ସକାଳ ୯ଟା ବେଳେ ଏସ୍ଲାବଥ୍ ବନ୍ୟା ନାୟକ ହାଇଦ୍ରାବାଦ-ଶ୍ରୀଶୈଳମ୍ ରାଜପଥ ନିକଟସ୍ଥ ବଟ୍ୱାର୍ଲାପାଲ୍ଲେ ଗ୍ରାମରୁ ପ୍ରାୟ ୧୫୦ ଧୂଳିଧୂସରିତ ଗାଈଙ୍କୁ ଅଡ଼େଇ ନେଇ ଯାଆନ୍ତି। ସେମାନେ ପୂର୍ବଘାଟର ନଲ୍ଲାମାଳା ରେଞ୍ଜରେ ଥିବା ଅମ୍ରାବାଦ ବ୍ୟାଘ୍ର ସଂରକ୍ଷଣ କ୍ଷେତ୍ରରେ ପ୍ରବେଶ କରନ୍ତି। ଏଠାରେ କିଛି ଗାଈ ଘାସ ଚରୁଥିବା ବେଳେ ଅନ୍ୟ କେତେକ କଅଁଳ ଘାସ ଥିବା ଡାଳଗୁଡ଼ିକୁ ମୁହଁ ବଢ଼ାଇବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରନ୍ତି।
୭୫ ବର୍ଷ ବୟସ୍କ ଶ୍ରୀ ନାୟକ ଲମ୍ବାଡ଼ି ସଂପ୍ରଦାୟର ଏବଂ ତାଙ୍କ ପାଳିତ ଜୀବମାନେ – ଏଠାରେ ଥିବା ଅନ୍ୟ ଗୋପାଳକଙ୍କ ପାଳିତ ଜୀବଙ୍କ ପରି ଥୁର୍ପୁ ଗୋ-ପ୍ରଜାତିର। ଲାମ୍ବାଡ଼ି (ଏକ ଅନୁସୂଚିତ ଜାତି), ଯାଦବ (ଗୋଲା) (ଏକ ପଛୁଆ ବର୍ଗ)ଏବଂ ଛେଞ୍ଚୁ (ଏକ ବିଶେଷ ଦୁର୍ବଳ ଆଦିବାସୀ ଗୋଷ୍ଠୀ)ଗୁଡ଼ିକ ଥୁର୍ପୁର ପାରମ୍ପରିକ ପାଳକ ଏବଂ ପ୍ରବର୍ଦ୍ଧକ । ଏହି ଜୀବମାନଙ୍କ ଆକାର ଛୋଟ, ଶିଂଘ ମୁନିଆଁ ଏବଂ ଖୁରା ଟାଣ ଓ ଶକ୍ତ। ସେମାନେ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର ଅଞ୍ଚଳରେ ଖୁବ୍ ସହଜରେ ଯାତାୟାତ କରି ପାରନ୍ତି- ଓଦା ମାଟି ସହ ଶୁଖିଲା ପଥୁରିଆ ମାଟିରେ ସହଜରେ ଚାଲିପାରନ୍ତି ଏବଂ ଖୁବ୍ ସହଜରେ ଭାରୀ ବୋଝ ଟାଣିପାରନ୍ତି। ଏଥିସହ ସେମାନେ ଅଞ୍ଚଳର ଉତ୍ତାପ ଏବଂ ଜଳାଭାବରେ ମଧ୍ୟ ଠିକ୍ ଭାବରେ ବଞ୍ଚିପାରନ୍ତି।
ଅମ୍ରାବାଦ ଉପ-ଜିଲ୍ଲା ତେଲେଙ୍ଗାନା- କର୍ଣ୍ଣାଟକ ସୀମାରେ ଥିବା ଏହି ଗ୍ରାମଗୁଡ଼ିକର ପୂର୍ବରେ ଅଛି । ଏଠାରୁ ଅନେକ କୃଷକ ଏହି ଗାଈ କିଣିବାକୁ ଆସନ୍ତି ଏବଂ ଗାଈଗୁଡ଼ିକ ଦେହରେ ଦାଗ ରହିଛି ତେଣୁ ଏହି ପ୍ରଜାତିର ଗାଈଙ୍କୁ ସେମାନେ ‘ପୋଡ଼ା ଥୁର୍ପୁ’ ବୋଲି କୁହନ୍ତି। ତେଲୁଗୁ ଭାଷାରେ ‘ପୋଡ଼ା’ର ଅର୍ଥ ଦାଗ ଏବଂ ‘ଥୁର୍ପୁ’ର ଅର୍ଥ ପୂର୍ବ। ଏହି ପୋଡ଼ା ଥୁର୍ପୁମାନେ କ୍ଷୁଦ୍ର ଏବଂ ନାମମାତ୍ର ଚାଷୀଙ୍କ ପାଇଁ ଖୁବ୍ ସାହାଯ୍ୟକାରୀ ଯେଉଁମାନେ କି ଟ୍ରାକ୍ଟର ଏବଂ ଅନ୍ୟ କୃଷି ଉପଯୋଗୀ ମେସିନ୍ର ଖର୍ଚ୍ଚ ଉଠାଇ ପାରନ୍ତି ନାହିଁ।
ପ୍ରତିବର୍ଷ ଏକ ସ୍ଥାନୀୟ ଉତ୍ସବ କୁରୁମୂର୍ତ୍ତୀ ଯାତରାରେ ବ୍ୟବସାୟୀ ଏବଂ କୃଷକମାନେ ଅଣ୍ଡିରା ବାଛୁରୀ କିଣାବିକା ପାଇଁ ଏକାଠି ହୁଅନ୍ତି। ସାଧାରଣତଃ ଏହି ଉତ୍ସବ ଦୀପାବଳିର ମାତ୍ର କେଇ ସପ୍ତାହ ମଧ୍ୟରେ ନଭେମ୍ବର ମାସରେ ପଡ଼େ। ଅମ୍ରାବାଦଠାରୁ ପ୍ରାୟ ୧୫୦ କିଲୋମିଟର ଦୂରରେ ମାସେ ବ୍ୟାପୀ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହେଉଥିବା ଏହି ଯାତ୍ରାର ଅଂଶ ଏହି ବ୍ୟବସାୟ। ଏହି ମେଳା ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ପରିଦର୍ଶକଙ୍କୁ ଆକୃଷ୍ଟ କରେ। ବେପାରୀମାନେ ୧୨ରୁ ୧୮ ମାସର ଅଣ୍ଡିରା ବାଛୁରୀମାନଙ୍କୁ ନାୟକଙ୍କ ପରି ଗୋପାଳକଙ୍କଠାରୁ ୨୫,୦୦୦ - ୩୦,୦୦୦ ଟଙ୍କା ଦରରେ କିଣନ୍ତି। ନାୟକ ମେଳାରେ ପ୍ରାୟ ପାଞ୍ଚ ହଳ ଅଣ୍ଡିରା ବାଛୁରୀ ବିକନ୍ତି। ବେଳେବେଳେ ସାରା ବର୍ଷରେ ଏହାଠାରୁ ୧-୨ଟି ଅଧିକ ବିକନ୍ତି। କ୍ରେତା କୃଷକମାନେ ଗୋଟିଏ ଜୋଡ଼ି ପାଇଁ ୨୫,୦୦୦-୪୫,୦୦୦ ଦେଇଥାନ୍ତି। ବେଳେବେଳେ କୃଷକମାନେ ହିଁ ବେପାରୀ ହୁଅନ୍ତି, ଯେଉଁମାନେ କି ବିକ୍ରି ହୋଇନପାରି ବଳିପଡ଼ୁଥିବା ଅଣ୍ଡିରା ବାଛୁରୀଗୁଡ଼ିକୁ ସେମାନଙ୍କ ଗାଁକୁ ନେଇଯାଆନ୍ତି ଏବଂ ସେମାନଙ୍କ ଫାର୍ମରେ ବର୍ଷସାରା ବିକ୍ରି କରିବାକୁ ରଖନ୍ତି।
ତେବେ ଗୋରୁମାନଙ୍କ ରକ୍ଷଣାବେକ୍ଷଣ କରିବା ସମୟସାପେକ୍ଷ। ଅମ୍ରାବାଦ ଏକ ଶୁଷ୍କ, ପର୍ଣ୍ଣମୋଚି ଜଙ୍ଗଲ, ଯାହାକି ବୁଦା, ଘାସ ଏବଂ ବାଉଁଶରେ ପରିପୂର୍ଣ୍ଣ। ଜୁନ୍ରୁ ଅକ୍ଟୋବର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ରିଜର୍ଭ୍ର ବଫର୍ ଜୋନ୍ରେ ଯଥେଷ୍ଟ ଖାଦ୍ୟ ଥାଏ। ମାତ୍ର ନଭେମ୍ବରରୁ ଚାରଣ ଭୂମି ଶୁଖିଯାଏ। କୋର୍ ଜୋନ୍ରେ ପ୍ରବେଶ ପାଇଁ ଜଙ୍ଗଲ ବିଭାଗର କଟକଣା ହେତୁ ଗୋରୁମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଚାରା ପାଇବା କଷ୍ଟକର ହୋଇପଡ଼େ।
ଏହି ସ୍ଥାନ ବନ୍ଦ ହୋଇଯିବା ପରେ ନାୟକ ନିଜ ଗାଁ ମନ୍ନାନୁର୍ ଠାରୁ ପ୍ରାୟ ୨୫ କିଲୋମିଟର ଦୂରରେ ଥିବା ତାଙ୍କ ଭଉଣୀର ଗାଁ ବଟ୍ୱର୍ଲାପାଲ୍ଲେକୁ ଚାଲିଯାଆନ୍ତି। ଏହା ତେଲେଙ୍ଗାନାର ମେହବୁବ୍ ନଗର(ବର୍ତ୍ତମାନ ନାଗର୍କୁନୁଲ୍)ର ଅମ୍ରାବାଦ ମଣ୍ଡଳରେ ଅଛି। ସେଠାରେ ସେ ଜଙ୍ଗଲର ଏକ ଅଂଶ ନିକଟରେ ଋତୁକାଳୀନ ଉପଯୋଗ ପାଇଁ ଏକ ଖଳା କରିଛନ୍ତି ଯେଉଁଠାରେ ପଶୁମାନେ ଚରିପାରିବେ।