ನಾವು ಸತ್ಯಪ್ರಿಯಾರ ಕಥೆಯನ್ನು ಕೇಳಲು ಆರಂಭಿಸುವ ಮೊದಲು, ನಾನು ನನ್ನ ಪೆರಿಯಮ್ಮನ ಕುರಿತು ಒಂದಷ್ಟು ಹೇಳಬೇಕು. ನನಗೆ 12 ವರ್ಷವಿರುವಾಗ, ನನ್ನ ಪೆರಿಯಪ್ಪ ಮತ್ತು ಪೆರಿಯಮ್ಮ [ದೊಡ್ಡಪ್ಪ ಮತ್ತು ದೊಡ್ಡಮ್ಮ] ಮನೆಯಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದೆ. ಆಗ ನಾನು 6ನೇ ತರಗತಿಯಲ್ಲಿದ್ದೆ. ನಾನು ಅವರನ್ನು ಅಮ್ಮ ಮತ್ತು ಅಪ್ಪ ಎಂದೇ ಕರೆಯುತ್ತಿದ್ದೆ. ಅವರು ನನ್ನನ್ನು ಬಹಳ ಚೆನ್ನಾಗಿ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದರು. ನಮ್ಮ ಕುಟುಂಬವೂ ರಜಾ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಅವರ ಮನೆಗೆ ಆಗಾಗ ಹೋಗುವುದಿತ್ತು.

ನನ್ನ ಪೆರಿಯಮ್ಮ [ದೊಡ್ಡಮ್ಮ] ನನ್ನ ಬದುಕಿಲ್ಲಿ ಬಹಳ ಮುಖ್ಯವಾದ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ವ್ಯಕ್ತಿ. ಅವರು ನಮ್ಮ ಅಗತ್ಯಗಳನ್ನು ಉದಾರವಾಗಿ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದರು, ಸದಾ ಹೊತ್ತಿಗೆ ಸರಿಯಾಗಿ ಊಟಕ್ಕೆ ಹಾಕುತ್ತಿದ್ದರು. ನಾನು ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ ಕಲಿಯಲು ಆರಂಭಿಸಿದ ಮೊದಲಿಗೆ ನನಗೆ ಮೂಡುತ್ತಿದ್ದ ಸಂದೇಹಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸುತ್ತಿದ್ದವರು ಸಹ ದೊಡ್ಡಮ್ಮನೇ ಆಗಿದ್ದರು. ಅವರು ಅಡುಗೆ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಕೆಲಸದಲ್ಲಿರುವಾಗ ನಾನು ಹೋಗಿ ಅವರಲ್ಲಿ ಪದೇ ಪದೇ ಸಹಾಯ ಕೇಳುತ್ತಿದ್ದೆ. ನನಗೆ ಕೆಲವು ಪದಗಳ ಸ್ಪೆಲ್ಲಿಂಗ್‌ ತಿಳಿಯುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ, ಆಗೆಲ್ಲ ಅವರೇ ನನಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಅಂದಿನಿಂದಲೂ ಅವರೆಂದರೆ ನನಗೆ ಪ್ರೀತಿ.

ಮುಂದೆ ಸ್ತನ ಕ್ಯಾನ್ಸರಿನಿಂದ ಅವರು ತೀರಿಕೊಂಡರು. ಆದರೆ ಒಂದು ದಿನವೂ ಅವರು ಅವರಿಗಾಗಿ ಬದುಕಲಿಲ್ಲ ಎಂದೇ ಹೇಳಬೇಕು. ಅವರ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳಲು ಬಹಳಷ್ಟಿದೆ. ಆದರೆ ಇಲ್ಲಿಗೆ ನಿಲ್ಲಿಸುತ್ತೇನೆ.

*****

ದೊಡ್ಡಮ್ಮ ತೀರಿಕೊಂಡ ನಂತರ ನಾನು ಅವರ ಚಿತ್ರವೊಂದನ್ನು ಬರೆದುಕೊಡುವಂತೆ ಸತ್ಯಪ್ರಿಯಾ ಅವರ ಬಳಿ ವಿನಂತಿಸಿದೆ. ನಾನು ಕಲಾವಿದರನ್ನು ಕಂಡು ಅಸೂಯೆ ಪಡುವವನಲ್ಲ. ಆದರೆ ಆದರೆ ಸತ್ಯ ಬಿಡಿಸಿದ ಚಿತ್ರ ನೋಡಿ ನನಗೆ ನಿಜಕ್ಕೂ ಅಸೂಯೆ ಹುಟ್ಟಿತು. ಸತ್ಯ ಮಾತ್ರವೇ ಇಷ್ಟು ತಾಳ್ಮೆಯಿಂದ ಇಂತಹ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಚಿತ್ರವನ್ನು ಬಿಡಿಸಬಲ್ಲರು. ಅವರ ಚಿತ್ರ ಶೈಲಿ ಹೈಪರ್‌ ರಿಯಲಿಸಮ್‌ ವಿಭಾಗಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ್ದು. ಇದು ಹೈ ರೆಸಲ್ಯೂಷನ್‌ ಹೊಂದಿರುವ ಪೋರ್ಟ್ರೈಟ್‌ ಫೋಟೊ ನೋಡಿದಂತಿರುತ್ತದೆ.

ನನಗೆ ಸತ್ಯ ಪರಿಚಯವಾಗಿದ್ದು ಇನ್ಸ್ಟಾಗ್ರಾಮ್‌ ಮೂಲಕ. ನಾನು ಅವರಿಗೆ ಚಿತ್ರ ಬರೆಯಲೆಂದು ಕಳುಹಿಸಿ ಫೋಟೊ ಅಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿತ್ತು. ಅದನ್ನು ಚಿತ್ರ ಬರೆಯಲು ರೆಫರೆನ್ಸ್‌ ಆಗಿ ಬಳಸಬಹುದೇ ಎನ್ನುವ ಕುರಿತು ನನಗೆ ಅನುಮಾನಗಳಿದ್ದವು. ಬಹುತೇಕ ಅಸಾಧ್ಯವೆಂದೇ ನಾನು ಭಾವಿಸಿದ್ದೆ.

ಇದಾದ ಸ್ವಲ್ಪ ಸಮಯದ ನಂತರ ನಾನು ಮಧುರೈಯಲ್ಲಿ ನೈರ್ಮಲ್ಯ ಕಾರ್ಮಿಕರ ಮಕ್ಕಳಿಗಾಗಿ ಛಾಯಾಗ್ರಹಣ ಕಾರ್ಯಾಗಾರವೊಂದನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಿದ್ದೆ. ಇದು ನನ್ನ ಮೊದಲ ಕಾರ್ಯಾಗಾರವಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ಅಲ್ಲಿ ನಾನು ಸತ್ಯ ಅವರನ್ನು ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ವೈಯಕ್ತಿಕವಾಗಿ ಭೇಟಿಯಾದೆ.  ಅವರು ನನ್ನ ದೊಡ್ಡಮ್ಮನ ಚಿತ್ರವನ್ನು ತನ್ನೊಂದಿಗೆ ತಂದಿದ್ದರು. ಅದೊಂದು ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಪ್ರಯತ್ನವಾಗಿತ್ತು. ಅದನ್ನು ಕಂಡ ಕೂಡಲೇ ಅದು ನನ್ನ ಮನಸ್ಸನ್ನು ಸೆಳೆಯಿತು.

ನನ್ನ ಮೊದಲ ಕಾರ್ಯಾಗಾರದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲೇ ದೊಡ್ಡಮ್ಮನ ಚಿತ್ರ ಸಿಕ್ಕಿದ್ದು ನನಗೆ ಬಹಳ ಸಂತೋಷವಾಗಿತ್ತು. ಅಂದೇ ನಾನು ಸತ್ಯಪ್ರಿಯಾ ಅವರ ಕೆಲಸದ ಕುರಿತು ಬರೆಯಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದೆ. ನಾನು ಅವರ ಕೆಲಸವನ್ನು ನೋಡಿ ಆಕರ್ಷಿತನಾಗಿದ್ದೆ ಮತ್ತು ಅಂದೇ ಅವರನ್ನು ಇನ್ಸ್ಟಾಗ್ರಾಮಿನಲ್ಲಿ ಫಾಲೋ ಮಾಡತೊಡಗಿದೆ. ಅವರ ಕೆಲಸದ ಕುರಿತಾದ ಮೋಹವು ಅವರ ಮನೆಯಲ್ಲಿನ ಗೋಡೆ, ನೆಲ ಎಲ್ಲದರ ಮೇಲಿನ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ನೋಡಿದ ನಂತರ ಇನ್ನಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಯಿತು.

PHOTO • M. Palani Kumar

ಸತ್ಯಪ್ರಿಯಾ ತನ್ನ ಸ್ಟೂಡಿಯೋದಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿರುವುದು. ಹೈಪರ್‌ ರಿಯಲಿಸಮ್‌ ಕಲಾ ಪ್ರಕಾರದಡಿ ಅವರು ಬರೆಯುವ ಚಿತ್ರಗಳು ಹೈ ರೆಸಲ್ಯೂಷನ್‌ ಹೊಂದಿರುವ ಭಾವಚಿತ್ರಗಳಂತಿರುತ್ತವೆ

PHOTO • M. Palani Kumar

ಸತ್ಯಪ್ರಿಯಾ ಅವರ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಎತ್ತ ನೋಡಿದರೂ ಚಿತ್ರಗಳೇ ಕಾಣುತ್ತವೆ. ಅವರು ಚಿತ್ರವೊಂದಕ್ಕೆ ಫೌಂಡೇಷನ್‌ ನಿರ್ಮಿಸಲು ಕನಿಷ್ಠ ಐದು ಗಂಟೆಗಳನ್ನು ಕಳೆಯುತ್ತಾರೆ

ಸತ್ಯಪ್ರಿಯಾ ತನ್ನ ಕತೆಯನ್ನು ಹೇಳತೊಡಗಿದಂತೆ, ಅವರ ಚಿತ್ರಗಳೇ ನಮ್ಮೊಂದಿಗೆ ಮಾತನಾಡುತ್ತಿರುವಂತೆ ಭಾಸವಾಗುತ್ತದೆ.

"ನಾನು ಸತ್ಯಪ್ರಿಯಾ. ಮಧುರೈ ಮೂಲದವನು ಮತ್ತು ನನಗೀಗ 27 ವರ್ಷ. ನನ್ನ ಕಲಾ ಪ್ರಕಾರ ಹೈಪರ್ ರಿಯಲಿಸಂ. ನನಗೆ ನಿಜವಾಗಿಯೂ ಚಿತ್ರ ಬಿಡಿಸುವುದು ಹೇಗೆನ್ನುವುದು ತಿಳಿದಿಲ್ಲ. ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿದ್ದಾಗ ಪ್ರೇಮ ವೈಫಲ್ಯಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಗಿದ್ದೆ. ಈ ನೋವಿನಿಂದ ಹೊರಬರುವ ಸಲುವಾಗಿ ಚಿತ್ರ ಬಿಡಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದೆ; ನನ್ನ ಮೊದಲ ಪ್ರೀತಿ ನನಗೆ ನೀಡಿದ ಖಿನ್ನತೆಯನ್ನು ಹೊರಹಾಕಲು ನಾನು ಕಲೆಯನ್ನು ಬಳಸಿದೆ. ಕಲೆ, ನನ್ನ ಪಾಲಿಗೆ ಸಿಗರೇಟ್ ಅಥವಾ ಮದ್ಯಪಾನದಂತೆ. ಇದು ಖಿನ್ನತೆಯಿಂದ ಹೊರಬರಲು ಒಂದು ಮಾರ್ಗ.

ಕಲೆ ನನಗೆ ನೆಮ್ಮದಿಯನ್ನು ನೀಡಿತು. ಇನ್ನು ಮುಂದೆ ನಾನು ಚಿತ್ರ ಬಿಡಿಸಲಿದ್ದೇನೆ ಎಂದು ಮನೆಯವರ ಬಳಿ ಹೇಳಿದೆ. ಅದನ್ನು ಹೇಳುವ ಧೈರ್ಯ ನನಗೆ ಎಲ್ಲಿಂದ ಬಂತೆನ್ನುವುದು ನನಗೆ ತಿಳಿದಿಲ್ಲ. ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ನಾನು ಐಎಎಸ್ ಅಥವಾ ಐಪಿಎಸ್ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಲು ಬಯಸಿದ್ದೆ. ಈ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ನಾನು ಯುಪಿಎಸ್ಸಿ [ಕೇಂದ್ರ ಲೋಕಸೇವಾ ಆಯೋಗ] ಪರೀಕ್ಷೆಗಳಿಗೂ ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದ್ದೆ. ಆದರೆ ನಾನು ಅದನ್ನು ಮತ್ತೆ ಮುಂದುವರೆಸಲಿಲ್ಲ.

ಚಿಕ್ಕ ವಯಸ್ಸಿನಿಂದಲೂ ನನ್ನ ರೂಪದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ತಾರತಮ್ಯವನ್ನು ಎದುರಿಸಿದೆ. ಶಾಲೆ, ಕಾಲೇಜು ಮತ್ತು ಎನ್ಸಿಸಿ (ನ್ಯಾಷನಲ್ ಕೆಡೆಟ್ ಕಾರ್ಪ್ಸ್) ಶಿಬಿರದಲ್ಲಿ ಉಳಿದವರು ನನ್ನನ್ನು ಕೀಳಾಗಿ ಕಾಣುತ್ತಿದ್ದರು, ಬೇರೆ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದರು. ನನ್ನ ಶಾಲೆಯ ಪ್ರಾಂಶುಪಾಲರು ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಕರು ಯಾವಾಗಲೂ ನನ್ನನ್ನು ಗುರಿಯಾಗಿಸಿಕೊಂಡು ಬೈಯುತ್ತಿದ್ದರು.

ನಾನು 12ನೇ ತರಗತಿಯಲ್ಲಿದ್ದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾದ ಸ್ಯಾನಿಟರಿ ನ್ಯಾಪ್ಕಿನ್‌ಗಳು ಸರಿಯಾಗಿ ವಿಲೇವಾರಿ ಮಾಡದ ಕಾರಣ ಶಾಲೆಯ ಚರಂಡಿ ಕಟ್ಟಿಕೊಂಡಿತ್ತು. ನಮ್ಮ ಪ್ರಾಂಶುಪಾಲರು ಎಲ್ಲಾ 5, 6 ಮತ್ತು 7 ನೇ ತರಗತಿಯ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳನ್ನು ಅಥವಾ ಹೊಸದಾಗಿ ಋತುಮತಿಯಾದ ಹುಡುಗಿಯರನ್ನು ಕರೆದು ನ್ಯಾಪ್ಕಿನ್‌ಗಳನ್ನು ಹೇಗೆ ವಿಲೇವಾರಿ ಮಾಡಬೇಕು ಎನ್ನುವುದನ್ನು ಹೇಳಿಕೊಡಬಹುದಿತ್ತು.

ಆದರೆ ಅಂದು ಪ್ರಾರ್ಥನೆಯ ನಂತರ ಯೋಗಕ್ಕೆಂದು 12ನೇ ತರಗತಿಯ ಮಕ್ಕಳು ಹೋಗುತ್ತಿದದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನನ್ನತ್ತ ಬೆರಳು ತೋರಿಸಿ 'ಈ ರೀತಿಯ ಹುಡುಗಿಯರು [ನನ್ನಂತಹ ಹುಡುಗಿಯರು] ಮಾತ್ರ ಇಂತಹ ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಾರೆ [ಚರಂಡಿ ಕಟ್ಟಿಕೊಳ್ಳುವಂತೆ]ʼ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದರು. ನಾನು ಗೊಂದಲಕ್ಕೊಳಗಾಗಿದ್ದೆ. ಕಟ್ಟಿಕೊಂಡ ಚರಂಡಿಗೂ ನನಗೂ ಏನು ಸಂಬಂಧ?

PHOTO • M. Palani Kumar
PHOTO • M. Palani Kumar

ಎಡ : ಶಾಲಾ ಬಾಲಕಿಯ ಭಾವಚಿತ್ರ . ಬಲ : ಪರಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ಕಥೆಯ ರೀಟಾ ಅಕ್ಕ ಭಾವಚಿತ್ರ

ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ನನ್ನನ್ನು ಅನೇಕ ಬಾರಿ ಈ ರೀತಿ ನಿಂದನೆಗೆ ಗುರಿಪಡಿಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. 9ನೇ ತರಗತಿಯ ಮಕ್ಕಳು ಪ್ರಣಯ ಸಂಬಂಧಗಳಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿದಾಗಲೂ, ಅದಕ್ಕೆ ನಾನೇ ಹೊಣೆ ಎನ್ನಲಾಯಿತು. ಅವರು ನನ್ನ ಹೆತ್ತವರನ್ನು ಕರೆದು ಈ ಸಂಬಂಧಗಳಲ್ಲಿ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದ್ದಾಳೆ, ಮತ್ತು ಅವರು ಜೋಡಿಯಾಗಲು ನಾನೇ ಕಾರಣ ಎಂದಿದ್ದರು. 'ಅಹಿತಕರ ಮಾತುಗಳು' ಅಥವಾ 'ಅಹಿತಕರ ಕೃತ್ಯಗಳಿಗಾಗಿ' ನನ್ನ ಪರವಾಗಿ ಕ್ಷಮೆಯಾಚಿಸಿ ಪತ್ರ ಬರೆಯುವಂತೆ ಅವರು ನನ್ನ ಹೆತ್ತವರಿಗೆ ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವರು ಮನೆಯಿಂದ ಭಗವದ್ಗೀತೆಯನ್ನು ತರುವಂತೆ ಹೇಳಿ ಅದರ ಮೇಲೆ ಕೈಯಿಟ್ಟು ಪ್ರಮಾಣ ಮಾಡುವಂತೆಯೂ ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದರು.

ಶಾಲೆಯಿಂದ ಕಣ್ಣೀರು ಸುರಿಸುತ್ತಾ ಮನೆಗೆ ಹಿಂತಿರುಗದ ಒಂದು ದಿನವೂ ನನ್ನ ಬದುಕಿನಲ್ಲಿಲ್ಲ. ಮತ್ತೆ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ʼನನಗೆ ಗೊತ್ತು, ನೀನೇ ಏನೋ ಹೇಳಿರಬೇಕುʼ ಅಥವಾ ʼನಿನ್ನದೇ ತಪ್ಪಿದ್ದಿರಬಹುದುʼ ಎನ್ನುತ್ತಿದ್ದರು. ಇದರ ನಂತರ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಇಂತಹ ವಿಷಯಗಳ ಕುರಿತು ಹೇಳುವುದನ್ನೇ ನಿಲ್ಲಿಸಿದೆ.

ಇದರಿಂದಾಗಿ ನನ್ನೊಳಗೆ ಒಂದು ರೀತಿಯ ಕೀಳರಿಮೆ ಬೆಳೆಯತೊಡಗಿತು.

ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ನನ್ನನ್ನು ಅಣಕಿಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು ಮತ್ತು ನನ್ನ ಹಲ್ಲಿನ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿ ಗೇಲಿ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಆ ಕುರಿತು ಯೋಚಿಸಿ ನೋಡಿದರೆ ಸಿನೆಮಾಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಇಂತಹ ವಿಷಯಗಳನ್ನೇ ಇಟ್ಟುಕೊಂಡು ಹಾಸ್ಯ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಯಾಕೆ ಹೀಗೆ? ನಾನು ಕೂಡಾ ಎಲ್ಲರಂತೇ ಮನುಷ್ಯಳೇ ಅಲ್ಲವೆ? ಜನರು ಇಂತಹ ತಮಾಷೆಗಳನ್ನು ಸಾಧಾರಣವಾಗಿ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಏಕೆಂದರೆ ಅದನ್ನು ಎಲ್ಲರೂ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಆದರೆ ಈ ಜನರು ಅವರ ಚುಡಾಯಿಸುವಿಕೆ ಇನ್ನೊಬ್ಬರ ಭಾವನೆಗಳನ್ನು ಹೇಗೆ ನೋಯಿಸುತ್ತದೆ ಅಥವಾ ಅವರಲ್ಲಿ ಎಂತಹ ಕೀಳರಿಮೆ ಮೂಡಿಸುತ್ತದೆ ಎನ್ನುವ ಕುರಿತು ಯೋಚಿಸುವುದಿಲ್ಲ.

ಬದುಕಿನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಅಂಹ ಘಟನೆಗಳು ಈಗಲೂ ನನ್ನನ್ನು ಕಾಡುತ್ತವೆ. ಇಂದಿಗೂ ಯಾರಾದರೂ ನನ್ನ ಫೋಟೊ ತೆಗೆದರೆ ನನಗೆ ಒಂದು ರೀತಿಯ ಕೀಳರಿಮೆ ಕಾಡುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ಕಳೆದ 25 ಅಥವಾ 26 ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಅನುಭವಿಸುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. ವ್ಯಕ್ತಿಯೊಬ್ಬರ ದೇಹದ ಕುರಿತು ತಮಾಷೆ ಮಾಡುವುದನ್ನು ಈ ಸಮಾಜ ಬಹಳ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.

*****

ನಾನೇಕೆ ನನ್ನ ಚಿತ್ರ ಬಿಡಿಸಬಾರದು? ನನ್ನನ್ನು ನಾನೇ ಪ್ರತಿನಿಧಿಸದಿದ್ದರೆ, ಇನ್ಯಾರು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತಾರೆ?

ನನ್ನಂತಹ ರೂಪದ ಮುಖವನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸಿದರೆ ಅದು ಹೇಗಿರುತ್ತದೆ ಎನ್ನುವ ಕುತೂಹಲ ನನಗೆ ಮೂಡಿತು.

PHOTO • M. Palani Kumar

ಸತ್ಯಪ್ರಿಯಾ ರಚಿಸಿದ ಅವರದೇ ಚಿತ್ರ ಮತ್ತು ಅವರು ಚಿತ್ರ ಬಿಡಿಸಲು ಬಳಸುವ ಸಲಕರಣೆಗಳು

PHOTO • M. Palani Kumar

ಸತ್ಯಪ್ರಿಯಾ ತನ್ನ ಭಾವಚಿತ್ರದ ಕುರಿತು ತನ್ನ ಒಳನೋಟಗಳನ್ನು ಉತ್ಸಾಹದಿಂದ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿರುವುದು

ನಾನು ಸುಂದರವಾದ ಮುಖಗಳನ್ನು ಬಿಡಿಸುವುದರೊಂದಿಗೆ ಈ ಕೆಲಸವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದೆ. ಆದರೆ ನಾವು ಜನರ ಕುರಿತು ಅವರ ಸೌಂದರ್ಯದಿಂದ ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಅವರ ಜಾತಿ, ಧರ್ಮ, ಪ್ರತಿಭೆ, ವೃತ್ತಿ, ಲಿಂಗ ಮತ್ತು ಲೈಂಗಿಕತೆಯನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿ ನಿರ್ಧಾರಕ್ಕೆ ಬರುತ್ತೇವೆ ಎನ್ನುವುದು ನಂತರ ನನ್ನ ಅರಿವಿಗೆ ಬಂತು. ಆಗಿನಿಂದ ನಾನು ಅಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಸೌಂದರ್ಯದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಬಿಡಿಸತೊಡಗಿದೆ. ನಾವು ಟ್ರಾನ್ಸ್ ವುಮೆನ್ ಒಬ್ಬರ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳಾಗಿ ನೋಡಿದರೆ, ಕಲೆಯಲ್ಲಿ, ಮಹಿಳೆಯಂತೆ ಕಾಣುವವರನ್ನು ಮಾತ್ರ ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇತರ ಟ್ರಾನ್ಸ್ ವುಮೆನ್ ಗಳ ಚಿತ್ರ ಬರೆಯುವವರು ಯಾರು? ಎಲ್ಲದಕ್ಕೂ ಒಂದು ಮಾನದಂಡವಿದೆ ಮತ್ತು ನನಗೆ ಆ ಮಾನದಂಡಗಳಲ್ಲಿ ಆಸಕ್ತಿಯಿಲ್ಲ. ನನ್ನ ಕಲೆಯಲ್ಲಿ ನಾನು ಜನರನ್ನು ಆಯ್ದುಕೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕೆ ನನ್ನದೇ ಆದ ಕಾರಣಗಳಿವೆ; ನನ್ನ ಕಲೆಯಲ್ಲಿರುವ ಜನರು ಸಂತೋಷವಾಗಿರಬೇಕೆಂದು ನಾನು ಬಯಸುತ್ತೇನೆ.

ಅಂಗವಿಕಲರನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ ಕಲೆಯನ್ನು ಯಾರೂ ಮಾಡುವುದಿಲ್ಲ. ಅಂಗವಿಕಲರು ಸಾಕಷ್ಟು ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ ಆದರೆ ಅವರ ಕುರಿತು ಯಾವುದೇ ಕಲೆ ಇಲ್ಲ. ನೈರ್ಮಲ್ಯ ಕಾರ್ಮಿಕರ ಸಾವಿನ ಕುರಿತಾಗಿಯೂ ಯಾರೂ ಚಿತ್ರ ಬಿಡಿಸುವುದಿಲ್ಲ.

ಕಲೆಯೆನ್ನುವುದು ಸೌಂದರ್ಯಶಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರೂ ಅದನ್ನು ಸೌಂದರ್ಯಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ನೋಡುತ್ತಾರೆ ಎಂಬುದು ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣಔರಬಹುದೇ? ನಾನು ನನ್ನ ಕಲೆಯನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರ ರಾಜಕೀಯವಾಗಿ ಮತ್ತು ಅವರ ಜೀವನದ ವಾಸ್ತವಗಳನ್ನು ಹೊರತರುವ ಮಾಧ್ಯಮವಾಗಿ ನೋಡುತ್ತೇನೆ. ಹೈಪರ್ ರಿಯಲಿಸಂ ಇದಕ್ಕೆ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಪ್ರಕಾರ. ಅನೇಕ ಜನರು ನನಗೆ 'ನೀನು ಬರೀ ಫೋಟೋಗಳನ್ನಷ್ಟೇ ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತಿರುವೆ' ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಹೌದು, ನಾನು ಫೋಟೊಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ಬಿಡಿಸುತ್ತೇನೆ. ಹೈಪರ್ ರಿಯಲಿಸಂನ ಮೂಲವೇ ಫೋಟೋಗ್ರಫಿ. ಕ್ಯಾಮೆರಾವನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿದ ನಂತರ ಫೋಟೋಗಳನ್ನು ಕಂಡು ಈ ಕಲೆ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿತು.

ನಾನು ಜನರಿಗೆ ಹೇಳಬಯಸುವುದು, ʼಈ ಜನರತ್ತ ನೋಡಿ, ಅವರ ಕುರಿತು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಿʼ.

PHOTO • M. Palani Kumar
PHOTO • M. Palani Kumar

ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ ವಿವರಗಳನ್ನು ಸರಿಯಾಗಿ ಮೂಡಿಸಲು ಈ ಕಲಾವಿದರು 20ರಿಂದ 45 ದಿನಗಳವರೆಗೆ ಕಳೆಯುತ್ತಾರೆ

PHOTO • M. Palani Kumar
PHOTO • M. Palani Kumar

ಈ ಚಿತ್ರಗಳು ಕುಲಸಾಯಿ ಹಬ್ಬದ ಕುರಿತು ವಿವರಿಸುತ್ತವೆ

ಅಂಗವಿಕಲರನ್ನು ನಾವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಹೇಗೆ ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸುತ್ತೇವೆ? ನಾವು ಅವರನ್ನು 'ವಿಶೇಷ ವ್ಯಕ್ತಿ' ಎಂದು ಅವರ ಬೆಲೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತೇವೆ. ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ಅವರು 'ವಿಶೇಷ' ಎಂಬಂತೆ ಏಕೆ ನೋಡಬೇಕು? ಅವರು ನಮ್ಮಂತೆಯೇ ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರು. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ನಾವು ಏನನ್ನಾದರೂ ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾದರೆ, ಮತ್ತು ಇನ್ನೊಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಅದನ್ನು ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದಿದ್ದರೆ, ಆ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಸಹ ಅದನ್ನು ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುವಂತೆ ನಾವು ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಬೇಕಾಗಿದೆ. ಅಂತರ್ಗತ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಮಾಡದೆ, ನಾವು ಅವರನ್ನು 'ವಿಶೇಷ ಅಗತ್ಯಗಳ' ವ್ಯಕ್ತಿ ಎಂದು ಗುರುತಿಸಿ, ಅವರನ್ನು ಅವರ ಪಾಡಿಗೆ ಬಿಟ್ಟರೆ ಅದು ಹೇಗೆ ನ್ಯಾಯವಾಗುತ್ತದೆ?

ಅವರಿಗೂ ಆಸೆ ಆಕಾಂಕ್ಷೆಗಳಿರುತ್ತವೆ. ಸಮರ್ಥ ದೇಹವಿರುವ ನಾವು ಒಂದು ನಿಮಿಷ ಮನೆಯಿಂದ ಹೊರಬರಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದಿದ್ದಾಗ ನಿರಾಶೆಗೊಳ್ಳುತ್ತೇವೆ. ವಿಶೇಷ ಅಗತ್ಯವಿರುವ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಅದೇ ರೀತಿ ಭಾವಿಸದಿರಲು ಹೇಗೆ ಸಾಧ್ಯ? ಆ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಮನರಂಜನೆಯ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲವೇ? ಆ ವ್ಯಕ್ತಿಗೂ ಶಿಕ್ಷಣ, ಲೈಂಗಿಕತೆ ಮತ್ತು ಪ್ರೀತಿಯ ಆಸೆಯಿರುತ್ತದೆಯಲ್ಲವೆ? ನಾವು ಅವರನ್ನು ಗಮನಿಸುವುದಿಲ್ಲ; ನಾವು ಅವರನ್ನು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಯಾವುದೇ ಕಲಾಕೃತಿಯು ಅಂಗವಿಕಲರನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಯಾವುದೇ ಮುಖ್ಯವಾಹಿನಿಯ ಮಾಧ್ಯಮಗಳು ಅವುಗಳನ್ನು ತೋರಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಹಾಗಿದ್ದರೆ ಇಂತಹ ಜನರು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಅವರಿಗೂ ಅಗತ್ಯಗಳಿವೆ ಎನ್ನುವುದನ್ನು ನಾವು ಸಮಾಜಕ್ಕೆ ಹೇಗೆ ನೆನಪಿಸುವುದು?

ಈಗ, ನೀವು (ಪಳನಿ ಕುಮಾರ್) ಆರು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ನೈರ್ಮಲ್ಯ ಕಾರ್ಮಿಕರೊಂದಿಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದೀರಿ. ಏಕೆ? ಏಕೆಂದರೆ ನಾವು ಒಂದು ವಿಷಯವನ್ನು ಪುನರಾವರ್ತಿತವಾಗಿ ಹೇಳಿದಾಗ ಮಾತ್ರ, ಜನರು ಅದರ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಯಾವುದೇ ವಿಷಯದ ಅಸ್ತಿತ್ವವನ್ನು ನಾವು ದಾಖಲಿಸುವ ಅವಶ್ಯಕತೆಯಿದೆ: ಗಾಯಗಳು, ಜಾನಪದ ಕಲೆ, ಅಂಗವಿಕಲರು. ನಮ್ಮ ಎಲ್ಲಾ ಕೆಲಸಗಳು ಸಮಾಜವನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಬೇಕು. ನಾನು ಕಲೆಯನ್ನು ಬೆಂಬಲ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಾಗಿ ನೋಡುತ್ತೇನೆ. ಇದು ಜನರ ಭಾವನೆಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಲು ಇರುವ ಒಂದು ಮಾಧ್ಯಮವಾಗಿದೆ. ಅಂಗವೈಕಲ್ಯ ಹೊಂದಿರುವ ಮಗುವನ್ನು ಏಕೆ ತೋರಿಸಬಾರದು? ಆ ಮಗು ನಗುವುದನ್ನು ಏಕೆ ತೋರಿಸಬಾರದು? ಅಂತಹ ಮಗು ಯಾವಾಗಲೂ ದುಃಖ ಮತ್ತು ಕರುಣಾಜನಕವಾಗಿ ಕಾಣುವುದು ಅಗತ್ಯವೇ?

PHOTO • M. Palani Kumar
PHOTO • M. Palani Kumar

ಎಡ: ಅಲೆಮಾರಿ ಬುಡಕಟ್ಟು ಜನಾಂಗದ ಮಕ್ಕಳು. ಬಲ: ದೈಹಿಕವಾಗಿ ಅಶಕ್ತನಾಗಿರುವ ವ್ಯಕ್ತಿ

ಅನಿತಾ ಅಮ್ಮನ ಚಿತ್ರ ಬಿಡಿಸುವ ಕೆಲಸದಲ್ಲಿದ್ದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಹಣಕಾಸಿನ ಸಹಾಯ ಅಥವಾ ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಬೆಂಬಲವಿಲ್ಲದ ಕಾರಣ ಅವರು ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗಲಿಲ್ಲ. ಅವರು ಸಾಕಷ್ಟು ತೊಂದರೆಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸಿದಳು. ಇಲ್ಲಿ, ನಾವು ಈ ವಿಷಯದ ಬಗ್ಗೆ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸಬೇಕು, ಆಗ ಮಾತ್ರ ನಾವು ಹಣವನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಲು ಸಾಧ್ಯ. ನಾವು ಹೀಗೆ ಮಾಡಿದಾಗ ಇಂತಹ ಜನರಿಗೆ ಒಂದಷ್ಟು ಹಣಕಾಸಿನ ಸಹಾಯವನ್ನು ಒದಗಿಸಬಹುದು. ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಬೆಂಬಲವೂ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಭಾಗ. ನಾನು ನನ್ನ ಕಲೆಯನ್ನು ಅವರಿಗಾಗಿ ಬಳಸಲು ಬಯಸುತ್ತೇನೆ.

ನಾನು ಚಿತ್ರಗಳಿಗೆ ಕಪ್ಪು ಮತ್ತು ಬಿಳಿ ಮಾಧ್ಯಮವನ್ನೇ ಆರಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತೇನೆ ಏಕೆಂದರೆ ಅದು ನಾನು ಬಯಸುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಜನರನ್ನು ತೋರಿಸಲು ನನಗೆ ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ಇದು ಪ್ರೇಕ್ಷಕರನ್ನು ಅದನ್ನು ಮಾತ್ರ ನೋಡುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಅದರಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಗೊಂದಲವಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಇದರ ಮೂಲಕ ಅವುಗಳು [ವಿಷಯಗಳು ಮತ್ತು ಮಾದರಿಗಳು] ಮತ್ತು ಅವರ ನಿಜವಾದ ಭಾವನಾತ್ಮಕ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವದ ಸಾರವನ್ನು ನಾವು ಹೊರತರಬಹುದು.

ನನ್ನ ನೆಚ್ಚಿನ ಕಲಾಕೃತಿ ಅನಿತಾ ಅಮ್ಮನ ಕೆಲಸ. ನಾನು ಅನಿತಾ ಅಮ್ಮನ ಭಾವಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಮಾಣಿಕವಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದ್ದೇನೆ; ಮತ್ತು ಅದರೊಂದಿಗೆ ನನಗೆ ಆಳವಾದ ಸಂಬಂಧವಿದೆ. ನಾನು ಈ ಭಾವಚಿತ್ರ ಬಿಡಿಸುವಾಗ ಮಾಡುವಾಗ ನನ್ನ ಸ್ತನಗಳು ನೋಯುತ್ತಿದ್ದವು. ಇದು ನನ್ನ ಮೇಲೆ ಗಾಢವಾದ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಿತು.

ಸೆಪ್ಟಿಕ್-ಟ್ಯಾಂಕ್ ಸಾವುಗಳು ಇಂದಿಗೂ ಸಂಭವಿಸುತ್ತವೆ, ಇದು ಜೀವನ ಮತ್ತು ಕುಟುಂಬಗಳ ಮೇಲೆ ನಿರಂತರವಾಗಿ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ. ಈ ಬಗ್ಗೆ ಯಾವುದೇ ಜಾಗೃತಿ ಇಲ್ಲ. ಈ ಕೆಲಸವನ್ನು [ಮಲ ಹೊರುವ ಕೆಲಸ] ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಜಾತಿಗಳಿಗೆ ಸೇರಿದವರ ಮೇಲೆ ಅವರ ಇಚ್ಛೆಗೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ ಹೇರಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅವರು ಈ ಕೆಲಸವನ್ನು ಮಾಡಿ ತಮ್ಮ ಸ್ವಾಭಿಮಾನವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಇದೆಲ್ಲದರ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಸಮಾಜವು ಅವರನ್ನು ಕೀಳಾಗಿ ನೋಡುತ್ತದೆ. ಸರ್ಕಾರವು ಅವರಿಗೆ ಸೌಲಭ್ಯಗಳನ್ನು ನೀಡಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಅವರ ಜೀವಕ್ಕೆ ಬೆಲೆ ಇಲ್ಲ.

ಸಮಕಾಲೀನ ಕಲಾವಿದೆಯಾಗಿ, ನನ್ನ ಕಲೆಯು ನನ್ನ ಸುತ್ತಲಿನ ಸಮಾಜ ಮತ್ತು ಅದರಲ್ಲಿನ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ.”

PHOTO • M. Palani Kumar

‘ನಾನು ಕಪ್ಪು ಮತ್ತು ಬಿಳುಪು ಮಾಧ್ಯಮದಲ್ಲೇ ಚಿತ್ರ ಬಿಡಿಸುತ್ತೇನೆ. ಏಕೆಂದರೆ ಅದು ನಾನು ಬಯಸಿದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಜನರನ್ನು ತೋರಿಸಲು ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಪ್ರೇಕ್ಷಕರು ಅದನ್ನು ಮಾತ್ರ ನೋಡುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಅದರಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಗೊಂದಲವಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಅವರು (ವಿಷಯಗಳು ಮತ್ತು ಮಾದರಿಗಳು) ಮತ್ತು ಅವರ ನಿಜವಾದ ಭಾವನಾತ್ಮಕ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವದ ಸಾರವನ್ನು ನಾವು ಹೊರತರಬಹುದು’ ಎಂದು ಸತ್ಯಪ್ರಿಯಾ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ

PHOTO • M. Palani Kumar

‘ಸಮಕಾಲೀನ ಕಲಾವಿದೆಯಾಗಿ, ನನ್ನ ಕಲೆ ನನ್ನ ಸುತ್ತಲಿನ ಸಮಾಜ ಮತ್ತು ಅದರಲ್ಲಿನ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ’ ಎಂದು ಅವರು ಪರಿಗೆ ಹೇಳಿದರು

PHOTO • M. Palani Kumar

ಸತ್ಯಪ್ರಿಯಾ ಬಿಡಿಸಿದ ಸ್ತನ ಕ್ಯಾನ್ಸರ್ ಹೊಂದಿರುವ ಮಹಿಳೆಯರು ಮತ್ತು ದೈಹಿಕ ಅಂಗವಿಕಲರ ಚಿತ್ರ

ಅನುವಾದ: ಶಂಕರ. ಎನ್. ಕೆಂಚನೂರು

M. Palani Kumar

ఎమ్. పళని కుమార్ పీపుల్స్ ఆర్కైవ్ ఆఫ్ రూరల్ ఇండియాలో స్టాఫ్ ఫోటోగ్రాఫర్. శ్రామికవర్గ మహిళల జీవితాలనూ, అట్టడుగు వర్గాల ప్రజల జీవితాలనూ డాక్యుమెంట్ చేయడంలో ఆయనకు ఆసక్తి ఉంది. యాంప్లిఫై గ్రాంట్‌ను 2021లోనూ, సమ్యక్ దృష్టి, ఫోటో సౌత్ ఏసియా గ్రాంట్‌ను 2020లోనూ పళని అందుకున్నారు. ఆయన 2022లో మొదటి దయానితా సింగ్-PARI డాక్యుమెంటరీ ఫోటోగ్రఫీ అవార్డును అందుకున్నారు. తమిళనాడులో అమలులో ఉన్న మాన్యువల్ స్కావెంజింగ్ పద్ధతిని బహిర్గతం చేసిన 'కక్కూస్' (మరుగుదొడ్డి) అనే తమిళ భాషా డాక్యుమెంటరీ చిత్రానికి పళని సినిమాటోగ్రాఫర్‌గా కూడా పనిచేశారు.

Other stories by M. Palani Kumar
Sathyapriya

Sathyapriya is a Madurai-based artist creating works in the hyperrealism genre.

Other stories by Sathyapriya
Editor : Priti David

ప్రీతి డేవిడ్ పీపుల్స్ ఆర్కైవ్ ఆఫ్ రూరల్ ఇండియాలో జర్నలిస్ట్, PARI ఎడ్యుకేషన్ సంపాదకురాలు. ఆమె గ్రామీణ సమస్యలను తరగతి గదిలోకీ, పాఠ్యాంశాల్లోకీ తీసుకురావడానికి అధ్యాపకులతోనూ; మన కాలపు సమస్యలను డాక్యుమెంట్ చేయడానికి యువతతోనూ కలిసి పనిచేస్తున్నారు.

Other stories by Priti David
Translator : Shankar N. Kenchanuru

Shankar N. Kenchanur is a poet and freelance translator. He can be reached at [email protected].

Other stories by Shankar N. Kenchanuru