଅଗ୍ରଗତି ଏବଂ ହାତକାମ ଛାଡ଼ି ମେସିନ କାମକୁ ଆପଣାଇବା ସତ୍ତ୍ୱେ, କତା ଜାତୀୟ ସାମଗ୍ରୀ ତିଆରି କରିବା ଏବେ ବି ଏକ ଶ୍ରମସାଧ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟ ହୋଇ ରହିଛି।
ଲାକ୍ଷାଦ୍ୱୀପର କୱରତ୍ତିଠାରେ ଥିବା କତା ଉତ୍ପାଦନ ତଥା ପ୍ରଦର୍ଶନ କେନ୍ଦ୍ରଠାରେ ୧୪ ଜଣ ମହିଳାଙ୍କ ଏକ ଦଳ କତା ବାହାର କରିବା ଏବଂ ସେଥିରୁ ରଶି ତିଆରି କରିବା ଲାଗି ଛଅଟି ମେସିନ ଚଲାଇଥାନ୍ତି। ସୋମବାରଠାରୁ ଶନିବାର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଦିନ ଆଠ ଘଣ୍ଟା ଲେଖାଏଁ କାମ କଲେ ସେମାନଙ୍କୁ ମାସିକ ପାରିଶ୍ରମିକ ବାବଦରେ ୭,୭୦୦ ଟଙ୍କା ମିଳିଥାଏ। ୫୦ ବର୍ଷ ବୟସ୍କା ରେହମତ ବେଗମ ବି. କୁହନ୍ତି, ଗୋଟିଏ ସିଫ୍ଟର ପ୍ରଥମ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ରଶି ତିଆରି କରାଯାଏ ଏବଂ ଦ୍ୱିତୀୟ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ସରଞ୍ଜାମ ସଫା କରାଯାଇଥାଏ। ଏହି ରଶିଗୁଡ଼ିକୁ କେରଳରେ ଥିବା କୟର ବୋର୍ଡକୁ କିଲୋଗ୍ରାମ ପ୍ରତି ୩୫ ଟଙ୍କାରେ ବିକ୍ରି କରାଯାଏ।
ଏହି ଡିବ୍ରିଫିଂ ଏବଂ କର୍ଲିଂ ୟୁନିଟ୍ ଆସିବା ପୂର୍ବରୁ, କତାର ତନ୍ତୁକୁ ପାରମ୍ପରିକ ଭାବେ ନଡ଼ିଆ ଖୋଳପାର ଚୋପା ଉପରୁ ହାତରେ ବାହାର କରାଯାଉଥିଲା, ସୂତା ଭଳି କଟାଯାଉଥିଲା ଏବଂ ସେଗୁଡ଼ିକୁ ମୋଡ଼ି ଚଟେଇ, ରାଶି ଓ ଜାଲ ତିଆରି କରାଯାଉଥିଲା। ଫାତିମା କୁହନ୍ତି, ‘‘ଆମର ଜେଜେବାପା, ମା’ ସକାଳ ପାଞ୍ଚଟାରୁ ଉଠୁଥିଲେ, ଏବଂ ଗୋଟିଏ ମାସ ପାଇଁ ବାଲିରେ ନଡ଼ିଆକୁ ପୋତିବା ଲାଗି କୱରତ୍ତିର ଉତ୍ତର ଦିଗରେ ଥିବା ସମୁଦ୍ର ପାଖକୁ ଯାଉଥିଲେ।’’
୩୮ ବର୍ଷୀୟା ମହିଳା ଜଣଙ୍କ ସେହି ପଦ୍ଧତିକୁ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରି ଆହୁରି କୁହନ୍ତି, ‘‘ସେମାନେ ଏପରି ଭାବେ ନଡ଼ିଆ ତନ୍ତୁକୁ ପେଷି ସେଥିରୁ ରଶି ତିଆରି କରୁଥିଲେ । କୱରତ୍ତିରେ ଥିବା ଆକାଶବାଣୀର ସମାଚାର ପାଠକ କୁହନ୍ତି, ‘‘ଆଜିର ରଶି ଉନ୍ନତ ମାନର ନୁହେଁ, ଏଗୁଡ଼ିକ ବହୁତ ହାଲୁକା।’’
ଲାକ୍ଷାଦ୍ୱୀପ ବିତ୍ରା ଗ୍ରାମର ଅବଦୁଲ ଖଦାର ପୂର୍ବରୁ କିଭଳି ହାତରେ ନଡ଼ିଆ କତା ରଶି ତିଆରି କରୁଥିଲେ ସେ ବିଷୟରେ ସ୍ମରଣ କରିଥାନ୍ତି। ସେ ଏହି ରଶି ବ୍ୟବହାର କରି ନିଜ ଡଙ୍ଗାକୁ ବାନ୍ଧୁଥିଲେ ବୋଲି ଏହି ୬୩ ବର୍ଷ ବୟସ୍କ ମତ୍ସ୍ୟଜୀବୀ ଜଣଙ୍କ କୁହନ୍ତି । ପଢ଼ନ୍ତୁ: ଲାକ୍ଷାଦ୍ୱୀପ ଦ୍ୱୀପପୁଞ୍ଜର ଅବକ୍ଷୟମୁଖୀ ପ୍ରବାଳ ଚଟାଣ
କୱରତ୍ତି କତା ଉତ୍ପାଦନ କେନ୍ଦ୍ରରେ କାର୍ଯ୍ୟରତ ଅବଦୁଲ ଖଦାର ଏବଂ ଅନ୍ୟ ଶ୍ରମିକମାନେ ଉଭୟ ପାରମ୍ପରିକ ଏବଂ ଆଧୁନିକ ପଦ୍ଧତିରେ କତା ତନ୍ତୁରୁ ରଶି ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବା ସମୟର ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ ଏହି ଭିଡିଓରେ ଦର୍ଶାଯାଇଛି।
ଅନୁବାଦ : ଓଡ଼ିଶାଲାଇଭ୍
