ਕੁਦਰੇਮੁਖ ਨੈਸ਼ਨਲ ਪਾਰਕ ਦੀਆਂ ਪਹਾੜੀਆਂ ਦੇ ਸੰਘਣੇ ਰੁੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਰਹੇ ਸਮਾਜ, ਜੋ ਸ਼ੁਰੂ ਤੋਂ ਹੀ ਇੱਥੇ ਰਹਿ ਰਹੇ ਹਨ, ਬੁਨਿਆਦੀ ਸਹੂਲਤਾਂ ਤੋਂ ਸੱਖਣੇ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਮਾਲੇਕੁਡੀਆ ਭਾਈਚਾਰਾ ਹੈ ਜੋ ਕੁਥਲੁਰੂ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ 30 ਘਰਾਂ ਨੂੰ ਅੱਜ ਵੀ ਬਿਜਲੀ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਕੁਨੈਕਸ਼ਨ ਨਹੀਂ ਮਿਲੇ ਹਨ। “ਇੱਥੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੁੱਖ ਮੰਗ ਬਿਜਲੀ ਹੈ,” ਸ਼੍ਰੀਧਰ ਮਾਲੇਕੁਡੀਆ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਕੁਥਲੁਰੂ ਦੇ ਇੱਕ ਕਿਸਾਨ ਹਨ ਜੋ ਕਰਨਾਟਕਾ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਕੱਨੜ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਬੇਲਤੰਗਡੀ ਤਾਲੁਕਾ ਵਿੱਚ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।

ਲਗਭਗ ਅੱਠ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਸ਼੍ਰੀਧਰ ਨੇ ਆਪਣੇ ਘਰ ਦੀ ਬਿਜਲੀ ਲਈ ਇੱਕ ਪਿਕੋ ਹਾਈਡ੍ਰੋ ਜਨਰੇਟਰ ਖਰੀਦਿਆ ਸੀ। ਉਹ ਉਹਨਾਂ 11 ਘਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਘਰ ਦੀ ਬਿਜਲੀ ਆਪ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਖ਼ੁਦ ਨਿਵੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਸੀ। “ਬਾਕੀ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਹੈ— ਨਾ ਬਿਜਲੀ, ਨਾ ਪਣ-ਬਿਜਲੀ, ਨਾ ਪਾਣੀ ਦੀ ਸਪਲਾਈ।” ਹੁਣ ਇਸ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ 15 ਘਰ ਪਿਕੋ ਹਾਈਡ੍ਰੋ ਮਸ਼ੀਨ ਤੋਂ ਪਣ-ਬਿਜਲੀ ਪੈਦਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਪਾਣੀ ਦੀ ਛੋਟੀ ਟਰਬਾਈਨ ਲਗਭਗ ਇੱਕ ਕਿਲੋਵਾਟ ਬਿਜਲੀ ਪੈਦਾ ਕਰਦੀ ਹੈ ਜੋ ਇੱਕ ਘਰ ਵਿੱਚ ਦੋ ਕੁ ਬਲਬਾਂ ਨੂੰ ਚਲਾਉਣ ਲਈ ਕਾਫ਼ੀ ਹੈ।

ਭਾਵੇਂ ਕਿ ਜੰਗਲ ਅਧਿਕਾਰ ਕਾਨੂੰਨ (Forest Rights Act) ਨੂੰ ਪਾਸ ਹੋਏ 18 ਸਾਲ ਹੋ ਗਏ ਹਨ ਪਰ ਕੁਦਰੇਮੁਖ ਨੈਸ਼ਨਲ ਪਾਰਕ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਰਹੇ ਲੋਕ ਅਜੇ ਵੀ ਇਸ ਕਾਨੂੰਨ ਦੇ ਅੰਤਰਗਤ ਮਿਲਣ ਵਾਲੀਆਂ ਪਾਣੀ, ਸੜਕਾਂ, ਸਕੂਲ ਅਤੇ ਹਸਪਤਾਲ ਵਰਗੀਆਂ ਬੁਨਿਆਦੀ ਸਹੂਲਤਾਂ ਤੋਂ ਸੱਖਣੇ ਹਨ। ਬਿਜਲੀ ਵੀ ਇਹਨਾਂ ਸਹੂਲਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਜਿਸਦੇ ਲਈ ਮਾਲੇਕੁਡੀਆ ਸਮਾਜ, ਜੋ ਕਿ ਇੱਕ ਅਨੁਸੂਚਿਤ ਕਬੀਲਾ ਹੈ, ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਦੇਖੋ ਵੀਡੀਓ: ‘ਬਿਜਲੀ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਰਹਿਣਾ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੈ’

ਪੋਸਟਸਕ੍ਰਿਪਟ : ਇਹ ਵੀਡੀਓ 2017 ਵਿੱਚ ਬਣਾਈ ਗਈ ਸੀ। ਕੁਥਲੁਰੂ ਵਿੱਚ ਅੱਜ ਤੱਕ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚੀ ਹੈ।

ਤਰਜਮਾ: ਇੰਦਰਜੀਤ ਸਿੰਘ

Vittala Malekudiya

विट्ठल मालेकुड़िया एक पत्रकार हैं और साल 2017 के पारी फेलो हैं. दक्षिण कन्नड़ ज़िले के बेलतांगाड़ी तालुक के कुद्रेमुख राष्ट्रीय उद्यान में स्थित कुतलुरु गांव के निवासी विट्ठल, मालेकुड़िया समुदाय से ताल्लुक़ रखते हैं, जो जंगल में रहने वाली जनजाति है. उन्होंने मंगलुरु विश्वविद्यालय से पत्रकारिता और जनसंचार में एमए किया है, और वर्तमान में कन्नड़ अख़बार 'प्रजावाणी' के बेंगलुरु कार्यालय में कार्यरत हैं.

की अन्य स्टोरी Vittala Malekudiya
Editor : Vinutha Mallya

विनुता माल्या पेशे से पत्रकार और संपादक हैं. वह पूर्व में पीपल्स आर्काइव ऑफ़ रूरल इंडिया की एडिटोरियल चीफ़ रह चुकी हैं.

की अन्य स्टोरी Vinutha Mallya
Translator : Inderjeet Singh

Inderjeet Singh is an Assistant Professor in the Department of English, Punjabi University, Patiala. Translation Studies being his major focus, he has translated ‘The Diary of A Young Girl’ from English to Punjabi.

की अन्य स्टोरी Inderjeet Singh