ਵੀਡਿਓ ਦੇਖੋ : ਮਰਨ ਤੱਕ ਸਾਡੇ ਕੋਲ਼ ਸਿਰਫ਼ ਇਹੀ ਕੰਮ ਰਹਿਣਾ ਹੈ

2019 ਵਿੱਚ ਉਦੋਂ ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰੀ ਦੇਖਿਆ ਸੀ ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਬਕਿੰਘਮ ਕੈਨਾਲ ਦੇ ਇਲਾਕੇ ਵੱਲ ਸਫ਼ਰ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸਾਂ। ਗ੍ਰੇਬ ਪੰਛੀ ਵਾਂਗਰ, ਨਹਿਰ ਵਿੱਚ ਚੁੱਭੀ ਲਾਉਣ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਹੇਠਾਂ ਲੱਥਣ ਦੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਇਸ ਮੁਹਾਰਤ ਨੇ ਮੇਰਾ ਧਿਆਨ ਖਿੱਚਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਨਦੀ ਦੇ ਤਲ਼ੇ ਦੀ ਖੁਰਦੁਰੀ ਰੇਤ ਦੀ ਮੋਟੀ ਤਹਿ ਵਿੱਚ ਬੜੀ ਫੁਰਤੀ ਨਾਲ਼ ਆਪਣਾ ਹੱਥ ਘੁਮਾਇਆ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਹੋਰ ਇਨਸਾਨ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵੱਧ ਕਾਹਲੀ ਦੇਣੀ ਝੀਂਗਾ ਫੜ੍ਹ ਲਿਆ।

ਗੋਵਿੰਦੱਮਾ ਵੇਲੂ ਇਰੂਲਰ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨਾਲ਼ ਤਾਅਲੁੱਕ ਰੱਖਦੀ ਹਨ ਜੋ ਤਮਿਲਨਾਡੂ ਵਿਖੇ ਪਿਛੜੇ ਕਬੀਲੇ ਵਜੋਂ ਸੂਚੀਬੱਧ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਉਹ ਛੋਟੀ ਬੱਚੀ ਸਨ ਉਦੋਂ ਵੀ ਚੇਨੱਈ ਨੇੜਲੀ ਇਸ ਕੋਸਾਸਤਲੀਅਰ ਨਦੀ ਅੰਦਰ ਇੰਝ ਹੀ ਗੋਤੇ ਲਾਇਆ ਕਰਦੀ ਤੇ ਝੀਂਗੇ ਫੜ੍ਹਿਆ ਕਰਦੀ। ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਕੰਗਾਲ਼ੀ ਭਰੀ ਹਾਲਤ ਨੇ ਅੱਜ ਵੀ 77 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਇਸ ਬਜ਼ੁਰਗ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਅੰਦਰ ਲੱਥਣ ਲਈ ਮਜ਼ਬੂਰ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਭਾਵੇਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਨਜ਼ਰ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹੱਥ ਚੀਰਿਆਂ ਨਾਲ਼਼ ਭਰੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਬਦਲ ਕੋਈ ਨਹੀਂ।

ਇਹ ਵੀਡਿਓ ਮੈਂ ਉਦੋਂ ਬਣਾਈ ਜਦੋਂ ਉਹ ਚੇਨੱਈ ਦੇ ਉੱਤਰੀ ਹਿੱਸੇ ਵਿਖੇ ਪੈਂਦੀ ਕੋਸਾਸਤਲੀਅਰ ਨਦੀ ਦੇ ਨਾਲ਼ ਲੱਗਦੀ ਬਕਿੰਘਮ ਕੈਨਾਲ ਅੰਦਰ ਗੋਤੇ ਲਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਸ਼ਰੂਫ਼ ਸਨ। ਝੀਂਗਾ ਫੜ੍ਹਨ ਲਈ ਹਰ ਵਾਰੀ ਗੋਤਾ ਲਾਉਣ ਤੋਂ ਐਨ ਪਹਿਲਾਂ ਉਹ ਮੇਰੇ ਨਾਲ਼ ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰਦੀ ਹੋਈ ਦੱਸਦੀ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਇਹੋ ਇੱਕ ਕੰਮ ਹੀ ਕਰਨਾ ਆਉਂਦਾ ਹੈ।

ਇੱਥੇ ਤੁਸੀਂ ਗੋਵਿੰਦੱਮਾ ਦੇ ਜੀਵਨ ਬਾਰੇ ਹੋਰ ਪੜ੍ਹ ਸਕਦੇ ਹੋ।

ਤਰਜਮਾ: ਕਮਲਜੀਤ ਕੌਰ

M. Palani Kumar

ఎమ్. పళని కుమార్ పీపుల్స్ ఆర్కైవ్ ఆఫ్ రూరల్ ఇండియాలో స్టాఫ్ ఫోటోగ్రాఫర్. శ్రామికవర్గ మహిళల జీవితాలనూ, అట్టడుగు వర్గాల ప్రజల జీవితాలనూ డాక్యుమెంట్ చేయడంలో ఆయనకు ఆసక్తి ఉంది. యాంప్లిఫై గ్రాంట్‌ను 2021లోనూ, సమ్యక్ దృష్టి, ఫోటో సౌత్ ఏసియా గ్రాంట్‌ను 2020లోనూ పళని అందుకున్నారు. ఆయన 2022లో మొదటి దయానితా సింగ్-PARI డాక్యుమెంటరీ ఫోటోగ్రఫీ అవార్డును అందుకున్నారు. తమిళనాడులో అమలులో ఉన్న మాన్యువల్ స్కావెంజింగ్ పద్ధతిని బహిర్గతం చేసిన 'కక్కూస్' (మరుగుదొడ్డి) అనే తమిళ భాషా డాక్యుమెంటరీ చిత్రానికి పళని సినిమాటోగ్రాఫర్‌గా కూడా పనిచేశారు.

Other stories by M. Palani Kumar
Text Editor : Vishaka George

విశాఖ జార్జ్ PARIలో సీనియర్ సంపాదకురాలు.ఆమె జీవనోపాధుల, పర్యావరణ సమస్యలపై నివేదిస్తారు. PARI సోషల్ మీడియా కార్యకలాపాలకు నాయకత్వం వహిస్తారు. PARI కథనాలను తరగతి గదుల్లోకి, పాఠ్యాంశాల్లోకి తీసుకురావడానికి, విద్యార్థులు తమ చుట్టూ ఉన్న సమస్యలను డాక్యుమెంట్ చేసేలా చూసేందుకు ఎడ్యుకేషన్ టీమ్‌లో పనిచేస్తున్నారు.

Other stories by Vishaka George
Translator : Kamaljit Kaur

పంజాబ్‌కు చెందిన కమల్‌జిత్ కౌర్ స్వతంత్ర అనువాదకురాలు. కమల్‌జిత్ పంజాబీ సాహిత్యంలో ఎం.ఎ. చేశారు. ఆమె న్యాయమైన, నిష్పక్షపాతమైన ప్రపంచాన్ని విశ్వసిస్తారు; దానిని సాధ్యం చేయడానికి కృషి చేస్తారు.

Other stories by Kamaljit Kaur