“ಅಲ್ಲಿ ಮೀನು ಕತ್ತರಿಸುವ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಜಾಗವೇ ಇಲ್ಲ” ಎಂದು ಕಡಲೂರು ಜಿಲ್ಲೆಯ ಕಿಂಜಮ್ ಪೇಟೆ ಗ್ರಾಮದ ಮಹಿಳೆ ಕಲಾ ಹೇಳಿದರು.
ಈ 60 ವರ್ಷದ ಮಹಿಳೆ ಸಿಂಗಾರತೋಪು ಸೇತುವೆಯ ಕೆಳಗೆ ಕುಳಿತಿದ್ದರು. ಈ ಕಬ್ಬಿಣ ಮತ್ತು ಕಾಂಕ್ರೀಟಿನ ರಚನೆ ಇರುವುದು ಕಡಲೂರಿನ ಹಳೆಪಟ್ಟಣದ ಬಂದರಿನಲ್ಲಿ. ಇಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 20-30 ಮಹಿಳೆಯರು ಮೀನು ಮಾರುವುದು ಮತ್ತು ಕತ್ತರಿಸುವ ಕೆಲಸವನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಾರೆ.
ಈ ಜಿಲ್ಲೆಯು 57.5 ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ದೂರದ ಕರಾವಳಿ ತೀರ ಮತ್ತು ಗೋಡೌನ್, ವೇರ್ಹೌಸ್, ಅಂಗಡಿಗಳು ಮತ್ತು ಮೀನುಗಾರಿಕಾ ದೋಣಿಗಳಿಂದ ಇಲ್ಲಿನ ಬಂದರು ಕಿಕ್ಕಿರಿದಿದೆ.
“ಹೆಚ್ಚು ಹೆಚ್ಚು ವ್ಯಾಪಾರಸ್ಥರು ಮತ್ತು ಟ್ರಕ್ಕುಗಳು ಬರಲಾರಂಭಿಸಿದಂತೆ ನಮಗೆ ಅಲ್ಲಿ ಸ್ಥಳವಿಲ್ಲದಾಯಿತು” ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ಕಲಾ (ಅವರು ತಮ್ಮ ಹೆಸರಿನ ಜೊತೆ ಇನ್ಯಾವುದೇ ಗುರುತುಗಳನ್ನು ಬಳಸುವುದಿಲ್ಲ). “ಹೀಗೆ ನಾವು ಈ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸ್ಥಳವಾದ ಸೇತುವೆಯ ಕೆಳಗೆ ತಳ್ಳಲ್ಪಟ್ಟೆವು. ಇದು ಬಂದರಿನ ಹೊರಗಿದೆ.”
ಕಲಾ ಅವರಂತಹ ಮೀನು ಮಾರುವ, ಕತ್ತರಿಸುವ, ನಿರುಪಯೋಗಿ ಮೀನುಗಳನ್ನು ಒಣಗಿಸಿ ಮಾರುವ ಮಹಿಳೆಯರನ್ನು ಕ್ರಮೇಣವಾಗಿ ಹೊರತಳ್ಳಲಾಗಿದೆ. ಓದಿ: ಕಡಲ ತೀರದಲ್ಲೊಂದು ಪುಲಿ
ಮೀನುಗಾರ ಮಹಿಳೆಯರನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಮೀನು ಮಾರಾಟಗಾರರೆಂದು ನಿರೂಪಿಸಲಾಗಿದ್ದರೂ, ಬಂಡವಾಳದ ಕೊರತೆ ಅಥವಾ ದೈಹಿಕ ಕಾಯಿಲೆಯಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿರುವ ಅನೇಕ ಮಹಿಳೆಯರು, ಮೀನುಗಳನ್ನು ಕತ್ತರಿಸುವ ಮತ್ತು ಸ್ವಚ್ಛಗೊಳಿಸುವ ಕೆಲಸವನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಾ ಮಾರಾಟಗಾರರ ಬಳಿ ಕುಳಿತುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.
“ನಾವು ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳ ಬಳಿಯೇ ಇರಬೇಕು. ಮೀನು ಕೊಂಡವರು ನಮ್ಮ ಬಳಿ ಅದನ್ನು ಕತ್ತರಿಸಿ ಕೊಡಲು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ನಾವು ಮೀನು ಮಾರಾಟಗಾರರ ಬಳಿ ಇಲ್ಲದೆ ಹೋದರೆ ನಮಗೆ ಕೆಲಸ ಸಿಗುವುದಿಲ್ಲ” ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ಕಲಾ.
ಕಡಲೂರು ಬಂದರು ಉಪ್ಪನಾರ್ ಮತ್ತು ಪರವನಾರ್ ನದಿಗಳ ಸಂಗಮದಲ್ಲಿದೆ, ಅವು ಇಲ್ಲಿ ಬಂಗಾಳಕೊಲ್ಲಿಗೆ ಸೇರುತ್ತವೆ. ಭಾರತದ 7,500 ಕಿ.ಮೀ ಕರಾವಳಿಯನ್ನು ಆಧುನೀಕರಿಸುವ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುವ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದ ಸಾಗರಮಾಲಾ ಯೋಜನೆಯ ಭಾಗವಾಗಿ ಇದನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ ಮತ್ತು ಆಧುನೀಕರಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ.
ಈ ಬೆಳವಣಿಗೆಯು ಕಲಾ ಅವರಂತಹ ಮೀನುಗಾರ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಮತ್ತಷ್ಟು ಸಂಕಟವನ್ನುಂಟು ಮಾಡುತ್ತದೆ, "ನಾನು ಅನೇಕ ಬಾರಿ ಸ್ಥಳಾಂತರಗೊಂಡಿದ್ದೇನೆ ಮತ್ತು ನಾನು ಮತ್ತೆ ಈ ಬಾರಿ ಇನ್ನೊಂದೆಡೆ ಹೋಗಬೇಕಾಗಬಹುದು, ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ" ಎಂದು ಹೇಳಿದರು. ನವೀಕರಿಸಿದ ಕಡಲೂರು ಬಂದರು ಮತ್ತು ಬಂದರನ್ನು ಅವರು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ, ಇದು ಮೀನುಗಾರಿಕೆ ಕಾರ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಮೀನು ಕತ್ತರಿಸುವವರಿಗೆ ಅವಕಾಶ ನೀಡುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಅವರು ನಂಬುತ್ತಾರೆ.
ಆಧುನೀಕರಿಸಿದ ಕಡಲೂರು ಬಂದರು ತೈಲ ಸಂಸ್ಕರಣಾಗಾರ, ಉಷ್ಣ ವಿದ್ಯುತ್ ಸ್ಥಾವರಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳಿಗೆ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಪೂಂಪುಹಾರ್ ಕರಾವಳಿ ಆರ್ಥಿಕ ವಲಯದ (ಸಿಇಜೆಡ್) ಭಾಗವಾಗಿದೆ. ಸಿಇಜೆಡ್ಗಳು ಒಂದು ಜಿಲ್ಲೆಯ ಅಥವಾ ಕರಾವಳಿ ಜಿಲ್ಲೆಗಳ ಗುಂಪಿನಲ್ಲಿ ಈ ಪ್ರದೇಶದ ಬಂದರುಗಳೊಂದಿಗೆ ಬಲವಾದ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಸರಕು ಸಂಚಾರವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವಾಗ ದೇಶೀಯ ಮತ್ತು ರಫ್ತು-ಆಮದು ಸರಕುಗಳಿಗೆ ಲಾಜಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ.
*****
ಕಲಾ ತಮಿಳುನಾಡಿನ ನಾಗಪಟ್ಟಿಣಂ ಜಿಲ್ಲೆಯ ತಿರುಮುಳ್ಳೈವಾಸಲ್ ಎಂಬ ಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ಆಕೆಯ ತಂದೆ ಕಟ್ಟುಮರಂನಲ್ಲಿ ಮೀನು ಹಿಡಿಯುತ್ತಿದ್ದರು ಮತ್ತು ತಾಯಿ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಮೀನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. 17ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ವಿವಾಹವಾದ ಕಲಾ, ಕಡಲೂರು ಪಟ್ಟಣಕ್ಕೆ ಹತ್ತಿರವಿರುವ ತನ್ನ ಗಂಡನ ಊರಾದ ಕರಾವಳಿಯ ಉತ್ತರಕ್ಕಿರುವ ಕಿಂಜಂ ಪೇಟೈ ತೆರಳಿದರು.
"ನನ್ನ ಅತ್ತೆ ಮುನಿಯಮ್ಮ ನನಗೆ ಮೀನು ಮಾರಾಟವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು. ಒಟ್ಟಾಗಿ, ನಾವು ಕಿಂಜಂ ಪೇಟೈ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಮೀನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದೆವು" ಎಂದು ಕಲಾ ನೆನಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಮೀನಿನ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತರಾಗಿ ಅವರು ನಾಥೋಲಿ [ಮನಂಗು ಮೀನು], ಕೊಡುವಾ [ಬಾರಾಮುಂಡಿ/ಕೊಲೆಂಜಿ], ಸುರಾ [ಶಾರ್ಕ್], ಕೇರಾ [ಟ್ಯೂನಾ/ಕೇದರಾ ಮೀನು] ಮತ್ತು ಇತರ ಮೀನುಗಳನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು.
ಸುಮಾರು ಎರಡು ದಶಕಗಳ ಹಿಂದೆ ಮುನಿಯಮ್ಮ ಅನಾರೋಗ್ಯದಿಂದ ನಿಧನರಾದರು, ಮತ್ತು ಕಲಾ ಇಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವುದನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ಮತ್ತು ಅವರ ಪತಿ ರಾಮನ್ ಅವರಿಗೆ ನಾಲ್ಕು ಮಕ್ಕಳಿದ್ದಾರೆ - ಇಬ್ಬರು ಗಂಡು ಮಕ್ಕಳು ಮತ್ತು ಇಬ್ಬರು ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳು. ಕಲಾ ಮತ್ತು ಅವರ ಕುಟುಂಬವು ತಮಿಳುನಾಡಿನ ಅತ್ಯಂತ ಹಿಂದುಳಿದ ವರ್ಗಗಳಲ್ಲಿ (ಎಂಬಿಸಿ) ವರ್ಗೀಕರಿಸಲಾದ ಪಟ್ಟಣವರ್ ಸಮುದಾಯಕ್ಕೆ ಸೇರಿದೆ.
2002ರಲ್ಲಿ ಕಲಾ ಅವರಿಗೆ ಹೃದಯ ಸಂಬಂಧಿ ಕಾಯಿಲೆ ಇರುವುದು ಪತ್ತೆಯಾಯಿತು. "ನನ್ನ ಉಸಿರಾಟವು ಭಾರವಾಗಿತ್ತು, ಮತ್ತು ನಾನು ಯಾವಾಗಲೂ ದಣಿದಿರುತ್ತಿದ್ದೆ" ಎಂದು ಅವರು ನೆನಪಿಸಿಕೊಂಡರು. ಕಲಾ ಪ್ರತಿದಿನ ಬಂದರಿನಿಂದ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗೆ, ನಂತರ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಿಂದ ಬೀದಿಯಲ್ಲಿ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲು 20ರಿಂದ 25 ಕೆಜಿ ಮೀನುಗಳನ್ನು ತಲೆಯ ಮೇಲೆ ಹೊತ್ತುಕೊಂಡು ಹೋಗಬೇಕಾಗಿತ್ತು. ಇದು ತನಗೆ ಅನಾರೋಗ್ಯ ತಂದಿದೆ ಎಂದು ಅವರು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟರು. ಅದೇ ವರ್ಷ ಕಲಾ ಅವರ 45 ವರ್ಷದ ಪತಿ ರಾಮನ್ ಸಮುದ್ರದಲ್ಲಿ ಮೀನು ಹಿಡಿಯುವಾಗ ನಿಧನರಾದರು.
"ಅದು ಕಷ್ಟದ ಸಮಯವಾಗಿತ್ತು" ಎಂದು ಅವರು ನೆನಪಿಸಿಕೊಂಡರು. 2005ರಲ್ಲಿ ಅವರು ಬಿದ್ದು ಕಾಲಿಗೆ ಗಾಯವಾದಾಗ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಇನ್ನಷ್ಟು ವಿಷಮವಾಯಿತು. ಗಾಯ ಮತ್ತು ಹೃದಯದ ತೊಂದರೆಯಿಂದಾಗಿ ಮೀನುಗಳನ್ನು ಹೊತ್ತುಕೊಂಡು ಬಹಳ ದೂರ ನಡೆಯುವುದು ಅವರಿಗೆ ಕಷ್ಟವಾಯಿತು ಮತ್ತು "ನಾನು ಬಂದರಿನಲ್ಲಿ ಮೀನುಗಳನ್ನು ಕತ್ತರಿಸುವ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದೆ" ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.
ಕಲಾ ಲೇವಾದೇವಿಗಾರನಿಂದ 4 ಪರ್ಸೆಂಟ್ ಬಡ್ಡಿಗೆ 20,000 ರೂಪಾಯಿ ಸಾಲ ಪಡೆದಳು. ಅದರಲ್ಲಿ 800 ರೂ.ಗೆ ಬೋಟಿ ಚಾಕು, 400 ರೂ.ಗೆ ಮತ್ತೊಂದು ಚಾಕು ಮತ್ತು 200 ರೂ.ಗೆ ಕುರ್ಚಿ ಖರೀದಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಉಳಿದ ಹಣವನ್ನು ಮನೆಯ ಖರ್ಚಿಗೆ ಬಳಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಅವರು ಆ ಸಾಲವನ್ನು ಇನ್ನೂ ಮರುಪಾವತಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
ಮೀನು ಮಾರಾಟ ಮತ್ತು ಮಾರಾಟದಲ್ಲಿ ಭಾಗಿಯಾಗದ ಮಹಿಳೆಯರನ್ನು ರಾಜ್ಯ ನೀತಿಗಳು ನಿರ್ಲಕ್ಷಿಸುತ್ತವೆ. ಮೀನುಗಳನ್ನು ಕತ್ತರಿಸುವ ಕಲಾ ಅವರಂತಹ ಮಹಿಳೆಯರನ್ನು ಸಾಗರ ಮೀನುಗಾರಿಕೆಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ನೀತಿ 2017ರಲ್ಲಿ ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ. "ಮೀನುಗಾರಿಕೆ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಸುಗ್ಗಿಯ ನಂತರದ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು ಕಾರ್ಮಿಕ ಶಕ್ತಿಯ ಶೇಕಡಾ 66ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಮಹಿಳೆಯರು. ಕುಟುಂಬಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಸುವುದರ ಜೊತೆಗೆ, ಮಹಿಳೆಯರು ಮೀನಿನ ಚಿಲ್ಲರೆ ಮಾರಾಟ, ಮೀನು ಒಣಗಿಸುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಇತರ ಮೌಲ್ಯವರ್ಧನೆ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸುತ್ತಾರೆ.
ಆದಾಗ್ಯೂ, ಈ ನೀತಿ ಘೋಷಣೆಗಳ ಆಚೆಗೆ ಬೆಂಬಲ ಸಾಕಷ್ಟು ಕಡಿಮೆಯಿದೆ.
*****
ಈಗ ಕಲಾ ಒಂದು ಕಿಲೋ ಮೀನು ಮತ್ತು ಸೀಗಡಿಗಳನ್ನು ತಲಾ 20 ಮತ್ತು 30 ರೂ.ಗಳಿಗೆ ಸ್ವಚ್ಛಗೊಳಿಸುತ್ತಾರೆ, ದಿನಕ್ಕೆ ಸುಮಾರು 500 ರೂ.ಗಳನ್ನು ಸಂಪಾದಿಸುತ್ತಾರೆ. ಮೀನು ಮಾರಾಟಗಾರರಾಗಿ, ಋತುಮಾನ ಮತ್ತು ಲಭ್ಯವಿರುವ ಮೀನುಗಳನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿ ಅವರು ಇದರ ದುಪ್ಪಟ್ಟು ಗಳಿಸಬಹುದು.
ಅವರು ಮುಂಜಾನೆ ಬೇಗನೆ ಎದ್ದು ಮುಂಜಾನೆ 4 ಗಂಟೆಗೆ ಬಂದರಿನ ಬಳಿಯ ಸೇತುವೆಯನ್ನು ತಲುಪುತ್ತಾರೆ. 13 ಗಂಟೆಗಳ ಕೆಲಸದ ನಂತರ ಅಲ್ಲಿಂದ ಹೊರಡುತ್ತಾರೆ - ಸಂಜೆ 5 ಗಂಟೆಗೆ, "ಗ್ರಾಹಕರು ಮತ್ತು ಕೆಲವು ಸಣ್ಣ ಹೋಟೆಲ್ ಮಾಲೀಕರು ಮೀನು ಖರೀದಿಸಲು ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಕತ್ತರಿಸಿ ಸ್ವಚ್ಛಗೊಳಿಸಲು ಬರುವ ಕಾರಣ ಬೆಳಗಿನ ಸಮಯವು ಅತ್ಯಂತ ಜನನಿಬಿಡವಾಗಿರುತ್ತದೆ" ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದರು. ಅವರು ಸಂಜೆಯ ಹೊತ್ತು ಮಾತ್ರವೇ ವಿಶ್ರಾಂತಿ ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ, ಮತ್ತು ಕಲಾ ರಾತ್ರಿಯೂಟವನ್ನು ಬೇಯಿಸುವಾಗ ಟಿವಿ ಧಾರಾವಾಹಿಗಳನ್ನು ನೋಡುತ್ತಾರೆ.
2018ರಲ್ಲಿ, ಮೀನು ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಕ್ಷೀಣಿಸಿದ್ದರಿಂದ ಮತ್ತು ಸಮುದ್ರ ಪರಿಸರದ ನಾಶದಿಂದಾಗಿ ರಿಂಗ್ ಸೀನ್ ಬಲೆಗಳನ್ನು ನಿಷೇಧಿಸುವ ಮೂಲಕ ಕಲಾ ಅವರ ಜೀವನೋಪಾಯಕ್ಕೆ ಮತ್ತೊಂದು ಹೊಡೆತ ಬಿದ್ದಿತು. ನಿಷೇಧವು ಹಲವಾರು ಪುರುಷರು ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ತಮ್ಮ ಜೀವನೋಪಾಯವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಕಾರಣವಾಯಿತು; ಅನೇಕ ಮಹಿಳೆಯರು ಮೀನು ಕತ್ತರಿಸುವ ಕೆಲಸವನ್ನು ಮಾಡಬೇಕಾಯಿತು.
ಕೋವಿಡ್ -19 ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ಪಿಡುಗು ಮೀನು ಕತ್ತರಿಸುವ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಇನ್ನಷ್ಟು ಮಹಿಳೆಯರನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿತು. ಈ ಮೊದಲು, ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಪಟ್ಟಣವರ್ ಸಮುದಾಯದ ಮಹಿಳೆಯರು ಈ ಕೆಲಸವನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಿರುವುದನ್ನು ಕಾಣಬಹುದಿತ್ತು. ಆದರೆ ಲಾಕ್ಡೌನ್ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಕೆಲಸದ ಅವಕಾಶಗಳು ಕ್ಷೀಣಿಸಿದ್ದರಿಂದ, ಇತರ ಹಿಂದುಳಿದ ವರ್ಗಗಳು (ಒಬಿಸಿ) ಮತ್ತು ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಜಾತಿಗಳಂತಹ (ಎಸ್ಸಿ) ಇತರ ಸಮುದಾಯಗಳ ಮಹಿಳೆಯರು ಇಲ್ಲಿನ ಕಾರ್ಮಿಕ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗೆ ಪ್ರವೇಶಿಸಿ ಬಂದರಿನಲ್ಲಿ ಮೀನುಗಾರಿಕೆ ಕೆಲಸವನ್ನು ಹುಡುಕಿದರು. "ಇದು ಇಲ್ಲಿನ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಇನ್ನಷ್ಟು ಅನಿಶ್ಚಿತಗೊಳಿಸಿದೆ" ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದರು.
"ಭವಿಷ್ಯವು ಇನ್ನಷ್ಟು ಅಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿದೆ. ಆದರೆ ನನ್ನಿಂದ ಸಾಧ್ಯವಿರುವಷ್ಟು ಕಾಲ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದ್ದೇನೆ. ನಾನು ನನ್ನನ್ನು ನೋಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಮತ್ತು ನನ್ನ ಇಬ್ಬರು ಮೊಮ್ಮಕ್ಕಳನ್ನು ನೋಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ನಾನು ಎಂದಿಗೂ ಸೋಲಲು ಸಿದ್ಧವಿಲ್ಲ" ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದರು.
ಸಂಗೀತಾ ಧರ್ಮರಾಜನ್ ಮತ್ತು ಯು. ದಿವ್ಯಾ ಉತಿರನ್ ಅವರ ಸಹಾಯದೊಂದಿಗೆ.
ಅನುವಾದ: ಶಂಕರ. ಎನ್. ಕೆಂಚನೂರು