“জাবৰ যদি আপুনি সৃষ্টি কৰিছে, তেন্তে আমি কেনেকৈ কচ্ছৰাৱালি হ’লো? আমি আচলতে চহৰখন চাফা কৰাসকলহে। নাগৰিকসকল নিজেই কচ্চৰাৱালে নহয়নে?” পুণেৰ জাবৰ সংগ্ৰহ কৰোঁতা সুমন ম’ৰেয়ে কয়।

কাগজ কাঁচ পত্ৰ কষ্টকৰি পঞ্চায়ত, ১৯৯৩য়ে সংগঠিত কৰা জাবৰ সংগ্ৰহকাৰী লোকৰ সংস্থাটোৰ ৮০০ গৰাকী সদস্যৰ মাজৰ এগৰাকী হৈছে সুমন। এতিয়া এই সংখ্যা আৰু বাঢ়িছে। তেওঁলোকৰ কামক চৰকাৰী স্বীকৃতি দি পৰিচয় পত্ৰ দিয়াৰ বাবে তেওঁলোকে পুণে পৌৰনিগমলৈ দাবী জনাইছিল। ১৯৯৬ত তেওঁলোকৰ সেই দাবী পৌৰনিগমে মানি লৈছিল।

মহিলাসকলে এতিয়া পি.এম.চি.ৰ অধীনত জাবৰ সংগ্ৰহৰ কাম কৰে। তেওঁলোক মহাৰাষ্ট্ৰত অনুসূচিত জাতি হিচাপে তালিকাভূক্ত মাহাৰ আৰু মাতংগ সম্প্ৰদায়ৰ লোক। “আমি শুকান আৰু ভিজা জাবৰ পৃথক কৰোঁ আৰু ভিজা জাবৰখিনি জাবৰ সংগ্ৰহকাৰী ট্ৰাকক দিওঁ,” সুমনে কয়। লগতে যোগ দিয়ে, “আমি শুকান জাবৰখিনিৰ বিনিময়ত যি টকা পাওঁ লৈ জাবৰখিনি ট্ৰাকখনকে দিওঁ।”

মহিলাসকলে ভয় কৰে যে পি.এম.চি.য়ে তেওঁলোকৰ কাম কোনো বেচৰকাৰী ঠিকাদাৰক গতাই দিব। তাৰ বিৰুদ্ধে তেওঁলোক যুঁজিবলৈ সাজু - “আমাৰ কাম আমি কাকো কাঢ়ি ল’বলৈ নিদিও,” আশা কাম্বলেয়ে কয়।

মোল (Worth) নামে এই তথ্যচিত্ৰখনৰ যোগেদি পুণেৰ মহিলা জাবৰ সংগ্ৰহকাৰীসকলৰ সংগ্ৰামৰ ছবিখন তেওঁলোকৰ কথাৰেই দাঙি ধৰা হৈছে।

তথ্যচিত্ৰখন চাওক: মোল

অনুবাদ: পংকজ দাস

Kavita Carneiro

ਕਵਿਤਾ ਕਾਰਨੇਰੋ ਪੁਣੇ ਦੀ ਰਹਿਣ ਵਾਲ਼ੀ ਇੱਕ ਸੁਤੰਤਰ ਫਿਲਮ ਨਿਰਮਾਤਾ ਹੈ ਜੋ ਪਿਛਲੇ ਦਹਾਕੇ ਤੋਂ ਸਮਾਜ 'ਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾਉਣ ਵਾਲ਼ੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ ਬਣਾ ਰਹੀ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਰਗਬੀ ਖਿਡਾਰੀਆਂ 'ਤੇ ਇੱਕ ਫੀਚਰ-ਲੈਂਥ ਡਾਕਿਊਮੈਂਟਰੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ ਜਿਸਨੂੰ ਜ਼ਫਰ ਐਂਡ ਟੂਡੂ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਤਾਜ਼ਾ ਫਿਲਮ, ਕਾਲੇਸ਼ਵਰਮ, ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਲਿਫਟ ਸਿੰਚਾਈ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ 'ਤੇ ਕੇਂਦਰਤ ਹੈ।

Other stories by Kavita Carneiro
Video Editor : Sinchita Parbat

ਸਿੰਚਿਤਾ ਪਾਰਬਤ People’s Archive of Rural India ਦੀ ਸੀਨੀਅਰ ਵੀਡੀਓ ਐਡੀਟਰ ਹਨ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸੁਤੰਤਰ ਫੋਟੋਗ੍ਰਾਫਰ ਤੇ ਡਾਕੂਮੈਂਟਰੀ ਫਿਲਮ ਨਿਰਮਾਤਾ ਹਨ। ਉਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਪਹਿਲੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਸਿੰਚਿਤਾ ਮਾਜੀ ਦੇ ਨਾਮ ਹੇਠ ਦਰਜ ਹਨ।

Other stories by Sinchita Parbat
Text Editor : Sanviti Iyer

ਸੰਵਿਤੀ ਅਈਅਰ, ਪੀਪਲਜ਼ ਆਰਕਾਈਵ ਆਫ਼ ਰੂਰਲ ਇੰਡੀਆ ਵਿਖੇ ਕੰਟੈਂਟ ਕੋਆਰਡੀਨੇਟਰ ਹਨ। ਉਹ ਉਹਨਾਂ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀ ਵੀ ਮਦਦ ਕਰਦੀ ਹਨ ਜੋ ਪੇਂਡੂ ਭਾਰਤ ਦੇ ਮੁੱਦਿਆਂ ਨੂੰ ਲੈ ਰਿਪੋਰਟ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ੀਕਰਨ ਕਰਦੇ ਹਨ।

Other stories by Sanviti Iyer
Translator : Pankaj Das

ਪੰਕਜ ਦਾਸ ਪੀਪਲਸ ਆਰਕਾਈਵ ਆਫ਼ ਦਿ ਰੂਰਲ ਇੰਡੀਆ ਵਿਖੇ ਅਸਾਮੀ ਅਨੁਵਾਦ ਦੇ ਸੰਪਾਦਕ ਹਨ। ਉਹ ਗੁਹਾਟੀ ਦੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲ਼ੇ ਹਨ ਅਤੇ ਲੋਕਾਲਾਈਜੇ਼ਸ਼ਨ ਦੇ ਮਾਹਰ ਵੀ ਹਨ ਅਤੇ ਯੂਨੀਸੈਫ਼ ਨਾਲ਼ ਰਲ਼ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ idiomabridge.blogspot.com.‘ਤੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨਾਲ਼ ਖੇਡਣਾ ਪਸੰਦ ਹੈ।

Other stories by Pankaj Das