ভাৰত ৰাষ্ট্ৰ নিৰ্মাণৰ চেতনাক এক নিৰ্ণায়ক দিশ প্ৰদানত জালিয়ানাৱালা বাগৰ গণহত্যা আছিল এক উল্লেখযোগ্য কৰুণ ঘটনা। আমি সৰুৰে পৰা শুনি আহিছো কেনেদৰে ভগত সিঙে দহ বছৰ বয়সত সেই ঠাইলৈ গৈ বটল এটাত তেজলগা মাটি ভৰাই গাঁৱলৈ ঘুৰি আহিছিল। তেওঁৰ ককাৰ ঘৰৰ বাগিছাত সেই মাটিখিনিৰে ফুলৰ গছ লগাইছিল।

সহশ্ৰজন নিৰস্ত্ৰ জনতাৰ ওপৰত (বৃটিছে কোৱা মতে ৩৭৯) পঞ্জাৱৰ অমৃতসৰত ১৯১৯ৰ ১৩ এপ্ৰিলৰ দিনা ঘটা কৰুণ ঘটনাই অপৰাধী কিম্বা আগামী চৰকাৰৰ চেতনাক স্পৰ্শ কৰিব নোৱাৰিলে যেন বোধ হয়। বৃটিছ প্ৰধানমন্ত্ৰী টেৰেছা মেয়ে অনুতপ্ত হোৱা বুলি সংসদত কয় যদিও সেই গাৰ নোম শিয়ঁৰা কৰুণ ঘটনাটোৰ বাবে ক্ষমাপ্ৰাৰ্থনা নকৰিলে।

Jallianwala Bagh
PHOTO • The Tribune, Amritsar
Jallianwala Bagh
PHOTO • Vishal Kumar, The Tribune, Amritsar

সকলোকে আচৰিত কৰি আপুনি জালিয়ানাৱালা বাগলৈ নাযাব পাৰে আৰু আৱেগবিহ্বল হৈ নুঠিব পাৰে। ১০০ বছৰ পাৰ হৈ গ’ল, কিন্তু সেই পৰিকল্পিত হত্যাকাণ্ডৰ চিকাৰ হোৱাসকলৰ চিৎকাৰ এতিয়াও ভাঁহি আহে। প্ৰায় ৩৫ বছৰ আগতে মই এই ঠাই সাক্ষাৎ কৰোঁতে বেৰত লিখাৰ পৰা মই নিজকে ৰখাব পৰা নাছিলোঁঃ

সিহতে আমাৰ নিৰস্ত্ৰ জনতাৰ ওপৰত আক্ৰমণ কৰিছিল

ভীৰত হৈ চৈ লাগিছিল

সিহতে লাঠিচালনা কৰিছিল

আমাৰ হাড় ভাঙিছিল

সিহতে গুলি চলাইছিল

কিমানে শেষ নিশ্বাস এৰিছিল

আমি সাহ এৰা নাছিলো

তেওঁলোকে সাম্ৰাজ্য এৰিবলগা হৈছিল

অনুবাদঃ পংকজ দাস

ಪಿ. ಸಾಯಿನಾಥ್ ಅವರು ಪೀಪಲ್ಸ್ ಆರ್ಕೈವ್ ಆಫ್ ರೂರಲ್ ಇಂಡಿಯಾದ ಸ್ಥಾಪಕ ಸಂಪಾದಕರು. ದಶಕಗಳಿಂದ ಗ್ರಾಮೀಣ ವರದಿಗಾರರಾಗಿರುವ ಅವರು 'ಎವೆರಿಬಡಿ ಲವ್ಸ್ ಎ ಗುಡ್ ಡ್ರಾಟ್' ಮತ್ತು 'ದಿ ಲಾಸ್ಟ್ ಹೀರೋಸ್: ಫೂಟ್ ಸೋಲ್ಜರ್ಸ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯನ್ ಫ್ರೀಡಂ' ಎನ್ನುವ ಕೃತಿಗಳನ್ನು ರಚಿಸಿದ್ದಾರೆ.

Other stories by P. Sainath
Translator : Pankaj Das

ಪಂಕಜ್ ದಾಸ್ ಪೀಪಲ್ಸ್ ಆರ್ಕೈವ್ ಆಫ್ ರೂರಲ್ ಇಂಡಿಯಾದಲ್ಲಿ ಅಸ್ಸಾಮಿಯ ಭಾಷಾಂತರ ಸಂಪಾದಕರು. ಗುವಾಹಟಿಯಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿರುವ ಅವರು ಯುನಿಸೆಫ್ನಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ ಲೋಕಲೈಸೇಷನ್ ತಜ್ಞರೂ ಆಗಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು idiomabridge.blogspot.com ಎನ್ನುವ ಜಾಲತಾಣದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಭಾವನೆಗಳನ್ನು ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಸುತ್ತಾರೆ.

Other stories by Pankaj Das