ಶಿಶಿರದ ಹಕ್ಕಿಯ ಬೆನ್ನೇರಿ

ಹೊಸದಾಗಿ ಮದುವೆಯಾದ ಯುವತಿಯೊಬ್ಬಳು ಡೆಮೊಸಿಲ್ ಕ್ರೇನ್ ಅಥವಾ ಕುಂಜ್ ಎನ್ನುವ ಬೂದು ಬಣ್ಣದ ಕೊಕ್ಕರೆ ಜಾತಿಯ ಹಕ್ಕಿಗೆ ಸಮರ್ಪಿತವಾದ ಈ ಹಾಡನ್ನು ಹಾಡುತ್ತಾಳೆ. ಮದುವೆಯಾಗಿ ತನ್ನ ಗಂಡನ ಮನೆಗೆ ಹೊರಟ ಮದುಮಗಳು ತನ್ನ ಬದುಕು ಕೂಡಾ ಈ ಕೊಕ್ಕರೆಯ ಬದುಕಿನಂತೆಯೇ ಎಂದು ಈ ಹಾಡಿನ ಮೂಲಕ ತಿಳಿಸುತ್ತಾಳೆ.

ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಈ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಸ್ವಭಾವದ, ಬೂದು ಗರಿಗಳ ಸಾವಿರಾರು ಹಕ್ಕಿಗಳು ಮಧ್ಯ ಏಷ್ಯಾದ ತಮ್ಮ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕಾಗಿ ಪಶ್ಚಿಮ ಭಾರತದ ಶುಷ್ಕ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಗುಜರಾತ್ ಮತ್ತು ರಾಜಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ವಲಸೆ ಬರುತ್ತವೆ. ಅವು ಈ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ 5,000 ಕಿಲೋಮೀಟರಿಗಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ದೂರವನ್ನು ಕ್ರಮಿಸುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ತಮ್ಮ ಆವಾಸ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ತೆರಳುವ ಮೊದಲು ನವೆಂಬರ್‌ ತಿಂಗಳಿನಿಂದ ಮಾರ್ಚ್‌ ತನಕ ಇಲ್ಲಿಯೇ ತಂಗುತ್ತವೆ.

ಆಂಡ್ರ್ಯೂ ಮಿಲ್ಹಾಮ್ ತನ್ನ ಸಿಂಗಿಂಗ್ ಲೈಕ್ ಲಾರ್ಕ್ಸ್ ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ ಹೀಗೆ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ, "ಪಕ್ಷಿಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಜಾನಪದ ಹಾಡುಗಳು ಅಳಿವಿನಂಚಿನಲ್ಲಿರುವ ಪ್ರಕಾರವಾಗಿದೆ - ಇಂದಿನ ವೇಗದ ತಾಂತ್ರಿಕ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಅವುಗಳಿಗೆ ಸ್ಥಾನವಿಲ್ಲ." ಈ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಹಕ್ಕಿಗಳು ಮತ್ತು ಜಾನಪದ ಗೀತೆಗಳು ಒಂದೇ ಹಾದಿಯಲ್ಲಿವೆ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ – ಅವುಗಳಿಗೆ ನಮ್ಮನ್ನು ಮನೆ ಬಾಗಿಲಿನಿಂದಾಚೆ ತಮ್ಮ ರೆಕ್ಕೆಗಳ ಮೇಲೆ ಹೊತ್ತೊಯ್ಯುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವಿದೆ.

ಜಾನಪದ ಗೀತೆಗಳು ವೇಗವಾಗಿ ಅಳಿವಿನಂಚಿಗೆ ಸಾಗುತ್ತಿರುವ ಯುಗದಲ್ಲಿ ನಾವು ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದೇವೆ, ತಲೆಮಾರಿನಿಂದ ತಲೆಮಾರಿಗೆ ನಡೆದುಕೊಂಡು ಬಂದ ಸಂಪ್ರದಾಯ ಇಂದು ಸತ್ತು ಹೋಗಿದೆ. ಒಂದಾನೊಂದು ಕಾಲದಲ್ಲಿ, ಈ ಹಾಡುಗಳನ್ನು ರಚಿಸಿದವರು, ಕಲಿತವರು ಮತ್ತು ಹಾಡುವವರು ಆಕಾಶ, ಜಗತ್ತು ಮತ್ತು ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಜನರಲ್ಲಿ ಸೃಜನಶೀಲ ಸ್ಫೂರ್ತಿ, ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಮನರಂಜನೆಯನ್ನು ಕಂಡುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದರು.

ಈ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ನೋಡಿದಾಗ, ಈ ಹಕ್ಕಿಗಳು ಕಚ್ ಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ಹಾಡುಗಳ ರೆಂಬೆ-ಕೊಂಬೆಗಳ ಮೇಲೆ ಕುಳಿತು ಹಾಡುವುದು ಆಶ್ಚರ್ಯವೇನಿಲ್ಲ. ಮುಂಡ್ರಾ ತಾಲೂಕಿನ ಭದ್ರೇಸರ ಗ್ರಾಮದ ಜುಮಾ ವಾಘರ್ ಅವರು ಈ ಹಾಡನ್ನು ತಮ್ಮ ಕಂಠ ಮಾಧುರ್ಯದಿಂದ ಮಂತ್ರಮುಗ್ಧಗೊಳಿಸುವಂತೆ ಹಾಡಿದ್ದಾರೆ.

ಸಮುದಾಯ ಚಾಲಿತ ರೇಡಿಯೋ ಸೂರ್ವಾಣಿ ರೆಕಾರ್ಡ್ ಮಾಡಿದ 341 ಹಾಡುಗಳು ಕಚ್ ಮಹಿಳಾ ವಿಕಾಸ್ ಸಂಘಟನೆ (ಕೆಎಂವಿಎಸ್) ಮೂಲಕ ಪರಿಗೆ ಬಂದಿವೆ. ಇನ್ನಷ್ಟು ಇಂತಹ ಹಾಡುಗಳಿಗಾಗಿ ಈ ಪುಟಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿ: ರಣ್‌ ಪ್ರದೇಶದ ಹಾಡುಗಳು: ಕಚ್ಛೀ ಜಾನಪದ ಗೀತೆಗಳ ಸಂಗ್ರಹ

ಪ್ರೀತಿ ಸೋನಿ, ಕೆಎಂವಿಎಸ್ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ ಅರುಣಾ ಧೋಲಾಕಿಯಾ, ಕೆಎಂವಿಎಸ್ ಯೋಜನಾ ಸಂಯೋಜಕ ಅಮದ್ ಸಮೇಜಾ ಮತ್ತು ಭಾರತಿಬೆನ್ ಗೋರ್ ಇವರುಗಳಿಗೆ ಅಮೂಲ್ಯ ಸಹಾಯಕ್ಕಾಗಿ ವಿಶೇಷ ಧನ್ಯವಾದಗಳು.

ಅನುವಾದ: ಶಂಕರ. ಎನ್. ಕೆಂಚನೂರು