ಪ್ರತಿ ಬಾರಿ ಅನರುಲ್ ಇಸ್ಲಾಂ, ತನ್ನ ಜಮೀನಿನಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ಹೋದಾಗ, ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಗಡಿಯನ್ನು ದಾಟಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಅದಕ್ಕೂ ಮೊದಲು, ವಿಸ್ತೃತ ಶಿಷ್ಟಾಚಾರ ಮತ್ತು ಭದ್ರತಾ ಪರಿಶೀಲನೆಯನ್ನು ಅನುಸರಿಸಬೇಕು ಹಾಗೂ ಗುರುತಿನ ಪುರಾವೆಯನ್ನು ಸಿಬ್ಬಂದಿಗೆ ಒಪ್ಪಿಸಬೇಕಲ್ಲದೆ (ಅವರು ತಮ್ಮ ಮತದಾರರ ಕಾರ್ಡ್ ಅನ್ನು ತಮ್ಮ ಬಳಿ ಇಟ್ಟುಕೊಂಡಿರುತ್ತಾರೆ), ರಿಜಿಸ್ಟರ್‌ಗೆ ಸಹಿ ಮಾಡಿ ಶೋಧನೆಗೆ ಒಳಪಡತಕ್ಕದ್ದು. ಇವರು ಒಯ್ಯವ ಯಾವುದೇ ಕೃಷಿ ಉಪಕರಣಗಳನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅವರ ಜೊತೆಗೆ ಬರುವ ಯಾವುದೇ ಹಸುಗಳ ಛಾಯಾಚಿತ್ರಗಳ ಮುದ್ರಿತ ಪ್ರತಿಯನ್ನು ಸಹ ಒಪ್ಪಿಸಬೇಕು.

"ಎರಡಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಹಸುಗಳನ್ನು [ಒಂದು ಬಾರಿಗೆ] ಅನುಮತಿಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ" ಎಂದು ಅನರುಲ್ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. "ಹಿಂದಿರುಗುವಾಗ, ನಾನು ಮತ್ತೆ ಸಹಿ ಮಾಡಬೇಕಲ್ಲದೆ, ನನ್ನ ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ಹಿಂತಿರುಗಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಗುರುತಿನ ಪುರಾವೆ ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ, ಆ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಹಾದುಹೋಗಲು ಅನುಮತಿಸುವುದಿಲ್ಲ.”

ಇಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲರೂ ಬಾಬುಲ್ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನಿಂದ ಗುರುತಿಸುವ ಅನರುಲ್ ಇಸ್ಲಾಂ, ಮೇಘಾಲಯದ ನೈಋತ್ಯ ಭಾಗದಲ್ಲಿನ ಗಾರೋ ಬೆಟ್ಟಗಳ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಬಗಿಚ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಕುಟುಂಬದೊಂದಿಗೆ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ರಾಜ್ಯದ ಗಡಿಯ ಸುಮಾರು 443 ಕಿಲೋಮೀಟರ್, ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ಜೊತೆಗೆ ಸಾಗುತ್ತದೆ - ಭಾರತ ಮತ್ತು ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ನಡುವಿನ ಸುಮಾರು 4,140 ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ಉದ್ದದ ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಗಡಿಯು, ವಿಶ್ವದಲ್ಲಿ ಐದನೇ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದ-ಉದ್ದನೆಯ ಭೂ ಗಡಿಯಾಗಿದೆ. ಮೇಘಾಲಯದ ಹರವು, ಮುಳ್ಳುತಂತಿ ಮತ್ತು ಕಾಂಕ್ರೀಟ್‌ನ ಬೇಲಿಯಿಂದ ಸುತ್ತುವರಿದಿದೆ.

ಶತಮಾನಗಳಿಂದಲೂ ವಲಸೆಯು ಈ ಪ್ರದೇಶದ ಆರ್ಥಿಕತೆ ಮತ್ತು ಗ್ರಾಮೀಣ ಜೀವನೋಪಾಯಗಳ ಭಾಗವಾಗಿದ್ದಾಗ್ಯೂ, ಸುಮಾರು 1980ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಬೇಲಿ ಹಾಕುವುದನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಯಿತು. ಉಪಖಂಡದ ವಿಭಜನೆ ಮತ್ತು ನಂತರದ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ರಚನೆಯು ಈ ಚಲನಗಳನ್ನು ಸ್ಥಗಿತಗೊಳಿಸಿತು. ಉಭಯ ದೇಶಗಳ ನಡುವಿನ ಒಪ್ಪಂದದ ಭಾಗವಾಗಿ, ಬೇಲಿಯ ಜೊತೆಗೆ 150 ಗಜಗಳ ದೂರವನ್ನು ಒಂದು ರೀತಿಯ 'ಬಫರ್ ವಲಯ'ವೆಂಬಂತೆ ನಿರ್ವಹಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಈಗ 47ರ ವಯಸ್ಸಿನ ಅನರುಲ್ ಇಸ್ಲಾಂ ಅವರಿಗೆ ಈ ಪರಂಪರೆಯು ವಂಶಪಾರಂಪರ್ಯವಾಗಿ ಬಂದಿದೆ. ಅವರು ಏಳು ವರ್ಷದವರಿದ್ದಾಗ ತನ್ನ ತಂದೆಗೆ ಉಳುಮೆಯಲ್ಲಿ ಸಹಾಯ ಮಾಡಲು ಶಾಲೆಯನ್ನು ತೊರೆದರು. ಅವರ ಮೂವರು ಸಹೋದರರು ಸಹ ಭೂಮಿಯನ್ನು ಪಿತ್ರಾರ್ಜಿತವಾಗಿ ಪಡೆದಿದ್ದು, ಅದನ್ನು ಕೃಷಿಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸುತ್ತಾರೆ ಅಥವಾ ಗುತ್ತಿಗೆ ನೀಡುತ್ತಾರೆ (ಅವರ ನಾಲ್ಕು ಸಹೋದರಿಯರು ಗೃಹಿಣಿಯರು).

Anarul Islam in front of his house in South West Garo Hills: 'My ancestors lived here, what is now the international border'
PHOTO • Anjuman Ara Begum

ನೈಋತ್ಯ ಗಾರೋ ಹಿಲ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ತಮ್ಮ ಮನೆಯ ಮುಂದೆ ಅನರುಲ್ ಇಸ್ಲಾಂ: 'ಈಗ ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಗಡಿಯೆನಿಸಿರುವ ಇಲ್ಲಿ, ನನ್ನ ಪೂರ್ವಜರು ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದರು'

ಕೃಷಿಯ ಜೊತೆಗೆ, ಅನರುಲ್, ತಮ್ಮ ಜೀವನೋಪಾಯಕ್ಕಾಗಿ ಆಗಾಗ ಲೇವಾದೇವಿ ಮತ್ತು ಕಟ್ಟಡ ಕಾರ್ಮಿಕನ ವೃತ್ತಿಯಲ್ಲೂ ತೊಡಗುತ್ತಾರೆ. ಆದರೆ ಭೂಮಿಯೊಂದಿಗೆ ಅವರು ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, "ಇದು ನನ್ನ ತಂದೆಯ ಭೂಮಿ, ನಾನು ಬಾಲ್ಯದಿಂದಲೂ ಇಲ್ಲಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದ್ದೇನೆ. ಇದು ನನಗೆ ವಿಶೇಷವಾದುದು. ಈಗ ಅದರ ಸಾಗುವಳಿಯು ನನಗೆ ಇಷ್ಟದ ಕೆಲಸ” ಎನ್ನುತ್ತಾರವರು.

ಬೇಲಿಯಿಂದ ಆಚೆಗೆ ಗಡಿಯಲ್ಲಿ ಅವರು ಏಳು ಬಿಘಾಗ (ಸುಮಾರು 2.5 ಎಕರೆ) ಭೂಮಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ. ಆದರೆ ಗಡಿಯ ಭದ್ರತೆಯು 'ಬಫರ್ ವಲಯದ' ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸುವಲ್ಲಿ ಅಡೆತಡೆಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿದ ಕಾರಣ, ಕೆಲವು ರೈತರು ವರ್ಷಗಳಿಂದಲೂ, ಕೃಷಿಯನ್ನು ತ್ಯಜಿಸುವ ಒತ್ತಾಯಕ್ಕೆ ಒಳಪಟ್ಟರು. ಅನುರುಲ್‌ ಅವರ ಜಮೀನು ಗಡಿಯ ಗೇಟ್‌ಗೆ ಹತ್ತಿರದಲ್ಲಿದ್ದು, ಭೂಮಿಯೊಂದಿಗೆ ಅವಿನಾಭಾವ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಕಾರಣ, ಅವರು ಕೃಷಿಯನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಿದ್ದಾರೆ. "ನನ್ನ ಪೂರ್ವಜರು ಇಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದರು, ಈಗ ಅದು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಗಡಿಯಾಗಿದೆ" ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.

ಅವರದು ಒಂದು ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಪ್ರಭಾವಿ ಕುಟುಂಬ. ಅದರ ಶಾಖೆಗಳು 'ದಫದಾರ್ಸ್ ಭಿತಾ' (ಭೂ-ಮಾಲೀಕರ ಜನ್ಮ ಭೂಮಿ) ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ದೊಡ್ಡ ವಸತಿ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಹರಡಿತು. 1970ರ ದಶಕದಿಂದ, ಯುದ್ಧದ ನಂತರ, ಗಡಿ-ವಲಯದ ದರೋಡೆಕೋರರ ದಾಳಿಯ ವಿರುದ್ಧದ ರಕ್ಷಣೆಯ ಕೊರತೆಯು, ಅವರಲ್ಲಿ ಅನೇಕರನ್ನು ಇತರ ಹಳ್ಳಿಗಳಿಗೆ ಅಥವಾ ಮಹೇಂದ್ರಗಂಜ್‌ನ ಹೊರವಲಯಕ್ಕೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಗೊಳ್ಳಲು ಒತ್ತಾಯಿಸಿತು. ಇದು, ಜಿಕ್‌ಜಾಕ್ ವಲಯದ ದೊಡ್ಡ ಪುರಸಭೆಯಾಗಿದ್ದು, ಸುಮಾರು 600 ಜನರಿರುವ ಅವರ ಬಗಿಚಾ ಗ್ರಾಮವು ಇದರ ಒಂದು ಭಾಗವಾಗಿದೆ. ಅವರಲ್ಲಿ ಅನೇಕರಿಗೆ, ಬೇಲಿಯ ದೆಸೆಯಿಂದಾಗಿ ಸರ್ಕಾರವು ಭರವಸೆ ನೀಡಿದ ವಿವಿಧ ಮೊತ್ತದ ಪರಿಹಾರವನ್ನು ಇನ್ನೂ ಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಪಾವತಿಸಬೇಕಾಗಿಲ್ಲ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ಅನರುಲ್.

ಗಡಿಯ ದ್ವಾರವು ಮುಂಜಾನೆ 8 ಗಂಟೆಗೆ ತೆರೆಯುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸಂಜೆ 4 ಗಂಟೆಗೆ ಮುಚ್ಚುತ್ತದೆ. ಈ ಅವಧಿಯ ನಡುವೆ, ಅದು ಮುಚ್ಚಿರುತ್ತದೆ. ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಹೋಗುವ ರೈತರು ಸೂಕ್ತ ಗುರುತಿನ ಪುರಾವೆ ಮತ್ತು ಸಹಿ ಅಥವಾ ಹೆಬ್ಬೆರಳಿನ ಗುರುತಿನೊಂದಿಗೆ ತಮ್ಮ ಹೆಸರನ್ನು ದಾಖಲಿಸಬೇಕು. ಗಡಿ ಭದ್ರತಾ ಪಡೆ (BSF) ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಪ್ರವೇಶ ಮತ್ತು ನಿರ್ಗಮನವನ್ನು ದಾಖಲಿಸುವ ರಿಜಿಸ್ಟರ್ ಅನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ. “ಅವರದು ಕಠಿಣ ಶಿಸ್ತು. ಗುರುತಿನ ಪುರಾವೆಯಿಲ್ಲದೆ ಪ್ರವೇಶವಿಲ್ಲ. ನಿಮ್ಮ ಗುರುತಿನ ಪುರಾವೆಯನ್ನು ತರಲು ಮರೆತರೆ, ನೀವು ಇಡೀ ದಿನವನ್ನು ವ್ಯರ್ಥಗೊಳಿಸಿದಂತೆ,” ಎಂದರು ಅನರುಲ್.

ಅವರು ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಹೋಗುವಾಗ ತಮ್ಮೊಂದಿಗೆ ಆಹಾರವನ್ನು ಕೊಂಡೊಯ್ಯುತ್ತಾರೆ: “ಅನ್ನ ಅಥವಾ ರೊಟ್ಟಿ, ದಾಲ್, ಸಬ್ಜಿ, ಮೀನು, ಗೋಮಾಂಸ…”ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಅಲ್ಯೂಮಿನಿಯಂ ಪಾತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟಾಗಿರಿಸಿ,  ಒಂದು ತಟ್ಟೆಯಿಂದ ಮುಚ್ಚಿ ನಂತರ, ಹತ್ತಿಯ ವಲ್ಲಿಯಿಂದ ಕಟ್ಟಿ ತಮ್ಮೊಂದಿಗೆ ಒಯ್ಯುತ್ತಾರೆ. ಜೊತೆಗೆ. ಅವರು ಗಡಿ ಗೇಟ್‌ನಲ್ಲಿನ ಗೋರಿ, ಮಜ಼ರ್ ಬಳಿಯಿರುವ ಬಾವಿಯಿಂದ ನೀರನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸುತ್ತಾರೆ. ನೀರು ಮುಗಿದಾಗ, ಸಂಜೆ 4 ಗಂಟೆಯವರೆಗೆ ಬಾಯಾರಿದಂತೆಯೇ ಇರಬೇಕು. ಅಥವಾ ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಪ್ರವೇಶ-ನಿರ್ಗಮನದ ಶಿಷ್ಟಾಚಾರವನ್ನು ಅನುಸರಿಸಬೇಕು (ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಬಿಎಸ್ಎಫ್ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ಇದಕ್ಕೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತಾರೆಂದು ಅವರು ತಿಳಿಸಿದಾಗ್ಯೂ) "ನಾನು ನೀರು ಕುಡಿಯಲು ಬಯಸಿದರೆ, ದಾರಿಗುಂಟ ನಡೆದು, ಮತ್ತೆ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಅನುಸರಿಸಬೇಕಲ್ಲದೆ, ಆಗಾಗ್ಗೆ ಗೇಟ್ ತೆರೆಯಲು ಬಹಳ ಸಮಯ ಕಾಯಬೇಕು. "ನನ್ನಂತಹ ರೈತನಿಗೆ ಇದು ಸಾಧ್ಯವೇ?" ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ಅನರುಲ್.

Anarul has to cross this border to reach his land in a 'buffer zone' maintained as part of an India-Bangladesh agreement
PHOTO • Anjuman Ara Begum

ಭಾರತ-ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶ ಒಪ್ಪಂದದ ಭಾಗವಾಗಿ ನಿರ್ವಹಿಸಲಾದ 'ಬಫರ್ ವಲಯ'ದಲ್ಲಿರುವ ತನ್ನ ಭೂಮಿಯನ್ನು ತಲುಪಲು ಅನರುಲ್ ಈ ಗಡಿಯನ್ನು ದಾಟಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ

ಮುಂಜಾನೆ 8ರಿಂದ ಸಂಜೆ 4ರವರೆಗಿನ ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಿನ ಅವಧಿಯು ಅಡಚಣೆಯೇ ಸರಿ. ಮಹೇಂದ್ರಗಂಜ್‌ನಲ್ಲಿನ ರೈತರು ಸೂರ್ಯೋದಯಕ್ಕೆ ಮುಂಚೆ ನಸುಕಿನಲ್ಲಿ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ ಭೂಮಿಯ ಉಳುಮೆ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. “ಹುದುಗಿಸಿದ ಅನ್ನ ಅಥವಾ ರಾತ್ರಿಯ ಅಡುಗೆಯ ಉಳಿಕೆಯನ್ನು ತಿಂದು ಸುಮಾರು 4 ಗಂಟೆಗೆ ನಮ್ಮ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಕೆಲಸವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುತ್ತೇವೆ ಮತ್ತು ಸೂರ್ಯನು ಪ್ರಖರಗೊಳ್ಳುವ ಮೊದಲು ಕೆಲಸವನ್ನು ಮುಗಿಸುತ್ತೇವೆ. ಆದರೆ ಇಲ್ಲಿ ಅದು 8 ಗಂಟೆಗೆ ತೆರೆಯುತ್ತದೆ. ನಾನು ಪ್ರಖರ ಬಿಸಿಲಿನಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತೇನೆ. ಇದು ನನ್ನ ಆರೋಗ್ಯದ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ” ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ಅನರುಲ್.

ಅವರು ವರ್ಷಾದ್ಯಂತ ಭದ್ರತಾ ಶಿಷ್ಟಾಚಾರಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಪ್ರವೇಶವನ್ನು ಅನುಮತಿಸುವ ಮೊದಲು ಗಡಿ ಭದ್ರತಾ ಪಡೆಯು ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಪರಿಶೀಲಿಸುತ್ತದೆ. ಮೊಬೈಲ್ ಫೋನ್‌ಗಳಿಗೆ ಅನುಮತಿಯಿಲ್ಲವಾಗಿ, ಅದನ್ನವರು ಗೇಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಇಟ್ಟು. ಹಿಂದಿರುಗುವಾಗ ವಾಪಸ್ಸು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಕೃಷಿ ಉಪಕರಣ ಮತ್ತು ಇತರೆಲ್ಲವುಗಳನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಪರಿಶೀಲಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕುಂಟೆ ಹೊಡೆಯುವ ಯಂತ್ರಗಳನ್ನು ಅನುಮತಿಸುವಂತೆಯೇ ಟ್ರ್ಯಾಕ್ಟರ್‌ಗಳನ್ನೂ ಅನುಮತಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅನರುಲ್ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಇವುಗಳನ್ನು ದಿನದ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಬಾಡಿಗೆಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ, ಆದರೆ ಉನ್ನತ ಅಧಿಕಾರಿಯು ಗಡಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡುವ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಅವುಗಳಿಗೆ ಅನುಮತಿಯಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ, ಹಸುಗಳನ್ನು ಸಹ ತಡೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ, ಅನರುಲ್ ಹೇಳುವಂತೆ, ದಿನವಿಡೀ ಅವುಗಳನ್ನು ಎಲ್ಲಿಯೋ ಇಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುವುದು, ತಮ್ಮ ಜಮೀನಿನಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವುದು ಕಷ್ಟವಾಗುತ್ತದೆ. ಅವರು ಕಳೆದ ವರ್ಷ ತಮ್ಮ ಮೂರು ಹಸುಗಳನ್ನು ಮಾರಿದರಲ್ಲದೆ, ಒಂದು ಹಸು ಮತ್ತು ಕರುವನ್ನು ಗುತ್ತಿಗೆಗೆ ಕೊಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ, ಆದ್ದರಿಂದ ಶಿಷ್ಟಾಚಾರಗಳನ್ನು ಪಾಲಿಸಿ, ತಮ್ಮೊಂದಿಗೆ ಜಮೀನಿಗೆ ಕರೆದೊಯ್ಯಲು ಅಗತ್ಯವಿದ್ದಾಗ ಹಸುವನ್ನು ಬಾಡಿಗೆಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.

ಗೇಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಬೀಜಗಳನ್ನೂ ಪರಿಶೀಲಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸೆಣಬು ಮತ್ತು ಕಬ್ಬಿನ ಬೀಜಗಳನ್ನು ಅನುಮತಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಗೋಚರತೆಯನ್ನು ತಡೆಯಬಾರದೆಂಬ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿ, ಮೂರು ಅಡಿಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಎತ್ತರಕ್ಕೆ ಬೆಳೆಯುವ ಯಾವುದಕ್ಕೂ ಅನುಮತಿಯಿಲ್ಲ.

ಆದ್ದರಿಂದ ಅನರುಲ್ ಚಳಿಗಾಲದಲ್ಲಿ ದ್ವಿದಳ ಧಾನ್ಯಗಳನ್ನು, ಮಳೆಗಾಲದಲ್ಲಿ ಭತ್ತವನ್ನು ಮತ್ತು ವರ್ಷವಿಡೀ ಪಪ್ಪಾಯಿ, ಮೂಲಂಗಿ, ಬದನೆ, ಮೆಣಸಿನಕಾಯಿ, ಸೋರೆಕಾಯಿ, ನುಗ್ಗೆಕಾಯಿ ಮತ್ತು ಹಸಿರು ಎಲೆಗಳಂತಹ ಹಣ್ಣು ಮತ್ತು ತರಕಾರಿಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಯುತ್ತಾರೆ. ಭತ್ತದ ಋತುನಲ್ಲಿ, ಜುಲೈನಿಂದ ನವೆಂಬರ್‌ವರೆಗೆ, ಅನರುಲ್ ಸಾಂದರ್ಭಿಕವಾಗಿ ತಮ್ಮ ಕೆಲವು ಭೂಮಿಯನ್ನು ಗುತ್ತಿಗೆಗೆ ನೀಡುತ್ತಾರಲ್ಲದೆ, ಉಳಿದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅದನ್ನು ಸ್ವತಃ ಕೃಷಿ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ.

ಈ ಉತ್ಪನ್ನವನ್ನು ಹಿಂದಕ್ಕೆ ಒಯ್ಯುವುದು ಮತ್ತೊಂದು ಸವಾಲಿನ ವಿಷಯ - ಕೆಲವು ವಾರಗಳಾದ್ಯಂತದ ಭತ್ತದ ಕೊಯ್ಲು ಸುಮಾರು 25 ಕಿಲೋಗ್ರಾಂನಷ್ಟಿದ್ದು, ಆಲೂಗಡ್ಡೆ 25-30 ಕಿಲೋಗ್ರಾಂನಷ್ಟಿರಬಹುದು. "ನಾನು ಇದನ್ನು 2ರಿಂದ 5 ಬಾರಿ ತಲೆಯ ಮೇಲೆ ಹೊತ್ತೊಯ್ಯುತ್ತೇನೆ" ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ಅನರುಲ್. ಅವರು ಮೊದಲು ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ಗೇಟ್‌ಗೆ ತಂದು ನಂತರ ಅದನ್ನು ಇನ್ನೊಂದು ಬದಿಗೆ ಸಾಗಿಸಿ, ಮತ್ತೆ ರಸ್ತೆಯ ಬಳಿ ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗಿ ಮನೆಗೆ ಅಥವಾ ಮಹೇಂದ್ರಗಂಜ್ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗೆ ತರಲು ಸ್ಥಳೀಯ ಸಾರಿಗೆಗಾಗಿ ಕಾಯುತ್ತಾರೆ.

In his backyard, tending to beetle nut seedlings. Seeds are checked too at the border gate, and seeds of jute and sugarcane are not allowed – anything that grows more than three-feet high is not allowed to grow so that visibility is not obstructed
PHOTO • Anjuman Ara Begum

ತಮ್ಮ ಹಿತ್ತಲಿನಲ್ಲಿ ಅಡಿಕೆ ಸಸಿಗಳ ಮುತುವರ್ಜಿವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಗಡಿಯ ಗೇಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಬೀಜಗಳನ್ನು ಸಹ ಪರಿಶೀಲಿಸಲಾಗುತ್ತದೆಯಲ್ಲದೆ, ಸೆಣಬು ಮತ್ತು ಕಬ್ಬಿನ ಬೀಜಗಳಿಗೆ ಅನುಮತಿಯಿರುವುದಿಲ್ಲ – ಗೋಚರತೆಗೆ ಅಡ್ಡಿಯಾಗಬಾರದೆಂಬ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿ, ಮೂರು ಅಡಿಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಎತ್ತರಕ್ಕೆ ಬೆಳೆಯುವ ಯಾವುದಕ್ಕೂ ಅನುಮತಿಸುವುದಿಲ್ಲ

ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ, ದನಗಳು ಗಡಿಯಗುಂಟ ದಾರಿ ತಪ್ಪಿದಾಗ ಅಥವಾ ಪೇರಿಸಿಟ್ಟ ಒಣಹುಲ್ಲು ಕಳ್ಳತನವಾದಾಗ ಜಗಳಗಳು ನಡೆಯುತ್ತವೆ. ಆಗಾಗ, ಗಡಿರೇಖೆಯನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸುವ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಸಣ್ಣ ಕಾದಾಟಗಳು ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ. "ಸುಮಾರು 10 ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ, ನಾನು ಜಮೀನಿನಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತ, ನನ್ನ ಜಾಗದಲ್ಲಿನ ಸಣ್ಣ ಎತ್ತರದ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಮಟ್ಟಸಗೊಳಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದಾಗ ನನ್ನ ಮತ್ತು ಕೆಲವು ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶೀಯರ ನಡುವೆ ದೊಡ್ಡ ಜಗಳ ನಡೆಯಿತು" ಎಂದು ಅನರುಲ್ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. "ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ಗಡಿ ಕಾಯುವ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ತಕ್ಷಣವೇ ಇಲ್ಲಿಗೆ ತಲುಪಿ, ಭೂಮಿಯು ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ್ದು ಎಂದು ತಿಳಿಸಿ, ಅಗೆಯುವುದನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸುವಂತೆ ಹೇಳಿದರು." ಅನರುಲ್ ಭಾರತೀಯ ಗಡಿ ಕಾವಲು ಪಡೆಗೆ ದೂರು ನೀಡಿದರು. ಭಾರತ ಮತ್ತು ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ಭದ್ರತಾ ಪಡೆಗಳ ನಡುವೆ ಹಲವಾರು ಸುತ್ತಿನ ‘ಧ್ವಜ ಸಭೆಗಳು (flag meetings)’ ಮತ್ತು ವಾದ ವಿವಾದಗಳು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಬಿದಿರಿನ ಮೂಲಕ ಗಡಿರೇಖೆಯನ್ನು ನಿಗದಿಪಡಿಸಲಾಯಿತು ಎಂದು ಸ್ಥಳೀಯರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಬಿದಿರು ಶೀಘ್ರದಲ್ಲೇ ಕಣ್ಮರೆಯಾಯಿತು. ಅನರುಲ್ ಅವರು ಸುಮಾರು ಎರಡು ಬಿಘಾದಷ್ಟು ಜಾಗವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡರಲ್ಲದೆ, ಆ ಭೂಮಿಯ ಮರು ಸ್ವಾಧೀನವಿನ್ನೂ ಬಾಕಿಯಿದೆ ಎನ್ನುತ್ತಾರವರು. ಹೀಗಾಗಿ, ಅನರುಲ್‌, ಪಿತ್ರಾರ್ಜಿತವಾಗಿ ಪಡೆದ ಏಳು ಬಿಘಾ ಜಮೀನಿನಲ್ಲಿ, ಕೇವಲ ಐದರಲ್ಲಿ ಕೃಷಿಯನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.

ಭಾರತ ಮತ್ತು ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ರೈತರು ಗಡಿಯಿಂದ ಬೇರ್ಪಟ್ಟ ಕೆಲವೇ ಮೀಟರ್ ದೂರದಲ್ಲಿರುವ ಹೊಲಗಳಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರೂ, ಅನರುಲ್ ಹೀಗೆನ್ನುತ್ತಾರೆ: “ಭದ್ರತಾ ಪಡೆಗಳಿಗೆ ಇಷ್ಟವಾಗದ ಕಾರಣ ನಾನು ಅವರೊಂದಿಗೆ ಮಾತನಾಡುವುದನ್ನು ತಪ್ಪಿಸುತ್ತೇನೆ. ಯಾವುದೇ ಅನುಮಾನವು ಜಮೀನಿಗೆ ನನ್ನ ಪ್ರವೇಶವನ್ನು ಕುರಿತಂತೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಬಹುದು. ನನ್ನ ಸಂವಹನ ಸೀಮಿತವಾಗಿದೆ. ಅವರು ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಕೇಳಿದರೂ ನಾನು ಮೌನವನ್ನು ನಟಿಸುತ್ತೇನೆ.”

‘ಕಳ್ಳರು ನನ್ನ ತರಕಾರಿ ಕದಿಯುತ್ತಾರೆ. ಆದರೆ ನನಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ದೂರುಗಳಿಲ್ಲ, ”ಎಂಬುದು ಇವರ ಆರೋಪ. "ಅವರಿಗೆ ಪ್ರಾಮಾಣಿಕತೆಯಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ನನಗೆ ಅಲ್ಲಾನ ಆಶೀರ್ವಾದವಿದೆ." ಗಡಿ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಜಾನುವಾರು ಕಳ್ಳಸಾಗಣೆಗೆ ಕುಖ್ಯಾತವಾಗಿದ್ದು, ಮಾದಕವಸ್ತು ಕಳ್ಳಸಾಗಣೆ ಕೂಡ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ ಎಂದು ಮಹೇಂದ್ರಗಂಜ್ ನಿವಾಸಿಗಳು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಅನರುಲ್ 2018ರಲ್ಲಿ 20,000 ರೂ. ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಬಡ್ಡಿಯನ್ನು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಿ,  28 ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಿನ ಯುವಕನಿಗೆ 70,000 ರೂ. ಸಾಲವನ್ನು ನೀಡಿದ್ದರು. ಮಾದಕವಸ್ತುಗಳ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಆ ಯುವಕ ಶೀಘ್ರದಲ್ಲೇ ನಿಧನಹೊಂದಿದನು. ಈ ‘ಟ್ಯಾಬ್ಲೆಟ್’ಗಳನ್ನು ಗಡಿಯಾದ್ಯಂತದಿಂದ ಕಳ್ಳಸಾಗಣೆ ಮಾಡಲಾಗಿತ್ತುʼ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ಇಲ್ಲಿನ ಜನರು. "ಮಾದಕವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಪಡೆಯುವುದು ಸುಲಭ, ಬೇಲಿಯಿಂದ ಅದನ್ನು ಇನ್ನೊಂದು ಬದಿಗೆ ಎಸೆಯಬೇಕಷ್ಠೇ. ನೀವು ಎಸೆಯುವುದರಲ್ಲಿ ನಿಪುಣರಾಗಿದ್ದರೆ, ಸುಲಭವಾಗಿ ಅವುಗಳನ್ನು ವರ್ಗಾಯಿಸಬಹುದು” ಎಂದರು ಅನರುಲ್‌. ಬಾಕಿ ಉಳಿದಿರುವ ಸಾಲದ ಬಗ್ಗೆ ಚಿಂತಿತರಾದ ಅವರು, ಯುವಕನ ಕುಟುಂಬದೊಂದಿಗೆ ಮಾತನಾಡಿದಾಗ, ಅಂತಿಮವಾಗಿ  50,000 ರೂ.ಗಳನ್ನು ಪಾವತಿಸಲು ಒಪ್ಪಿಗೆ ನೀಡಲಾಯಿತು.

ತಮ್ಮ ಲೇವಾದೇವಿ ಕೆಲಸದ ಬಗ್ಗೆ ಅವರು ಹೀಗೆನ್ನುತ್ತಾರೆ: “ನನ್ನ ದೊಡ್ಡ ಕುಟುಂಬವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಲು ನನಗೆ ಸಾಧ್ಯವಾಗಲಿಲ್ಲ. ಹಾಗಾಗಿ, ನನ್ನ ಬಳಿ ಹಣವಿದ್ದಾಗ, ನಾನು ಅದನ್ನು ಇತರರಿಗೆ ಬಡ್ಡಿಗೆ ಸಾಲ ನೀಡುತ್ತೇನೆ. ನನಗೆ ಹಣದ ಅವಶ್ಯಕತೆಯಿದೆ. ಅದಕ್ಕಾಗಿ."

The road and gate at the border on the India side. At times, fights break out when cattle stray across, or straw is stolen or demarcation lines are disputed
PHOTO • Anjuman Ara Begum
The road and gate at the border on the India side. At times, fights break out when cattle stray across, or straw is stolen or demarcation lines are disputed
PHOTO • Anjuman Ara Begum

ಭಾರತದ ಭಾಗದ ಗಡಿಯಲ್ಲಿನ ರಸ್ತೆ ಮತ್ತು ಪ್ರವೇಶದ್ವಾರ. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ, ದನಗಳು ದಾರಿತಪ್ಪಿದಾಗ ಅಥವಾ ಒಣಹುಲ್ಲಿನ ಕಳ್ಳತನವಾದಾಗ ಅಥವಾ ಗಡಿರೇಖೆಗಳನ್ನು ಕುರಿತಂತೆ ವಿವಾದವುಂಟಾದಾಗ ಜಗಳಗಳಾಗುತ್ತವೆ

ಬೇಲಿಯು ನೀರಾವರಿ ಮತ್ತು ಒಳಚರಂಡಿಗೆ ಅಡೆತಡೆಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿದೆ. ಜುಲೈ- ಆಗಸ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಭಾರಿ ಮಳೆಯಾದರೆ ಅನರುಲ್‌ ಅವರ ಮಳೆಯಾಶ್ರಿತ ಭೂಮಿ ಜಲಾವೃತವಾಗುತ್ತದೆಯಲ್ಲದೆ, ನೀರನ್ನು ಹೊರಹಾಕಲು ಯಾವುದೇ ಮಾರ್ಗವಿಲ್ಲ. ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾದ ನಿಯಮಗಳು ಮತ್ತು ಕಳ್ಳರ ಭಯದಿಂದಾಗಿ ಜಮೀನಿನಲ್ಲಿ ಪಂಪ್ ಅನ್ನು ಇಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುವುದು ಅಸಾಧ್ಯ. ಇದು ಭಾರೀ ಯಂತ್ರವಾಗಿದ್ದು, ಒಳ ಹೊರಗೆ ಕೊಂಡೊಯ್ಯುವುದು ಕಷ್ಟಕರ. ಭೂಮಿಯನ್ನು ಸಮತಟ್ಟು ಮಾಡಲು ಜೆಸಿಬಿಯಂತಹ ದೊಡ್ಡ ಯಂತ್ರಗಳ ಪ್ರವೇಶಕ್ಕೆ ಅನುಮತಿಯಿಲ್ಲ. ಆದ್ದರಿಂದ ಇವರು ಒಂದು ಅಥವಾ ಎರಡು ದಿನದಲ್ಲಿ ನೀರು ಬರಿದಾಗುವವರೆಗೆ ಕಾಯುತ್ತಾರೆ. ಭಾರೀ ಪ್ರಮಾಣದ ಪ್ರವಾಹದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಇದು ಎರಡು ವಾರಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಇದರಿಂದ ಅವರ ಬೆಳೆಗಳಿಗೆ ಹಾನಿಯಾಗುವುದಲ್ಲದೆ, ಅನರುಲ್‌ ಅವರೇ ಈ ನಷ್ಟವನ್ನು ಹೊರಬೇಕು.

ಕೃಷಿ ಕಾರ್ಮಿಕರನ್ನು ನೇಮಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕೆ ಸಹ ದೊಡ್ಡ ಅಡಚಣೆಯಿದೆ. ಏಕೆಂದರೆ, ಅನರುಲ್, ಮಾನ್ಯತೆಯುಳ್ಳ ಗುರುತಿನ ಪುರಾವೆ ಹೊಂದಿರುವವರನ್ನು ಮಾತ್ರ ನೇಮಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರಿಗೂ ಕುಡಿಯುವ ನೀರಿನ ನಿರ್ವಹಣೆಯೂ ಕಷ್ಟವಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ನೆರಳಿನಲ್ಲಿ ವಿಶ್ರಾಂತಿ ಪಡೆಯಲು ಜಮೀನಿನಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ಮರವಿಲ್ಲ "ಕಾರ್ಮಿಕರಿಗೆ ಈ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸುವುದು ಕಷ್ಟಕರ." ಎಂದರವರು. ಇವರು ತಮ್ಮ ಜಮೀನಿನ ಸ್ಥಳವನ್ನು ತಿಳಿಸಿದಾಗ ಕಾರ್ಮಿಕರು ಹಿಂಜರಿಯುತ್ತಾರೆ. ಇದು ಅನರುಲ್ ಒಬ್ಬಂಟಿಯಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ಒತ್ತಾಯಿಸುತ್ತದೆ, ಆದರೂ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಅವರು ಸಹಾಯಕ್ಕಾಗಿ ಹೆಂಡತಿ ಅಥವಾ ಕುಟುಂಬದ ಸದಸ್ಯರನ್ನು ತಮ್ಮೊಂದಿಗೆ ಕರೆದೊಯ್ಯುತ್ತಾರೆ.

ಆದರೆ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ, ಗಡಿಭಾಗದ ಕೃಷಿಭೂಮಿಗಳಲ್ಲಿ ಶೌಚಾಲಯದ ಸೌಕರ್ಯವಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಇಂತಹ ಕೆಲವು ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿವೆ. ಶಿಶುಗಳನ್ನು ಬಫರ್ ವಲಯಕ್ಕೆ ಒಯ್ಯಲು ಅನುಮತಿಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಅವರು ನೇಮಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದಾದ ಮಹಿಳಾ ಕಾರ್ಮಿಕರು, ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಮಕ್ಕಳೊಂದಿಗೆ ಬರುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ಅವರು ತಿಳಿಸಿದರು.

ಅವರ ಮೂರನೇ ಉದ್ಯೋಗವೆನಿಸಿದ, ನಿರ್ಮಾಣ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿನ ಕೆಲಸದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಿರ ಆದಾಯವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತೇನೆ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ಅನರುಲ್. ಆ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿನ ವಿವಿಧ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಮತ್ತು ಖಾಸಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಯೋಜನೆಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ 15-20 ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಲ್ಲಿ, ನಿಯಮಿತ ನಿರ್ಮಾಣ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತವೆ, ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ, ಅವರು ಸುಮಾರು 80 ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ದೂರದಲ್ಲಿರುವ ತುರಾ ಪಟ್ಟಣಕ್ಕೆ ಹೋಗುತ್ತಾರೆ. (ಕಳೆದ ವರ್ಷದ, ಲಾಕ್‌ಡೌನ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಕೋವಿಡ್ -19ನಲ್ಲಿ ಇದು ಸ್ಥಗಿತಗೊಂಡಿದೆ). ಸುಮಾರು ಮೂರು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ, ಅನರುಲ್ ಅವರು ರೂ. 3 ಲಕ್ಷ ಹಣವನ್ನು ಸಂಪಾದಿಸಿದ್ದು, ತನ್ನ ಮಗಳ ಮದುವೆಗಾಗಿ ಸೆಕೆಂಡ್ ಹ್ಯಾಂಡ್ ಮೋಟಾರ್ ಬೈಕ್ ಮತ್ತು ಚಿನ್ನವನ್ನು ಖರೀದಿಸಿದ್ದಾನೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕಟ್ಟಡ ನಿರ್ಮಾಣದ ಕೆಲಸದಿಂದ ದಿನಕ್ಕೆ 700 ರೂ., ಮತ್ತು ವರ್ಷವೊಂದಕ್ಕೆ ಸುಮಾರು ಒಂದು ಲಕ್ಷ ರೂ.ಗಳನ್ನು ಅವರು ಗಳಿಸುತ್ತಾರೆ. " ಇದು ನನಗೆ ತ್ವರಿತ ಆದಾಯವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ, ನನ್ನ ಭತ್ತದ ಗದ್ದೆಯ ಗಳಿಕೆಗೆ ನಾನು ಕನಿಷ್ಠ ಮೂರು ತಿಂಗಳು ಕಾಯಬೇಕು" ಎಂದು ಅವರು ವಿವರಿಸುತ್ತಾರೆ. అన్నారాయ‌న‌.

Left: Anarul and others in his village discussing ever-present border issues. Right: With his family celebrating the birth of his granddaughter
PHOTO • Anjuman Ara Begum
Left: Anarul and others in his village discussing ever-present border issues. Right: With his family celebrating the birth of his granddaughter
PHOTO • Anjuman Ara Begum

ಎಡಕ್ಕೆ: ಅನರುಲ್ ಮತ್ತು ಇತರರು ಅವರ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ನಿತ್ಯವೂ ಕಂಡುಬರುವ ಗಡಿ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಚರ್ಚಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಬಲಕ್ಕೆ: ತಮ್ಮ ಕುಟುಂಬದೊಂದಿಗೆ ಮೊಮ್ಮಗಳ ಜನನವನ್ನು ಆಚರಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ

ಅನರುಲ್ ಶಿಕ್ಷಣಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತಾರೆ. ಅವರ ಹಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಶಾಲೆಯ ಮಾಜಿ ಶಿಕ್ಷಕ. ಅವರ 15 ವರ್ಷದ ಮಗಳು ಶೋಭಾ ಬೇಗಂ 8ನೇ ತರಗತಿಯಲ್ಲಿದ್ದು, 11 ವರ್ಷದ ಮಗ ಸದ್ದಾಂ ಇಸ್ಲಾಂ,  4ನೇ ತರಗತಿಯಲ್ಲಿ, ಹಾಗೂ ಆರು ವರ್ಷದ ಸೀಮಾ ಬೇಗಂ 3ನೇ ತರಗತಿಯಲ್ಲಿ  ಓದುತ್ತಿದ್ದಾಳೆ. 21ರಿಂದ 25ರ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿರುವ ಅವರ ಮೂವರು ಹಿರಿಯ ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳು, ವಿವಾಹಿತರು. ಅನರುಲ್‌ಗೆ ಜಿಪ್ಸಿಲಾ ಟಿ. ಸಂಗ್ಮಾ ಮತ್ತು ಜಕಿದಾ ಬೇಗಂ ಎಂಬ ಇಬ್ಬರು ಪತ್ನಿಯರಿದ್ದಾರೆ, ಇಬ್ಬರೂ ಸುಮಾರು 40 ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಿನವರು.

ಅವರು ತಮ್ಮ ಹಿರಿಯ ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳು ಪದವಿಯವರೆಗೆ ಓದಬೇಕೆಂದು ಬಯಸಿದ್ದರು, ಆದರೆ “ಸಿನಿಮಾ, ಟಿವಿ, ಮೊಬೈಲ್ ಫೋನ್‌ಗಳು ಅವರ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿದವು. ಅವರು ಪ್ರೀತಿಸಿ ಮದುವೆಯಾದರು. ನನ್ನ ಮಕ್ಕಳು ಮಹತ್ವಾಕಾಂಕ್ಷಿಗಳಲ್ಲ. ಇದು ನನಗೆ ನೋವುಂಟು ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಕಷ್ಟಪಟ್ಟು ಕೆಲಸ ಮಾಡುವುದಿಲ್ಲ ಅಥವಾ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡುವುದಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ನಾನು ಅದೃಷ್ಟವನ್ನು ನಂಬುತ್ತೇನೆ. ಅವರು ತಮ್ಮ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಅದೃಷ್ಟವನ್ನು ತರುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ಭಾವಿಸುತ್ತೇನೆ.

2020 ರಲ್ಲಿ, ಅನರುಲ್ ಗೋಡಂಬಿ ವ್ಯಾಪಾರವನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಿ, ತಮ್ಮ ಅದೃಷ್ಟವನ್ನು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಲು ಬಯಸಿದ್ದರು. ಆದರೆ ಕೋವಿಡ್ ಅನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ಗಡಿಯ ದ್ವಾರವನ್ನು ಮುಚ್ಚಲಾಗುವುದು ಮತ್ತು ರೈತರು ತಮ್ಮ ಭೂಮಿಗೆ ಹೋಗಲು ಅನುಮತಿಸುವುದಿಲ್ಲವೆಂಬುದಾಗಿ ಗಡಿ ಭದ್ರತಾ ಪಡೆಯು ಘೋಷಿಸಿತು. ಹಾಗಾಗಿ ನನ್ನ ಕೆಲವು ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡಿದ್ದೇನೆ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ಅನರುಲ್. ಆದಾಗ್ಯೂ ಅವರು ವೀಳ್ಯದೆಲೆ ಗಿಡಗಳ ಮೇಲೆ ಲಾಭ ಗಳಿಸುವಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾದರು.

ಕಳೆದ ವರ್ಷ, ಗಡಿಯ ದ್ವಾರವನ್ನು ಏಪ್ರಿಲ್ 29ರವರೆಗೆ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಮುಚ್ಚಲಾಯಿತು, ನಂತರ ರೈತರಿಗೆ ಅಲ್ಲಿ 3-4 ಗಂಟೆಗಳ ಕಾಲ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ಅವಕಾಶ ನೀಡಲಾಯಿತು, ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಈ ಅವಧಿಯು ಎಂದಿನ ಸಮಯಕ್ಕೆ ಮರಳುವವರೆಗೆ ಇದು ಮುಂದುವರೆಯಿತು.

ವರ್ಷಗಳು ಕಳೆಯುತ್ತಿದ್ದಂತೆ, ಅನರುಲ್ ಕೆಲವು ಬಿಎಸ್ಎಫ್ ಸಿಬ್ಬಂದಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಸ್ನೇಹವನ್ನು ಬೆಳೆಸಿದರು. "ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಅವರ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಬೇಸರವೆನಿಸುತ್ತದೆ. ತಮ್ಮ ಕುಟುಂಬದಿಂದ ಬಹಳ ದೂರದಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿರುವ ಅವರು, ನಮಗೆ ರಕ್ಷಣೆ ನೀಡಲು ಇಲ್ಲಿಗೆ ಬಂದಿದ್ದಾರೆ" ಎಂದರವರು. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಈದ್ ಹಬ್ಬದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅನರುಲ್‌, ಈ ಸಿಬ್ಬಂದಿಗಳನ್ನು ಊಟಕ್ಕೆ ಮನೆಗೆ ಆಹ್ವಾನಿಸಿದ್ದಾರೆ, ಅಥವಾ  ವಿಶೇಷ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಅವರಿಗೆ ಅನ್ನ ಮತ್ತು ಮಾಂಸದ ಸಾರು ಒಯ್ಯುತ್ತಾರೆ. ಒಮ್ಮೊಮ್ಮೆ ಅವರೂ ಸಹ ಗಡಿಯ ಎರಡೂ ಕಡೆಯ ದಾರಿಯಲ್ಲಿ ಅನರುಲ್‌ಗೆ ಚಹ ನೀಡುತ್ತಾರೆ.

ವರದಿಗಾರರ ಕುಟುಂಬದವರು ಮಹೇಂದ್ರಗಂಜ್‌ ಊರಿನವರು.

ಅನುವಾದ: ಶೈಲಜಾ ಜಿ.ಪಿ

Anjuman Ara Begum

ਅੰਜੂਮਨ ਅਰਾ ਬੇਗਮ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਖੋਜੀ ਅਤੇ ਗੁਹਾਟੀ, ਆਸਾਮ ਅਧਾਰਤ ਸੁਤੰਤਰ ਪੱਤਰਕਾਰ ਹਨ।

Other stories by Anjuman Ara Begum
Editor : Sharmila Joshi

ਸ਼ਰਮਿਲਾ ਜੋਸ਼ੀ ਪੀਪਲਸ ਆਰਕਾਈਵ ਆਫ਼ ਰੂਰਲ ਇੰਡੀਆ ਦੀ ਸਾਬਕਾ ਸੰਪਾਦਕ ਹਨ ਅਤੇ ਕਦੇ ਕਦਾਈਂ ਲੇਖਣੀ ਅਤੇ ਪੜ੍ਹਾਉਣ ਦਾ ਕੰਮ ਵੀ ਕਰਦੀ ਹਨ।

Other stories by Sharmila Joshi
Translator : Shailaja G. P.

Shailaja ([email protected]) is an author and translator of Kannada language. She has translated Khalid Hussain’s ‘The Kite Runner’ and Francis Buchanan’s ‘A Journey from Madras through the Countries of Mysore Canara and Malabar’ to Kannada. Many of her articles about various social issues including gender equality, women empowerment have been published in print media. Shailaja is also contributing as a translator for NGOs like Point of View, Helpage India and National Federation of the Blind.

Other stories by Shailaja G. P.