तामिळनाडूतलं विरुधाचलम्. मातीकाम करणारे इथले कलाकार सिरॅमिक मूर्ती आणि मातीचे दिवे बनवतात. हल्ली त्यांना या कामातून ना स्थिर उत्पन्न मिळतं; ना दमदार ओळख! तरीसुद्धा ते कार्यरत राहतात; मातीमय कलेतून मातीमय कथा साकारण्यासाठी!
विदर्भातल्या पिंपळेगाव सराई गावात मूळ रहिवाशांपेक्षा स्थलांतरित कुटुंबांची संख्या जास्त आहे. इथल्या एका दर्ग्यात मानसिक आजारांवर तांत्रिक उपचार होतात म्हणून हे लोक वर्षानुवर्षं इथं राहतायत
Parth M.N., P. Sainath, Binaifer Bharucha, Ashwini Patil
पंजाबमध्ये गुरमेलसारखे दलित कारागीर दुभत्या जनावरांसाठी गव्हाच्या कांड्या साठवता याव्यात यासाठी ‘कुप्प’ बांधतात. पण पशुखाद्य साठवणुकीवरील ही कहाणी आपल्या समोर राज्यातील बदलते कृषी आणि पशुपालनाचे धगधगीत वास्तव आपल्यासमोर ठेवते
आता काहीशा निर्धास्त झाल्यात उत्तर आणि मध्य छत्तीसगडमधल्या कामकरी बायका! याचं कारण ठरलीयेत ती इथली लैका घरं. आपल्या पोटच्या लेकरांना या पाळणाघरांमध्ये ठेवून आता महिला निश्चिंत मनाने कामावर जाऊ शकतात. बायकांच्या दैनंदिन आयुष्यावर आणि त्यांच्या लेकरांच्या आरोग्यावर याचा लक्षणीय परिणाम होत असल्याचं दिसून आलंय. त्याचंच हे चित्रण; २०२५ सालच्या बालदिनाच्या निमित्ताने!
