ಮದುರೈ: ಸಂಕಟದ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿರುವ ಕರಗಾಟ್ಟಮ್‌ ಕಲಾವಿದರು

ಎಸ್. ಮುತ್ತುಪೇಚಿ ಅವರ ಕಷ್ಟಗಳನ್ನು ಒಂದೊಂದಾಗಿ ವಿವರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅವರ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಕಲಾ ಕರಗಟ್ಟಾಮ್, ಇದು ಅವರ ಆದಾಯದ ಮೂಲವಾಗಿದೆ, ರಾತ್ರಿಯಿಡೀ ನೃತ್ಯ ಮಾಡಲು ಕೌಶಲ್ಯ ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಈ ಕಲಾವಿದರನ್ನು ಕಳಂಕಿತರಂತೆ ನೋಡಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಕೆಟ್ಟದಾಗಿ ನಡೆಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಕಡಿಮೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಭದ್ರತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತಾರೆ. 44 ವರ್ಷದವರಾದ ಅವರು ಇವುಗಳೆಲ್ಲವನ್ನೂ ಎದುರಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.

ಒಂಟಿ ಮಹಿಳೆಯಾಗಿರುವ ಮುತ್ತುಪೇಚಿ ಅವರ ಪತಿಯನ್ನು ಹತ್ತು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ನಿಧನರಾದರು. ಅಂದಿನಿಂದ ಮುತ್ತುಪೇಚಿ ತನ್ನ ಬದುಕಿನ ಎಲ್ಲಾ ಖರ್ಚುಗಳನ್ನು ತಾನೇ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ತನ್ನ ಇಬ್ಬರು ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳನ್ನು ತನ್ನ ಗಳಿಕೆಯಿಂದಲೇ ಖರ್ಚು ಮಾಡಿ ಮದುವೆ ಮಾಡಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಆದರೆ ನಂತರ ನಂತರ, ಕೋವಿಡ್ -19 ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಬುಡಮೇಲಾಗಿಸಿತು.

ಕೊರೋನಾ ವೈರಸ್ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡುವಾಗ ಅವನ ಧ್ವನಿಯು ಕೋಪ ಮತ್ತು ದುಃಖ ತುಂಬಿರುತ್ತದೆ. ಅವರು ರೋಗವನ್ನು ಶಪಿಸುತ್ತಾರೆ, "ಪಾಳಾ ಪೋನಾ ಕರೋನಾ [ಈ ದರಿದ್ರ ಕರೋನಾ]. ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಪ್ರದರ್ಶನಗಳನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಿದ್ದರಿಂದಾಗಿ ಯಾವುದೇ ಆದಾಯವಿಲ್ಲ. ನನ್ನ ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳಿಂದ ನಾನು ಹಣವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗೆ ಬಂದಿದ್ದೇನೆ.”

“ಸರ್ಕಾರ ರೂ. ಕಳೆದ ವರ್ಷ 2,000 ನೆರವಿನಂತೆ "ಮುತ್ತುಪೆಚಿ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ." ಆದರೆ ನಮಗೆ ಕೇವಲ ರೂ. 1,000 ಕೈಯಲ್ಲಿದೆ. ನಾವು ಈ ವರ್ಷ ಮಧುರೈ ಸಂಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಮನವಿ ಮಾಡಿದ್ದೇವೆ, ಆದರೆ ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ ಏನೂ ಹೊರಬಂದಿಲ್ಲ. ” 2020ರ ಏಪ್ರಿಲ್-ಮೇ ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ತಮಿಳುನಾಡು ಸರ್ಕಾರ ವಿಶೇಷ ಪಾವತಿಯಾಗಿ ರಾಜ್ಯದ ಜಾನಪದ ಕಲಾವಿದರ ಕಲ್ಯಾಣ ಮಂಡಳಿಯಲ್ಲಿ ನೋಂದಾಯಿತ ಕಲಾವಿದರಿಗೆ 1,000 ರೂಗಳನ್ನು ಎರಡು ಬಾರಿ ನೀಡುವುದಾಗಿ ಘೋಷಿಸಿತ್ತು.

ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ಪಿಡುಗು ಪ್ರಾರಂಭವಾದಾಗಿನಿಂದ ಮಧುರೈ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಸುಮಾರು 1,200 ಕಲಾವಿದರು ಕೆಲಸವಿಲ್ಲದೆ ಕಷ್ಟಪಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆಂದು ಖ್ಯಾತ ಪ್ರದರ್ಶಕ ಮತ್ತು ಜಾನಪದ ಕಲಾ ಪ್ರಕಾರಗಳ ಶಿಕ್ಷಕ ಮಧುರೈ ಗೋವಿಂದರಾಜ್ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಕರಗಾಟ್ಟಮ್‌ನ ಸುಮಾರು 120 ಪ್ರದರ್ಶನಕಾರರು ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ನಗರದ ನೆರೆಹೊರೆಯ ಅವನಿಯಾಪುರಂ ಪಟ್ಟಣದಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ, ಅಲ್ಲಿ ನಾನು ಮೇ ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಮುತ್ತುಪೇಚಿ ಮತ್ತು ಇತರರನ್ನು ಭೇಟಿಯಾದೆ.

ಕರಗಾಟ್ಟಮ್ ಎಂಬುದು ಗ್ರಾಮೀಣ ನೃತ್ಯ ಪ್ರಕಾರವಾಗಿದ್ದು, ಇದನ್ನು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಧಾರ್ಮಿಕ ಹಬ್ಬಗಳು, ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಕಾರ್ಯಗಳಾದ ಮದುವೆ ಮತ್ತು ಅಂತ್ಯಕ್ರಿಯೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕಲಾವಿದರು ದಲಿತರು ಮತ್ತು ಆದಿ ದ್ರಾವಿಡ ಜಾತಿಗೆ ಸೇರಿದವರು. ಅವರು ತಮ್ಮ ಜೀವನೋಪಾಯಕ್ಕಾಗಿ ತಮ್ಮ ಕಲೆಯನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದ್ದಾರೆ.‌

ಕರಗಾಟ್ಟಮ್ ಎನ್ನುವುದು ಮಹಿಳೆಯರು ಮತ್ತು ಪುರುಷರು ನಡೆಸುವ ಗುಂಪು ನೃತ್ಯವಾಗಿದ್ದು, ಭಾರವಾದ ಅಲಂಕೃತ ಮಡಕೆಯನ್ನು ಕರಗಮ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ರಾತ್ರಿ 10ರಿಂದ ಬೆಳಿಗ್ಗೆ 3 ಗಂಟೆಯವರೆಗೆ‌ ರಾತ್ರಿಯಿಡೀ ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡುತ್ತಾರೆ.

ದೇವಾಲಯದ ಉತ್ಸವಗಳು ತಮ್ಮ ನಿಯಮಿತ ಆದಾಯದ ಬಹುಪಾಲು ಕೊಡುಗೆಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತಿರುವುದರಿಂದ - ಮತ್ತು ಅವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಫೆಬ್ರವರಿ ಮತ್ತು ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ನಡುವೆ ನಡೆಯುತ್ತವೆ - ಕಲಾವಿದರು ತಮ್ಮ ಗಳಿಕೆಯನ್ನು ಸುಮಾರು ಒಂದು ವರ್ಷದವರೆಗೆ ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಾದ ಅನಿವಾರ್ಯತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತಾರೆ, ಅಥವಾ ಬದುಕು ನಡೆಸಲು ಸಾಲಗಳನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ.

ಆದರೆ ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ಪಿಡುಗು ಅವರ ಸೀಮಿತ ಆದಾಯ ಮೂಲಗಳ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಿದೆ. ಅವರ ಆಭರಣಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಅಕ್ಷರಶಃ ಅವರ ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ಮೌಲ್ಯಯುತವಾದ ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಅಡವಿಟ್ಟಿರುವ ಕಲಾವಿದರು ಈಗ ಆತಂಕ ಮತ್ತು ಆತಂಕದಲ್ಲಿದ್ದಾರೆ.

20 ವರ್ಷದ ಎಂ. ನಲ್ಲುತಾಯ್ ಒಂಟಿ ತಾಯಿ ಮತ್ತು ಕರಗಾಟ್ಟಮ್ ಅನ್ನು 15 ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ, “ನನಗೆ ಕರಗಾಟ್ಟಮ್ ಮಾತ್ರ ಗೊತ್ತಿರುವುದು. ಇದೀಗ ನನ್ನ ಮಕ್ಕಳು ಮತ್ತು ನಾನು ಇಬ್ಬರೂ ಪಡಿತರ ಅಕ್ಕಿ, ಬೇಳೆಯಿಂದ ಬದುಕು ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದೇವೆ. ಆದರೆ ನಾವು ಎಷ್ಟು ದಿನ ಈ ರೀತಿ ಬದುಕಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ ಎನ್ನುವುದು ನನಗೆ ತಿಳಿದಿಲ್ಲ. ನಾನು ತಿಂಗಳಿಗೆ 10 ದಿನಗಳ ಕೆಲಸ ಪಡೆದರೆ ಮಾತ್ರ ನನ್ನ ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ ಆಹಾರವನ್ನು ಒದಗಿಸಲು ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳ ಶಾಲಾ ಶುಲ್ಕವನ್ನು ಪಾವತಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ.”

ಖಾಸಗಿ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಸಂಗ ಮಾಡುವ ತಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ನಲ್ಲುತಾಯ್ ವಾರ್ಷಿಕ 50,000 ರೂ.‌ ಶಾಲಾ ಶುಲ್ಕವನ್ನು ಕಟ್ಟುತ್ತಾರೆ. ತನ್ನ ಮಕ್ಕಳು ತಮ್ಮ ವ್ಯವಹಾರವನ್ನು ತ್ಯಜಿಸುವಂತೆ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ನಲ್ಲುತಾಯ್ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಉತ್ತಮ ಶಿಕ್ಷಣದೊಂದಿಗೆ ಅವರೆಲ್ಲರಿಗೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಆಯ್ಕೆಗಳಿರಲಿವೆ ಎಂದು ಅವರು ಆಶಿಸುತ್ತಾರೆ. ಆದರೆ ಅವು ಕೋವಿಡ್ ಪೂರ್ವದ ಆಲೋಚನೆಗಳು. "ನಮ್ಮ ದೈನಂದಿನ ಅಗತ್ಯಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಹ ಈಗ ತೊಂದರೆಯಿದೆ."

ಕರಗಾಟ್ಟಮ್ ನರ್ತಕರು ಉತ್ಸವದಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡಿದಾಗ 1,500-3,000 (ಪ್ರತಿ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ) ರೂಗಳಷ್ಟು ಸಂಭಾವನೆ ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ. ಅಂತ್ಯಕ್ರಿಯೆಗಳಿಗೆ ಮೊತ್ತವು ಕಡಿಮೆ ಇರುತ್ತದೆ - ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ಒಪ್ಪಾರಿ (ಶೋಕಗೀತೆ) ಹಾಡುತ್ತಾರೆ - ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ರೂ. 500-800ರ ತನಕ ದೊರೆಯುತ್ತದೆ.

ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ಪಿಡುಗಿನ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅಂತ್ಯಕ್ರಿಯೆಗಳು ಅವರ ಮುಖ್ಯ ಆದಾಯದ ಮೂಲವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಎ. ಮುತ್ತುಲಕ್ಷ್ಮಿ, 23 ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ನಗರದಲ್ಲಿ 8 x 8 ಅಡಿ ಕೋಣೆಯಲ್ಲಿ ಆಕೆ ತನ್ನ ನಿರ್ಮಾಣ ಕಾರ್ಮಿಕರಾಗಿರುವ ಹೆತ್ತವರೊಂದಿಗೆ ವಾಸಿಸುತ್ತಾರೆ. ಪ್ಯಾಂಡೆಮಿಕ್ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅವರಲ್ಲಿ ಯಾರೂ ಹೆಚ್ಚು ಗಳಿಸಿಲ್ಲ, ಮತ್ತು ಲಾಕ್‌ಡೌನ್ ನಿರ್ಬಂಧಗಳನ್ನು ಸಡಿಲಿಸಿದಾಗ ಒಂದಷ್ಟು ಕೆಲಸಗಳಿದ್ದರೂ, ಕರಗಾಟ್ಟಮ್ ಕಲಾವಿದರಿಗೆ ಸಂಭಾವನೆಗಳನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ದೇವಾಲಯದ ಉತ್ಸವಗಳು ನಡೆದಾಗ, ಸಾಮಾನ್ಯ ದರಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಲು ಅಥವಾ ಮೂರನೇ ಒಂದು ಭಾಗವನ್ನು ಪಾವತಿಸಿಲಾಗಿದೆ.

ಹಿರಿಯ ನರ್ತಕಿ ಆರ್. ಜ್ಞಾನಮ್ಮಾಳ್, 57, ಕಾಲದ ತಿರುವಿನಿಂದ ಖಿನ್ನತೆಗೆ ಒಳಗಾಗಿದ್ದಾರೆ. "ನಾನು ತುಂಬಾ ನಿರಾಶೆಗೊಂಡಿದ್ದೇನೆ" ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. "ನಾನು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಆತ್ಮಹತ್ಯೆಯ ಕುರಿತೂ ಯೋಚಿಸಿದ್ದೇನೆ ..."

ಜ್ಞಾನಮ್ಮಾಳ್ ಅವರ ಇಬ್ಬರು ಪುತ್ರರೂ ತೀರಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ಮತ್ತು ಅವರ ಇಬ್ಬರು ಸೊಸೆಯರು ಒಟ್ಟಿಗೆ ಸೇರಿ ತಮ್ಮ ಮನೆಯನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ಅವರ ಐದು ಮೊಮ್ಮಕ್ಕಳು ಸೇರಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ಈಗಲೂ ಸಹ, ತನ್ನ ಕಿರಿಯ ಸೊಸೆಯೊಂದಿಗೆ ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡುತ್ತಾರೆ, ಆದರೆ ಅವರ ಹಿರಿಯ ಸೊಸೆ, ಟೈಲರ್ ಆಗಿದ್ದು, ಅವರ ಅನುಪಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಮನೆಯನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಾರೆ.

ಉತ್ಸವಗಳು ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳಲ್ಲಿ ಅವರು ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡುತ್ತಿದ್ದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ತಿನ್ನಲು ಸಹ ಸ್ವಲ್ಪ ಸಮಯವಿರುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ ಎಂದು ಎಂ. ಅಲಗುಪಾಂಡಿ, 35, ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. “ಮತ್ತು ವರ್ಷಕ್ಕೆ 120ರಿಂದ 150 ದಿನಗಳವರೆಗೆ ಕೆಲಸವಿರುತ್ತಿತ್ತು.”

ಆಳಗುಪಾಂಡಿ ತನಗೆ ಶಿಕ್ಷಣವಿಲ್ಲದಿದ್ದರೂ, ತನ್ನ ಮಕ್ಕಳು ಶಿಕ್ಷಣದ ಬಗ್ಗೆ ತುಂಬಾ ಆಸಕ್ತಿ ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. “ನಮ್ಮ ಮಗಳು ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಓದುತ್ತಿದ್ದಾಳೆ. ಅವಳು ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಸೈನ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಬಿ.ಎಸ್ಸಿ. ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾಳೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ ಆನ್‌ಲೈನ್ ತರಗತಿಗಳು ತುಂಬಾ ಕಷ್ಟ ಮತ್ತು ನಾವು ಪೂರ್ಣ ಶುಲ್ಕವನ್ನು ಪಾವತಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ನಮ್ಮ ಬಳಿ ಹಣವಿಲ್ಲದಿರುವಾಗಲೂ ಶುಲ್ಕವನ್ನು ಪಾವತಿಸುವಂತೆ ಕೇಳುತ್ತಿದ್ದಾರೆ."

33 ವರ್ಷದ ಟಿ. ನಾಗಜ್ಯೋತಿ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಕರಗಾಟ್ಟಮ್‌ ಕಲಾವಿದೆಯಾಗಿದ್ದ ತನ್ನ ಅತ್ತೆಯಿಂದಾಗಿ ತಾನು ಈ ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ ಬಂದುದಾಗಿ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಆಕೆ ಪ್ರಸ್ತುತ ಬಹಳ ಕಷ್ಟದಲ್ಲಿದ್ದಾರೆ. ತನ್ನ ಗಂಡ ಕಳೆದ ಆರು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ತೀರಿಕೊಂಡಾಗಿನಿಂದ ಒಬ್ಬರೇ ಮನೆ ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. “ನನ್ನ ಮಕ್ಕಳು 9 ಮತ್ತು 10ನೇ ತರಗತಿಯಲ್ಲಿ ಓದುತ್ತಿದ್ದಾರೆ, ಈಗ ಅವರಿಗೆ ಹೊತ್ತು ಹೊತ್ತಿಗೆ ತಿನ್ನಲು ನೀಡುವುದು ಕೂಡ ಕಷ್ಟವಾಗುತ್ತಿದೆ.” ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ಆಕೆ.

ನಾಗಜೋತಿ ಹಬ್ಬದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ನಿರಂತರ 20 ದಿನಗಳವರೆಗೆ ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡಬಲ್ಲರು. ಅವರು ಅನಾರೋಗ್ಯಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಗಿದ್ದರೂ ಸಹ, ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಮುಂದುವರಿಸುತ್ತಾರೆ. “ಏನೇ ಆಗಲಿ, ನಾನು ನೃತ್ಯ ಮಾಡುವುದನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ನಾನು ಕರಟ್ಟಾಮ್‌ ಅನ್ನು ಪ್ರೀತಿಸುತ್ತೇನೆ,” ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.

ಈ ಕರಗಾಟ್ಟಮ್ ಕಲಾವಿದರ ಜೀವನವನ್ನು ಈ ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ಪಿಡುಗು ಬುಡ-ಮೇಲು ಮಾಡಿಬಿಟ್ಟಿದೆ. ಅವರು ತಮ್ಮ ಕನಸುಗಳಿಗೆ ಹಣದ ಹರಿವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಸಂಗೀತ, ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ವೇದಿಕೆಗಳು ಮತ್ತು ಹಣಕ್ಕಾಗಿ ಕಾಯುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.

"ನಾವು ಈ ಕೆಲಸವನ್ನು ತ್ಯಜಿಸಬೇಕೆಂದು ನಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳು ಬಯಸುತ್ತಾರೆ" ಎಂದು ಅಳಗುಪಾಂಡಿ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. "ನಾವು ಅದನ್ನು ಮಾಡಬಹುದು, ಆದರೆ ಅವರು ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಪಡೆದು ಉತ್ತಮ ಉದ್ಯೋಗಗಳನ್ನು ಪಡೆದಾಗ ಮಾತ್ರ."

ಈ ವರದಿಯ ಪಠ್ಯವನ್ನು ವರದಿಗಾರರ ಸಹಯೋಗದೊಂದಿಗೆ ಅಪರ್ಣ ಕಾರ್ತಿಕೇಯನ್ ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ.

ಅನುವಾದ: ಶಂಕರ ಎನ್. ಕೆಂಚನೂರು