"ಅಮ್ಮಾ, ಶಾಲೆ ಯಾವಾಗ ತೆರೆಯುತ್ತದೆ?" ಎಂದು ಮುನಿಯಾ ಕೇಳುತ್ತಾಳೆ. ಸೆಣಬಿನ ಸಸ್ಯಗಳನ್ನು ತೆಳುಗೊಳಿಸುವ ಕೊನೆಯ ಸುತ್ತಿನ ಪ್ರಯತ್ನವನ್ನು ಸಹಾರಾ ಮುಂದುವರಿಸಿದ್ದರು. ಇದು ಅವರ 0.10 ಎಕರೆ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಬಿಡುವಿಲ್ಲದ ಕೆಲಸದ ದಿನಗಳ ಸಮಯ. ಮುನಿಯಾಳ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳಿಗೆ ಅವರ ಬಳಿ ಸಮಯವಿಲ್ಲ.
"ಶಾಲೆಗಳು ಏಕೆ ತೆರೆಯುತ್ತಿಲ್ಲ...!" ಪುಟ್ಟ ಹುಡುಗಿ ಅದೇ ಪ್ರಶ್ನೆಯನ್ನು ಮತ್ತೆ ಕೇಳುತ್ತಿದ್ದಾಳೆ. ಈ ಬಾರಿ ಸಹಾರಾ ಚೂರು ಕೆಲಸ ನಿಲ್ಲಿಸಿ, ಅವಳ ಕಡೆಗೆ ತಿರುಗಿ ತನ್ನ ಧ್ವನಿಯಲ್ಲಿನ ಹತಾಶೆಯನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ತೀವ್ರವಾಗಿ ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಾ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ: "ದೇಖಿಶ್ ನಾ ಕೀ ಗ್ರೂಮ್ (ನಿನಗೆ ಸುಡುವ ಬಿಸಿಲು ಕಾಣುತ್ತಿಲ್ಲವೆ? ಎಂಟು ತಿಂಗಳಿನಿಂದ ಮಳೆಯಾಗಿಲ್ಲ).”
“ಹಾಗಿದ್ದರೆ ಅವರು ಏಕೆ ಎಸಿ ಹಾಕಿಸುವುದಿಲ್ಲ?” ಮುನಿಯಾ ತನ್ನ ಪಟ್ಟು ಬಿಡುವುದಿಲ್ಲ.
"ಸರ್ಕಾರದ ಬಳಿ ಹಣವಿಲ್ಲ." ಸಹಾರಾರ ತಾಳ್ಮೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತಿದೆ.
"ಬೊರೊಲೋಕ್ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಶಾಲೆಗಳಲ್ಲಿ (ಶ್ರೀಮಂತರ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಮಾಧ್ಯಮ ಶಾಲೆಗಳು) ಇಷ್ಟೊಂದು ಎಸಿಗಳು ಏಕಿವೆ?"
ಸಹಾರಾ ಸಂಜೆಯವರೆಗೆ ಕಠಿಣ ಪರಿಶ್ರಮ ಮತ್ತು ಮೌನದಲ್ಲಿ ಮುಳುಗುತ್ತಾರೆ. ಅಂದು ಅವರು ತನ್ನ ಕೆಲಸವನ್ನು ಅಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಬಿಟ್ಟು ಇಂದು ಮುನಿಯಾ ಮನೆಗೆ ಧಾವಿಸಬೇಕಾಯಿತು. ಅಂದು ಮತದಾನದ ದಿನ. ಸಹಾರಾ ತನ್ನ ಎಂಟು ವರ್ಷದ ಮಗಳೊಂದಿಗೆ ಮತ ಚಲಾಯಿಸಲು ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿನ ಬೂತ್ ಕಡೆಗೆ ಧಾವಿಸುತ್ತಾರೆ.
“ನಾವು ಏಕೆ ಮತ ಚಲಾಯಿಸಬೇಕು ಅಮ್ಮಿ?” ಮುನಿಯಾಳ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳು ನಿಲ್ಲುತ್ತಲೇ ಇರಲಿಲ್ಲ. ಈ ಕ್ಷಣಕ್ಕೆ ವಿಷಯ ಬದಲಾಗಿರುವುದು ಅವಳ ಅಮ್ಮ ಸಹಾರರಿಗೆ ಸಮಾಧಾನ ತಂದಿತ್ತು. ಆದರೆ ಅವರಿಗೆ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳಿಗೆ ಉತ್ತರಿಸುವಷ್ಟು ತ್ರಾಣವಿರಲಿಲ್ಲ.
“ನಿನ್ನೆ ಟಿವಿಯಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ನಾಯಕರೊಬ್ಬರು ನಮಗೆ ಮುಸ್ಲಿಂ ಮತ ಬೇಡ ಎನ್ನುತ್ತಿದ್ದರು. ನಾವು ಮುಸ್ಲಿಮರಲ್ಲವೆ ಅಮ್ಮಿ? ನಾವೇಕೆ ಮತ ಚಲಾಯಿಸುತ್ತಿದ್ದೇವೆ?”
ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ನಿಂತಿದ್ದ ಸಹರಾ ಒಮ್ಮೆ ನಿಂತು ಮಗುವಿನ ಮುಖವನ್ನು ನೋಡಿದರು. ಮುನಿಯಾಳಿಗೆ ಆ ತಣ್ಣಗಿನ ಖಾಲಿ ನೋಟದ ಅರ್ಥ ತಿಳಿದಿತ್ತು. ಅವಳು ಸುಮ್ಮನಾದಳು.
Indian Election
1. Freebies
Election
days make our poverty bare –
Laxmi
Bhandar for Muniyaa's mother
Cycle
for Muniyya's father.
Free
dresses for Muniyya in school.
What
does Muniyaa need?
The
manifestos never know.
The
dilapidated school buildings
now
shelter goats.
Rats
run amok
on
the scaffoldings of factory floors.
Leaders
give freebies.
and
gobble up our jobs.
2. Language
The
leaders play scrabble on the election board.
Time
runs fast.
They
have a winning concoction at last:
Language
sliced into little pieces,
marinated
in hatred,
served
on platters glazed
for
television viewers
and
WhatsApp chatters
3. God-crazy
(
Hum e vote dijiye
Hum mandir banayenge
Vote for us
We will build Temples)
I
see the gods winning…
gods
of a certain religion
partisan
gods
gods
that live in their houses
gods
that don't visit our homes
or
roam our streets.
Gods
that don't know hunger
or
inflation or what it means
to
want our daughters’ education.
Don't
blame me now
for
being blasphemous
or
an atheist.
I
see all the leaders fighting
this
battle over gods –
talking
to priests not people.
They
visit the temples
not
worshiping shanties.
They
fight over gods –
their
gods versus our gods!
Tomorrow,
it will be gods’ victory.
Oh,
inflation, starvation, poverty!
Oh, democracy!
ಭಾರತದ ಚುನಾವಣೆ
1. ಬಿಟ್ಟಿಭಾಗ್ಯ
ಚುನಾವಣಾ
ದಿನಗಳು ನಮ್ಮ ಬಡತವನ್ನು ಬಯಲಿಗಿಡುತ್ತವೆ
ಮುನಿಯಾಳ
ತಾಯಿಗೆ ಲಕ್ಷ್ಮಿ ಭಂಡಾರ
ಮುನಿಯಾಳ
ತಂದೆಗೆ ಸೈಕಲ್‌
ಮುನಿಯಾಳಿಗೆ
ಉಚಿತ ಶಾಲಾ ಸಮವಸ್ತ್ರ
ಮುನಿಯಾಳಿಗೆ
ಏನು ಬೇಕು?
ಪ್ರಣಾಳಿಕೆಗಳಿ
ಎಂದಿಗೂ ತಿಳಿಯುವುದಿಲ್ಲ
ಮುರುಕಲು
ಶಾಲಾ ಕಟ್ಟಡಗಳೀಗ
ಕುರಿ ದೊಡ್ಡಿಯಾಗಿವೆ
ಕಾರ್ಖಾನೆಗಳ
ಮಾಡಿನಲ್ಲಿ ಇಲಿಗಳ ಬಳಗ
ಉಚಿತಗಳನ್ನು
ನೀಡುತ್ತಾ
ರಾಜಕಾರಣಿಗಳು
ಕಸಿಯುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ನಮ್ಮ ಕೆಲಸವನ್ನು
2. ಭಾಷೆ
ಚುನಾವಣಾ
ಮಂಡಳಿಯಲ್ಲಿ ನಾಯಕರ ಆಟ
ಕಾಲ ಚಲಿಸುತ್ತಿದೆ
ವೇಗವಾಗಿ
ಅವರ ಬಳಿ
ಗೆಲುವಿನ ಅದ್ಭುತ ಸೂತ್ರವಿದೆ:
ಭಾಷೆಯನ್ನು
ಸಣ್ಣ ತುಂಡುಗಳನ್ನಾಗಿ ಕತ್ತರಿಸಿ
ದ್ವೇಷದಲ್ಲಿ
ಮುಳುಗಿಸಿಟ್ಟು
ಹೊಳೆಯು ತಟ್ಟೆಗಳಲ್ಲಿ
ಬಡಿಸುತ್ತಾರೆ
ಟಿವಿ ನೋಡುಗರಿಗಾಗಿ
ವಾಟ್ಸಪ್‌
ಬಳಕೆದಾರರಿಗಾಗಿ
3. ದೇವ-ಪ್ರಭುತ್ವ
ಹಮೇ ವೋಟ್‌
ದೀಜಿಯೇ
ಹಮ್‌ ಮಂದಿರ್‌
ಬನಾಯೇಂಗೆ
(ನಮಗೆ ಮತ
ನೀಡಿ
ನಾವು ಮಂದಿರ
ನಿರ್ಮಿಸುತ್ತೇವೆ)
ದೇವರು ಚುನಾವಣೆ
ಗೆಲ್ಲುತ್ತಿದ್ದಾನೆ
ನಿರ್ದಿಷ್ಟ
ಧರ್ಮಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ ದೇವರು
ಪಕ್ಷಪಾತಿ
ದೇವರು
ಅವರ ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ
ಬದುಕುವ ದೇವರು
ನಮ್ಮ ಮನೆಗಳಿಗೆ
ಬಾರದ ದೇವರು
ನಮ್ಮ ಬೀದಿಗಳಲ್ಲೂ
ಸುಳಿಯದ ದೇವರು.
ಹಸಿವೆಂದರೇನೆಂದು
ತಿಳಿಯದ ದೇವರು
ಬೆಲೆಯೇರಿಕೆ
ಎಂದರೇನೆಂದು ಅರಿಯದ ದೇವರು
ನಮ್ಮ ಹೆಣ್ಣು
ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ವಿದ್ಯೆ ಬೇಕೆಂದು ತಿಳಿಯದ ದೇವರು.
ನನ್ನನ್ನು
ದೂಷಿಸಬೇಡಿ ದರ್ಮ ನಿಂದನೆ ಮಾಡಿದೆನೆಂದು
ಅಥವಾ ನಾಸ್ತಿಕಳೆಂದು
ಎಲ್ಲಾ ನಾಯಕರೂ
ದೇವರಿಗಾಗಿ ಹೋರಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ
ಇವರ ಮಾತುಕತೆಯೇನಿದ್ದರೂ
ಪುರೋಹಿತರೊಂದಿಗೆ
ಇವರಿಗೆ ಜನರೊಂದಿಗೆ
ಸಂಪರ್ಕವೇ ಇಲ್ಲ
ಅವರು ನೇರ
ಮಂದಿರಗಳಿಗೆ ಹೋಗುತ್ತಾರೆ
ದೇವನ ಭಕ್ತರಿರುವ
ಗುಡಿಸಲು ಅವರಿಗೆ ಕಾಣುವುದೇ ಇಲ್ಲ.
ಅವರು ದೇವರುಗಳಿಗಾಗಿ
ಹೋರಾಡುತ್ತಾರೆ
ಅವರ ದೇವರು
– ನಮ್ಮದೇವರು ಎನ್ನುವ ಹೋರಾಟ ಅವರದು!
ದೇವರಿಗಷ್ಟೇ
ಇಲ್ಲಿ ಭವಿಷ್ಯವಿರುವುದು!
ಇದು ದೇವರ
ಗೆಲುವು.
ಹಣದುಬ್ಬರ,
ಬಡತನ
ಹಸಿವು, ಓಹ್‌
ಮತ್ತೆ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವ!
ಹಾಗೆಂದರೇನು?!
ಅನುವಾದ: ಶಂಕರ. ಎನ್. ಕೆಂಚನೂರು
