ଆମେ କମ୍ପାନୀର ଦାସ

ରାମକ୍ରିଷ୍ଣ ରେଡ୍ଡି କ୍ରିଷ୍ଣା ଜିଲ୍ଲାର ବଡ୍ଲାମାନୁ ଗାଁରେ ୨.୫ ଏକର ଭାଗ ଜମିରେ ମକା ଚାଷ କରନ୍ତି । ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶର ଆଗିରିପାଲେ ମଣ୍ଡଳରେ ସେ ଏବଂ ଗାଁର ଅନ୍ୟ ୮ଜଣ ଚାଷୀ ହାଇଦ୍ରାବାଦସ୍ଥିତ ଆଇଏମ୍ଏଲ୍ ସିଡ୍ସ ପ୍ରାଇଭେଟ୍ ଲିମିଟେଡ୍କୁ ମଞ୍ଜି ବିକ୍ରି କରିବା ପାଇଁ ସମୁଦାୟ ୩୦ ଏକର ଜମିରେ ମକା ଚାଷ କରିଛନ୍ତି । ୪୫ବର୍ଷ ବୟସ୍କ ରାମକ୍ରିଷ୍ଣ କୁହନ୍ତି , “ଆମେ ୨୦୧୬ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ମାସରେ ମଞ୍ଜି ବୁଣିଥିଲୁ ଏବଂ ୨୦୧୭ ମାର୍ଚ୍ଚରେ (ପ୍ରାୟ ୮୦ ଟନ୍) ମଞ୍ଜି ବିକ୍ରି କଲୁ । ଏ ମଧ୍ୟରେ ବର୍ଷେରୁ ଅଧିକ ସମୟ ହୋଇଗଲାଣି , କିନ୍ତୁ କମ୍ପାନୀ ଏ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଆମ ୯ଜଣଙ୍କୁ ଆମର ୧୦ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କା ପାଉଣା ପୈଠ କରିନାହିଁ । ”

ଏହି ବ୍ୟବସାୟରେ କମ୍ପାନୀ ଚାଷୀମାନଙ୍କୁ ପ୍ରତିବର୍ଷ ପ୍ରାୟ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ମାସରେ ହାଇବ୍ରିଡ୍ ବିହନ ପ୍ରଦାନ କରେ । ବିହନ ଚାଷୀମାନେ ଏହି ବିହନ ଚାଷ କରନ୍ତି ଏବଂ ବର୍ଦ୍ଧିତ ବିହନକୁ ପରବର୍ଷ ମାର୍ଚ୍ଚ ମାସରେ କମ୍ପାନୀକୁ ଫେରାନ୍ତି । କମ୍ପାନୀ ଏହି ମଞ୍ଜିକୁ ମକା ଚାଷୀମାନଙ୍କୁ ଲାଭଜନକ ଦରରେ କ୍ରୟ କରେ । ବିହନ ଚାଷୀମାନେ କମ୍ପାନୀଠାରୁ ସେମାନଙ୍କର ପାଉଣାର କିଛି ଅଂଶ କୀଟନାଶକ , ରୋଗନାଶକ ଭାବରେ ପାଆନ୍ତି ଏବଂ ବାର୍ଷିକ ୨୪ରୁ ୩୬ ପ୍ରତିଶତ ସୁଧ ହାରରେ କରଜ ମଧ୍ୟ ପାଇଥାଆନ୍ତି । ଏହି ଋଣ ଅର୍ଥ-କରଜ ଏବଂ ସୁଧ- ଚାଷୀମାନଙ୍କ ବାର୍ଷିକ ପାଉଣାରୁ କାଟିଦିଆଯାଏ ।

କମ୍ପାନୀ ମାର୍ଚ୍ଚ ମାସ ଶେଷ ସୁଦ୍ଧା ସେମାନଙ୍କ ପାଉଣା ପୈଠ କରିବା କଥା । କିନ୍ତୁ ଏହି ଅର୍ଥ ସାଧାରଣତଃ ୨-୩ ମାସ ପରେ ଆସେ । ୨୦୧୭ ମସିହାରେ ଆଇଏମ୍ଏଲ୍ସିଡ୍ସ ଚାଷୀମାନଙ୍କୁ ଆଦୌ ଅର୍ଥ ପୈଠ କରିନାହିଁ। ସେମାନଙ୍କର ବକୈୟା ପାଉଣା ଗତ କେଇବର୍ଷ ଧରି ନିବେଶ ରାଶି ସହ ମେଳ ଖାଉନାହିଁ । ଏହା ଅନେକ ମକା ବିହନ ଚାଷୀଙ୍କୁ ଅଧିକ ଋଣ ଭିତରକୁ ନେଇଯିବା ସହ କେତେକଙ୍କୁ କୃଷି ଛାଡ଼ିବାକୁ ବାଧ୍ୟ କରୁଛି ।

୪୦ବର୍ଷ ବୟସ୍କ ପିଲି ଶ୍ରୀନିବାସ ବାଡଲାମାନୁ ଗ୍ରାମର ୯ଜଣ ଚାଷୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଜଣେ । ୧୫ବର୍ଷ ଧରି ମକା ବିହନ ଚାଷ କରୁଥିବା ଶ୍ରୀନିବାସ କୁହନ୍ତି , “ମୋର ସମୁଦାୟ ୧୫ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କା ଋଣ ଅଛି (ଘରୋଇ ଋଣ ପ୍ରଦାନକାରୀଙ୍କଠାରୁ) । ମୋର ଅଧିକ ଜମି ନଥିବାରୁ ଜମିର ଭଡ଼ା ବାବଦରେ ମୋତେ ବାର୍ଷିକ ୧୫ ହଜାର ଟଙ୍କା ଦେବାକୁ ହେଉଛି । ତେଣୁ ମୁଁ କୃଷି ଛାଡ଼ିବାକୁ ଏବଂ କୃଷି ଶ୍ରମିକ ଭାବରେ କାମ କରିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଛି।” ଶ୍ରୀନିବାସ ବର୍ତ୍ତମାନ ଦିନ ମଜୁରିରେ ୨୫୦-୩୦୦ ଟଙ୍କା ରୋଜଗାର କରୁଛନ୍ତି ଏବଂ ନିଜର ଅଧ ଏକର ଜମି ବିକ୍ରି କରି କିଛି କରଜ ଶୁଝିବାକୁ ଆଶା କରୁଛନ୍ତି ।

କିନ୍ତୁ ଆଇଏମ୍ଏଲ୍ ସିଡ୍ସ ଲିମିଟେଡ୍ ଏମିତି କୌଣସି ଅର୍ଥ ଦେୟ ସମସ୍ୟା ଥିବା ଅସ୍ୱୀକାର କରୁଛି । କ୍ରିଷ୍ଣା ଜିଲ୍ଲାରେ କମ୍ପାନୀର କାର୍ଯ୍ୟ ପରିଚାଳନା କରୁଥିବା ଚେରୁକୁରୀ ଭେଙ୍କଟ ସୁବା ରାଓ କହିଥିଲେ , “ଏହି ବିହନଗୁଡ଼ିକରେ (ସେହି ଚାଷୀମାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଚାଷ କରାଯାଇଥିବା) ‘ଗଜା ହେବାର ସମସ୍ୟା’ ରହିଛି । ତଥାପି ଆମେ ସେମାନଙ୍କୁ ୧୦ ଦିନରେ ପାଉଣା ଦେଇଦେବୁ ।” ୨୦୧୮ ମେ’ ମାସରେ ମୁଁ ତାଙ୍କ ସହ ଆଲୋଚନା କଲାବେଳେ ସେ ଏହା କହିଥିଲେ । ଚାଷୀମାନେ ତଥାପି ସେମାନଙ୍କର ପାଉଣା ପାଇନାହାନ୍ତି । ଜୁଲାଇ ମାସର ମଝାମଝି ମୁଁ ଯେତେବେଳେ ତାଙ୍କୁ ଆଉଥରେ ଫୋନ୍ କଲି ସେ ପୁଣି ଥରେ କହିଲେ , ଚାଷୀମାନଙ୍କୁ ୧୦-୧୫ ଦିନରେ ସେମାନଙ୍କ ପାଉଣା ଦିଆଯିବ ।

ରାମକ୍ରିଷ୍ଣା କୁହନ୍ତି , “କମ୍ପାନୀ ବର୍ଷେ ହେବ କହିଆସୁଛି ଯେ ସେମାନେ ଆମକୁ ଅର୍ଥ ଦେଇଦେବେ । କମ୍ପାନୀ ଆମକୁ ଯେଉଁ ବିହନ ଦେଇଥିଲା , ଆମେ ସେହି ବିହନ ଚାଷ କରିଥିଲୁ ।  ସେମାନଙ୍କ ନିଜ ବିହନ ଯଦି ଗଜା ହେବାରେ ସମସ୍ୟା ହେଲା , ତା’ହେଲେ ଆମେ ସେଥିପାଇଁ ଦାୟୀ କେମିତି ? ”

ବିହନ ମଞ୍ଜିର ମାନ ଉପରେ କମ୍ପାନୀ ଚାଷୀମାନଙ୍କୁ ଟନ୍ ପିଛା କେତେ ଦାମ୍ ଦେବ ତାହା ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରେ । କିନ୍ତୁ ପ୍ରାୟ ୨୦୦୨-୨୦୦୪ ପରଠାରୁ ଦାମ ବିଶେଷ ବଢ଼ିନାହିଁ ବୋଲି କୃଷକମାନେ କୁହନ୍ତି । ଏହି ସମୟ ବେଳକୁ ପଶ୍ଚିମ କ୍ରିଷ୍ଣା ଅଞ୍ଚଳ ଯଥା- ନୁଜଭିଦ୍ , ଆଗିରିପାଲେ , ଚତ୍ରାଇ ଏବଂ ମୁସୁନୁର ମଣ୍ଡଳରେ ପ୍ରଥମକରି ବିହନ ନିମନ୍ତେ ମକା ଚାଷ କରାଯାଇଥିଲା ବୋଲି ଚାଷୀମାନେ କୁହନ୍ତି ।

କ୍ରିଷ୍ଣା ଜିଲ୍ଲାର କୃଷି ବିଭାଗର ଯୁଗ୍ମ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ମୋହନ ରାଓ କୁହନ୍ତି , “୨୦୧୭-୧୮ କୃଷି ଋତୁରେ ପ୍ରାୟ ୪ହଜାର ଚାଷୀ ୧୫ , ୮୮୭ ଏକର ଜମିରେ ୨୦ ଟି କମ୍ପାନୀ ପାଇଁ ବିହନ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ମକା ଚାଷ କରିଥିଲେ।” ରାଜ୍ୟର ପଶ୍ଚିମ ଗୋଦାବରୀ , ପୂର୍ବ ଗୋଦାବରୀ ଏବଂ ପ୍ରକାଶମ୍ ସହ ଅନ୍ୟ ଜିଲ୍ଲାମାନଙ୍କରେ ବୀହନ ପାଇଁ ମକା ଚାଷ କରାଯାଏ। ”

ମୁସୁନୁରୁ ମଣ୍ଡଳର ଚିନ୍ତଲାଭାଲି ଗ୍ରାମର ପେଡିନେନି ଭେଙ୍କଟ ଶ୍ରୀନିବାସ ରାଓ ପ୍ରଥମ ବ୍ୟକ୍ତି ଭାବରେ ମକା ବିହନ ବିକ୍ରି ପାଇଁ ଚାଷ କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କର ନିଜର ୧୧ ଏକର ଜମି ଅଛି ଏବଂ ସେ ବେଙ୍ଗାଲୁରୁସ୍ଥିତ ସିପି ସିଡ୍ସ ଇଣ୍ଡିଆ ପାଇଁ ୧୦ ଏକର ଜମିରେ ମକା ଚାଷ କରିଥିଲେ । ଏହି କମ୍ପାନୀର ନୁଜଭିଡ୍ ସହରରେ ଏକ ଫ୍ୟାକ୍ଟ୍ରି ଅଛି । ୫୪ବର୍ଷ ବୟସ୍କ ଶ୍ରୀ ରାଓ କୁହନ୍ତି , “୮ ବର୍ଷ ତଳେ (୨୦୧୦ ମସିହାରେ), ଟନ୍ ପିଛା ଦର ପ୍ରାୟ ୧୨ , ୦୦୦-୧୪ , ୦୦୦ ଟଙ୍କା ଥିଲା ଏବଂ ଚଳିତବର୍ଷ ଏହି ଦାମ୍ ୧୬ , ୦୦୦-୧୮ , ୦୦୦ ଟଙ୍କା ଅଛି, କିନ୍ତୁ ଏ ମଧ୍ୟରେ ଚାଷରେ ନିବେଶ ୨ରୁ ୩ଗୁଣ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି । ”