“അമ്മി, എന്നാണ് സ്കൂൾ തുറക്കുന്നത്?”, മുനിയ ചോദിക്കുന്നു. ചണത്തിന്റെ ചെടികൾ വെട്ടിയൊതുക്കുന്നതിന്റെ അവസാനഘട്ടത്തിലായിരുന്നു സഹാറ. അരയേക്കർ ഭൂമിയിൽ തിരക്കിട്ട പണിയിലായിരുന്നു അവർ. മുനിയയുടെ ചോദ്യങ്ങൾക്ക് മറുപടി പറയാൻ അവർക്ക് സമയമുണ്ടായിരുന്നില്ല.
“എന്താണ് സ്കൂളുകൾ തുറക്കാത്തത്?”, ആ കൊച്ചുപെൺകുട്ടി പിന്നെയും ചോദിക്കുന്നു. ഇത്തവണ സഹാറ ഒന്ന് നിന്ന്, അവൾക്കുനേരെ തിരിഞ്ഞ്, ശബ്ദത്തിലെ മടുപ്പ് നിയന്ത്രിക്കാൻ പരമാവധി ശ്രമിച്ച്, പറയുന്നു. “ഈ കൊടുംചൂട് നീ കാണുന്നില്ലേ? മഴ പെയ്തിട്ട് എട്ട് മാസമായി.”
“പിന്നെ എന്താണ് അവർ എ..സി. വെക്കാത്തത്?”, മുനിയ അവരെ ചോദ്യങ്ങൾകൊണ്ട് മുട്ടിച്ചു.
“അതോ, സർക്കാരിന്റെ കൈയ്യിൽ പണമില്ല,” സഹാറയുടെ ക്ഷമ നശിക്കുന്നുണ്ടായിരുന്നു.
“അപ്പോൾ എങ്ങിനെയാണ് ബൊഡൊ ലോഗി ന്റെ (ധനികരുടെ) ഇംഗ്ലീഷ് സ്കൂളുകളിൽ ഇത്രയധികം എ.സി.ഉണ്ടായത്?”
വൈകീട്ടുവരെ നിശ്ശബ്ദതയിലും കഠിനാദ്ധ്വാനത്തിലും സഹാറ അഭയം തേടി. ജോലി പൂർണമാക്കാതെ, മുനിയയുമായി വീട്ടിലേക്ക് പോകേണ്ടതുണ്ടായിരുന്നു അവർക്ക്. ഇന്ന് തിരഞ്ഞെടുപ്പ് ദിവസമാണ്. എട്ടുവയസ്സുള്ള മകളുടെ കൈപിടിച്ച് വലിച്ച്, വോട്ട് ചെയ്യാൻ അവർ പ്രൈമറി സ്കൂളിലേക്ക് തിരക്കിട്ട് നടന്നു.
“എന്തിനാണ് നമ്മൾ വോട്ട് ചെയ്യുന്നത് അമ്മി?”, മുനിയ നിർത്താനുള്ള ഒരു ഭാവവുമുണ്ടായിരുന്നില്ല. എന്തായാലും വിഷയം മാറിയല്ലോ എന്ന് അവർ സമാധാനിച്ചു. മകളുമായി പൊരുതാനുള്ള ഊർജ്ജമുണ്ടായിരുന്നില്ല അവരിൽ.
“ടി.വി.യിൽ അന്നൊരു ദിവസം ഒരു വലിയ നേതാവ് പറഞ്ഞത് ഞാൻ കേട്ടല്ലോ. അവർക്ക് മുസ്ലിമുകളുടെ വോട്ട് വേണ്ടെന്ന്! നമ്മൾ മുസ്ലിമുകളല്ലേ അമ്മീ. പിന്നെ നമ്മളെന്തിനാണ് വോട്ട് ചെയ്യുന്നത്?”
നടത്തം നിർത്തി സഹാറ അവളുടെ കുഞ്ഞിനെ തുറിച്ചുനോക്കി. അമ്മയുടെ തണുത്ത മറുപടി എന്താവുമെന്ന് ആ കുഞ്ഞിന് നല്ലവണ്ണം അറിയാമായിരുന്നു. അവൾ നിശ്ശബ്ദയായി.
Indian Election
1. Freebies
Election
days make our poverty bare –
Laxmi
Bhandar for Muniyaa's mother
Cycle
for Muniyya's father.
Free
dresses for Muniyya in school.
What
does Muniyaa need?
The
manifestos never know.
The
dilapidated school buildings
now
shelter goats.
Rats
run amok
on
the scaffoldings of factory floors.
Leaders
give freebies.
and
gobble up our jobs.
2. Language
The
leaders play scrabble on the election board.
Time
runs fast.
They
have a winning concoction at last:
Language
sliced into little pieces,
marinated
in hatred,
served
on platters glazed
for
television viewers
and
WhatsApp chatters
3. God-crazy
(
Hum e vote dijiye
Hum mandir banayenge
Vote for us
We will build Temples)
I
see the gods winning…
gods
of a certain religion
partisan
gods
gods
that live in their houses
gods
that don't visit our homes
or
roam our streets.
Gods
that don't know hunger
or
inflation or what it means
to
want our daughters’ education.
Don't
blame me now
for
being blasphemous
or
an atheist.
I
see all the leaders fighting
this
battle over gods –
talking
to priests not people.
They
visit the temples
not
worshiping shanties.
They
fight over gods –
their
gods versus our gods!
Tomorrow,
it will be gods’ victory.
Oh,
inflation, starvation, poverty!
Oh, democracy!
ഇന്ത്യൻ തിരഞ്ഞെടുപ്പ്
1. സൌജന്യങ്ങൾ
തിരഞ്ഞെടുപ്പ് ദിനങ്ങൾ
ഞങ്ങളുടെ ദാരിദ്ര്യത്തെ നഗ്നമാക്കുന്നു
മുനിയയുടെ അമ്മയ്ക്ക് പണക്കിഴി
മുനിയയുടെ അച്ഛനൊരു സൈക്കിൾ
മുനിയയ്ക്ക് സ്കൂളിൽ സൌജന്യ യൂണിഫോം
മുനിയയ്ക്ക് എന്താണ് വേണ്ടതെന്ന് പക്ഷേ
തിരഞ്ഞെടുപ്പ് പത്രികയ്ക്ക് അറിയുകയേയില്ല.
പൊട്ടിപ്പൊളിഞ്ഞ സ്കൂൾകെട്ടിടങ്ങൾ
ഇപ്പോൾ ആട്ടിൻ‌തൊഴുത്ത്.
ഫാക്ടറിയുടെ തട്ടുമ്പുറങ്ങളിൽ
എലികൾ പാഞ്ഞുനടക്കുന്നു
നേതാക്കൾ സൌജന്യങ്ങൾ നൽകി
ഞങ്ങളുടെ തൊഴിലുകൾ വിഴുങ്ങുന്നു
2. ഭാഷ
നേതാക്കന്മാർ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് ബോർഡുകളിൽ
പദപ്രശ്നം കളിക്കുന്നു
ഒടുവിൽ, ഒരു വിജയച്ചേരുവ അവർ തയ്യാറാക്കുന്നു
ഭാഷയെ ചെറിയ കഷണങ്ങളാക്കി മുറിച്ച്
വെറുപ്പിന്റെ തൈരിൽ കുതിർത്തി,
പാത്രങ്ങളിൽ വിളമ്പുന്നു,
ടിവി കാണുന്നവർക്കും
വാട്ട്സാപ്പിൽ സംസാരിക്കുന്നവർക്കും വേണ്ടി
3. ദൈവാ-ധിപത്യം
(ഞങ്ങൾക്ക് വോട്ട്
തരൂ
ഞങ്ങൾ അമ്പലങ്ങൾ
പണിയാം)
ദൈവങ്ങൾ വിജയിക്കുന്നത് ഞാൻ കാണുന്നു
ചില പ്രത്യേക മതത്തിന്റെ ദൈവങ്ങൾ
കക്ഷി ചേരുന്ന ദൈവങ്ങൾ
അവരുടെ വീടുകളിൽ താമസിക്കുന്ന ദൈവങ്ങൾ
ഞങ്ങളുടെ വീടുകളോ, തെരുവുകളോ
ഒരിക്കലും സന്ദർശിക്കാത്ത ദൈവങ്ങൾ,
ഒരിക്കലും വിശപ്പറിയാത്ത ദൈവങ്ങൾ
വിലക്കയറ്റമോ, പെണ്മക്കളുടെ വിദ്യാഭ്യാസമോ,
എന്താണെന്നറിയാത്തവർ
ദൈവത്തെ നിന്ദിച്ചതിനും
നിരീശ്വരവാദിയായതിനും
ഇനി എന്നെ കുറ്റപ്പെടുത്തരുത്
എല്ലാ നേതാക്കളും ദൈവങ്ങളുടെ പേരിൽ
യുദ്ധം ചെയ്യുന്നത് ഞാൻ കാണുന്നു
മനുഷ്യരോട് സംസാരിക്കാതെ
പൂജാരിമാരോട് മാത്രം സംസാരിക്കുന്നവർ
ദൈവത്തിന്റെ പേരിൽ അവർ വഴക്കുകൂടുന്നു
അവരുടെ ദൈവത്തിന്റേയും
നമ്മുടെ ദൈവത്തിന്റേയും പേരിൽ
നാളെ, ദൈവത്തിന്റെ വിജയമായിരിക്കും
വിലക്കയറ്റത്തിന്റെ, പട്ടിണിയുടെ, ദാരിദ്ര്യത്തിന്റെ
ഓ, ജനാധിപത്യമേ!
പരിഭാഷ: രാജീവ് ചേലനാട്ട്
