काश्मिरी लोकर बनविणारे चांगपा

चांगपा ज्या तंबूंमध्ये राहतात त्यांना रेबो म्हणतात.   याकच्या लोकरीचे धागे बनवून, विणून एकत्र शिवून रेबो बनवला जातो.  लोकरी कापडामुळे या या भटक्य कुटुंबांचं कडाक्याच्या थंडीपासून आणि बर्फाळ वाऱ्यापासून रक्षण होतं.  दोन फूट खोल खड्ड्यावर लाकडी खांबांच्या आधारे रेबो उभारतात  एक ठराविक कुटुंब  एका  रेबोत राहतं

उन्हाळ्याच्या दिवसात चांगपा कुटुंब रेबोबाहेर याक लोकर शिवताना. त्यांचा दिवसाचा बहुतेक वेळ कामाच्या चाकोरीत जातो.: जनावरं चरायला नेणे, दूध काढणे आणि लोकर काढणे. मध्यभागी एक लहान चांगपा मुलगा, साम्डदप उभा आहे

यामा आणि पेमा लोकर बनविण्यात व्यस्त आहेत. चांगपा महिला अनुभवी गुराखी असतात.; तरूण स्त्रिया सहसा जनावरं चरायला नेतात, तर वयस्क स्त्रिया दूध काढणे आणि दुधाचे इतर पदार्थ बनवायचं काम करतात.  समुदायातील पुरूष देखील जनावरं चारतात, लोकर काढतात आणि  प्राणीज पदार्थ  विकतात.

पूर्वी, चांगपा बहुपत्नीक होते - एकाच स्त्रीशी अनेक भाऊ लग्न करायचे. पण आता ही पद्धत जवळ जवळ बंद झालेली आहे

उन्हाळ्याचे दिवसात इतकं काम असतं की कधी कधी जेवणाची सुटी म्हणजे चैन म्हणायला हवी.  त्यामुळे  फळं किंवा याकचं सुकविलेलं मांस आणि सातूचा भात हेच काय ते चांगपांचं जेवण.

तेंझीन, एक चांगपा मुलगा, आपल्या वडीलांकडून चुरमुरे घेताना. पूर्वी, लहान मुलांना कळपातली जितराबं मोजायचं शिक्षण त्यांच्या घरातूनच मिळत असे.  पण आता चांगपांच्या आयुष्यात झपाट्याने बदल होत आहेत. बहुतेक चांगपा मुले आता पूर्व लडाखमध्ये शाळेत जातात.

थॉमकाय, एक चांगपा गुराखी, कामाला लागायच्या तयारीत. प्रत्येक गुराखी रोज किमान  ५-६ तास जनावरं चारतो.  चांगपांचं त्यांच्या जितराबावर अतिशय प्रेम असतं आणि त्याचं रक्षण करण्यासाठी ते काहीह करू शकतात.

कार्मा रिंचेन गोबा किंवा समुदायाचे वरिष्ठ, प्रमुख आहेत. गोबा समंजस, आध्यात्मिक आणि अनुभवी असणं आवश्यक असतं - त्यांच्यामध्ये हे सर्व गुण आहेत

पश्मिना शेळ्या चरण्यासाठी बाहेर पडल्या आहेत: वर्षातला बहुतेक काळ, हे प्राणी ४,५०० मीटर हून अधिक उंचीवरच्या कुरणांमध्ये चरतात

पूर्ण दिवस चरून झाल्यानंतर जनावरं जेव्हा परततात, तेव्हा त्यांची मोजणी करणं आणि मादी मेंढ्यांना वेगळं करणं गरजेचं असतं.  एकदा हे झालं की, दूध काढायला सुरूवात होते

थोमकायप्रमाणे इतर कुटुंबंही  शेळ्या आणि मेंढ्या दोन्हींचंही दूध काढतात. चांगपा कुटुंबांसाठी दूध आणि चीजसारखे दुधाचे इतर पदार्थ  उत्पन्नाचा आणि वस्तुविनिमयाचा प्रमुख स्त्रोत आहेत

चांगपा काश्मिरी लोकरीचे मुख्य पुरवठेदार आहेत. ही लोकर पश्मिना किंवा चंगथांगी शेळीच्या आतल्या तलम लोकरीपासून बनवली जाते. अशा प्रकारची लोकर हिवाळ्यात लांबच लांब वाढते. आणि वसंताच्या  सुरूवातीला चांगपा लोकर काढतात

जळणासाठी दवण्याच्या कुळातली झुडपं घेऊन रेबोत परतणाऱ्या दोन चांगपा महिला

हॅन्ले खोऱ्यात, समुद्रसपाटीपासून ४,९४१ मीटर उंचीवर, उन्हाळाही फारसा ऊबदार नसतो. दिवसा किंवा रात्री कधीही बर्फ किंवा पाऊस पडू शकतो.