ৱায়ানাডত বোকা-পানীয়ে একাকাৰ ঘৰ-মাটি আৰু প্ৰাণহীন কায়া

মই চতুৰ্থ দিনটোত উপস্থিত হ’লো, তেতিয়ালৈ বেলি লহিয়াইছিল।

চেন্নাইৰ পৰা ৱায়ানাডলৈ যাত্ৰাপথত ৱায়ানাড পোৱাৰ সময়ত চকুত পৰিছিল কেৱল স্বেচ্ছাসেৱকৰ ভিৰ। তাত বাছৰ সুবিধা নাছিল, অচিনাকি মানুহৰ পৰা লিফ্ট লৈ মই গন্তব্যস্থলত উপস্থিত হৈছিলো।

যুদ্ধসদৃশ এক পৰিৱেশে ঠাইখন বিৰাজ কৰিছিল। ছাইৰেন বজাই এম্বুলেন্স আহিছিল আৰু গৈছিল। দৈত্যকায় মেচিনৰ সহায়ত মানুহবোৰে বিচাৰি ফুৰিছিল শৱ। চুৰলমলা, অট্টমলা আৰু মুন্দক্কই – এই তিনিখন চহৰ ধ্বংসস্তূপত পৰিণত হৈছিল। তাত মানুহৰ যে বসতি আছিল, তাৰ কোনো চিন-ছাব নাইকিয়া হৈছিল। বাসিন্দাসকলৰ জীৱন তচনচ হৈ গৈছিল। প্ৰিয়জনৰ মৃতদেহো তেওঁলোকে চিনাক্ত কৰিবপৰা নাছিল।

নদীৰ পাৰবোৰ ধ্বংসাৱশেষ আৰু মৃতদেহেৰে উপচি পৰিছিল। সেয়ে নদীৰ পাৰে পাৰে বালিত ভৰি নোসোমোৱাকৈ সাৱধান হৈ উদ্ধাৰকাৰীৰ দল আৰু পৰিয়ালৰ লোকে শৱৰ সন্ধান কৰিছিল। মোৰো ভৰি বালিত সোমাই গৈছিল। ছিন্ন-ভিন্ন অংগৰে শৱ চিনাক্ত কৰাটো সম্ভৱ নাছিল। প্ৰকৃতিৰ সৈতে মোৰ সম্পৰ্ক নিবিড়, কিন্তু এনে এক অভিজ্ঞতাই মোকো ভিতৰৰ পৰা জোকাৰি গৈছিল।

ভাষাৰ সমস্যা থকাৰ বাবে মই মানুহৰ সৈতে বিশেষ কথা পাতিব নোৱাৰিলো, কেৱল সেই বিধ্বস্ত অৱস্থাৰ সাক্ষী হৈ ৰ’লো। মই আগতেই আহিম বুলি ভাবিছিলো, কিন্তু অসুখীয়া দেহাই লগ নিদিলে।

মই নৈখনৰ সোঁতৰ দিশত তিনি কিলোমিটাৰমান খোজ কাঢ়িলো। মানুহৰ ঘৰবোৰ মাটিত মিলি গৈছে, কিছুমানৰ চিন-মোকাম বুলিবলৈ নাই। সকলোতে শৱ বিচাৰি থকা স্বেচ্ছাসেৱক চকুত পৰিল। আনকি সেনাবাহিনীৰ লোকেও অভিযান চলাইছে। মই দুদিন থাকিলো, তেতিয়ালৈ কোনো শৱ পোৱা নগ’ল। কিন্তু অভিযান নিৰন্তৰ চলি থাকিল। সকলোৱে এক হৈ কাম কৰি আছিল, কোনেও আশা এৰি দিয়া নাছিল। মাজে মাজে চাহ আৰু খোৱাবস্তু ভগাই লৈছিল। তেওঁলোকৰ ঐক্যবোধে মোক বিস্মিত কৰিছিল।

মই কিছু বাসিন্দাৰ সৈতে কথা পাতোতে তেওঁলোকে অতীতৰ একেধৰণৰ ঘটনাৰ উল্লেখ কৰিলে। এটা আছিল ২০১৯ৰ ৮ আগষ্টত পুডুমলাত সংঘটিত হোৱা দুৰ্যোগ, য’ত প্ৰায় ৪০ জন লোক আৰু ২০২১ৰ ঘটনা য’ত প্ৰায় ১৭ জন লোকে প্ৰাণ হেৰুৱাইছিল। এয়া আছিল তৃতীয়বাৰ। প্ৰায় ৪৩০ গৰাকী লোকে প্ৰাণ হেৰুওৱা বুলি ধাৰ্য্য কৰা হৈছে আৰু ১৫০ মানুহ এতিয়াও নিৰুদ্দেশ।

মই বিদায় লোৱাৰ সময়ত খবৰ পাইছিলো যে পুডুমলাত আঠজনৰ শেষকৃত্য সমাপন কৰা হৈছে। সকলো ধৰ্ম (হিন্দু, মুছলমান, খ্ৰীষ্টান আৰু আন ধৰ্মালম্বী)ৰ লোক উপস্থিত আছিল আৰু সকলো নিয়ম পালন কৰা হৈছিল। সেই আঠোটা শৱ কাৰ আছিল, কোনেও নাজানিলে, কিন্তু সকলোৱে একেলগে প্ৰাৰ্থনা কৰি সমাধি দিলে।

উচুপনিৰ শব্দ নাছিল। বৰষুণ তেতিয়াও পৰিয়ে আছিল।

এনে মৰ্মান্তিক ঘটনা কিয় বাৰে বাৰে ঘটে? গোটেই ঠাইখন শিল-বালিৰ দম এটা যেন দেখা গৈছিল। সেয়াই হয়তো অঞ্চলটোৰ অস্থিৰতাৰ কাৰণ হ’ব পাৰে। ফটো তুলি থাকোতে মই ভালকৈ নজৰ কৰিলো, দেখিলো যে সেয়া কেৱল পাহাৰ আৰু শিলেই নাছিল।

নিৰন্তৰ বৰষুণ অঞ্চলটোৰ বাবে অপ্ৰত্যাশিত আছিল। পানী সেই মাটিৰ মাজেৰে সুৰংগ সাজি ওলাই গৈছিল। পুৱাৰ পৰা গধূলিলৈ হোৱা বৰষুণৰ পানীয়ে ৰাতিকৈ ভূস্খলনৰ কাৰণ হৈ পৰে। তাকো তিনিবাৰকৈ। প্ৰতিটো ঘৰ, স্কুল আদি দেখি মোৰ মনলৈ এই কথাই আহিছিল। স্বেচ্ছাসেৱকৰ সৈতে কথা পাতি মই বুজিছিলো যে সকলো তাত ফচি গৈছে, উদ্ধাৰকাৰীসকলেও বাট হেৰুৱাইছে। আৰু তাত বসতি কৰা মানুহখিনিয়ে এই মৰ্মান্তিক দুৰ্যোগ কেতিয়াও পাহৰিব নোৱাৰে।

অনুবাদ: পংকজ দাস