व्हिडिओ पहाः मरेपर्यंत आम्ही हेच काम करत राहणार

मी पहिल्यांदा त्यांना पाहिलं ते २०१९ साली. बकिंगहम कॅनॉलमधून मी चाललो होतो. तिथल्या पाण्यात एखाद्या बदकाच्या चपळाईने त्या पाण्यात डुबकी मारत होत्या, पाण्याखाली पोहत होत्या. माझं लक्ष त्यांच्या हालचालींनीच वेधून घेतलं होतं. नदीच्या तळाशी असलेल्या रेतीतून त्या फटक्यात कोळंबी पकडतात. सगळ्यांपेक्षा वेगात.

गोविंदम्मा वेलु इरुलार समाजाच्या आहेत. तमिळ नाडूमध्ये त्यांची नोंद अनुसूचित जमातींमध्ये करण्यात येते. अगदी लहानपणापासून त्या चेन्नईच्या कोसस्थलैयार नदीच्या पाण्यात कोळंबी धरतायत. आता त्यांचं वय सत्तरीपार गेलंय. पण घरच्या हलाखीमुळे त्यांना आजही हे काम करण्यावाचून पर्याय नाही. डोळ्याला कमी दिसतंय, हाताला जखमा झाल्या आहेत. तरीही.

चेन्नईच्या उत्तरेकडे असलेल्या कोसस्थलैयार नदीशेजारून वाहणाऱ्या बकिंगहम कॅऩॉलमध्ये गोविंदम्मा त्यांच्या कामात मग्न होत्या तेव्हा मी हा व्हिडिओ घेतला. कोळंबी पकडता पकडता मधेमधे त्या आपल्या आयुष्याविषयी बोलतात. हे सोडून दुसरं कोणतंच काम मला येत नाही, हेही सांगतात.

गोविंदम्माच्या आयुष्याविषयी अधिक वाचाः अख्खं आयुष्य पाण्यात काढणाऱ्या गोविंदम्मा

M. Palani Kumar

ఎమ్. పళని కుమార్ పీపుల్స్ ఆర్కైవ్ ఆఫ్ రూరల్ ఇండియాలో స్టాఫ్ ఫోటోగ్రాఫర్. శ్రామికవర్గ మహిళల జీవితాలనూ, అట్టడుగు వర్గాల ప్రజల జీవితాలనూ డాక్యుమెంట్ చేయడంలో ఆయనకు ఆసక్తి ఉంది. యాంప్లిఫై గ్రాంట్‌ను 2021లోనూ, సమ్యక్ దృష్టి, ఫోటో సౌత్ ఏసియా గ్రాంట్‌ను 2020లోనూ పళని అందుకున్నారు. ఆయన 2022లో మొదటి దయానితా సింగ్-PARI డాక్యుమెంటరీ ఫోటోగ్రఫీ అవార్డును అందుకున్నారు. తమిళనాడులో అమలులో ఉన్న మాన్యువల్ స్కావెంజింగ్ పద్ధతిని బహిర్గతం చేసిన 'కక్కూస్' (మరుగుదొడ్డి) అనే తమిళ భాషా డాక్యుమెంటరీ చిత్రానికి పళని సినిమాటోగ్రాఫర్‌గా కూడా పనిచేశారు.

Other stories by M. Palani Kumar
Text Editor : Vishaka George

విశాఖ జార్జ్ PARIలో సీనియర్ సంపాదకురాలు.ఆమె జీవనోపాధుల, పర్యావరణ సమస్యలపై నివేదిస్తారు. PARI సోషల్ మీడియా కార్యకలాపాలకు నాయకత్వం వహిస్తారు. PARI కథనాలను తరగతి గదుల్లోకి, పాఠ్యాంశాల్లోకి తీసుకురావడానికి, విద్యార్థులు తమ చుట్టూ ఉన్న సమస్యలను డాక్యుమెంట్ చేసేలా చూసేందుకు ఎడ్యుకేషన్ టీమ్‌లో పనిచేస్తున్నారు.

Other stories by Vishaka George
Translator : Medha Kale

మేధా కాలే పూణేలో ఉంటారు. ఆమె మహిళలు, ఆరోగ్యం- ఈ రెండు అంశాల పైన పనిచేస్తారు. ఆమె పీపుల్స్ ఆర్కైవ్ ఆఫ్ ఇండియాలో మరాఠీ భాషకు అనువాద సంపాదకులుగా పని చేస్తున్నారు.

Other stories by Medha Kale