ଗୋରା ସହର, ପୁଡୁଚେରୀର ଫରାସୀ ବାସ ଅଞ୍ଚଳ ବୋଧହୁଏ ଏହି କେନ୍ଦ୍ରଶାସିତ ଅଞ୍ଚଳର ସବୁଠାରୁ ପ୍ରିୟ ପର୍ଯ୍ୟଟକ ଆକର୍ଷଣ। ଏଠାରେ ସୁନ୍ଦର ଏବଂ ପ୍ରାସାଦ ସଦୃଶ ଘରଗୁଡ଼ିକ ଐତିହ୍ୟ ହୋଟେଲ, ରେଷ୍ଟୁରାଣ୍ଟ ଏବଂ ଆର୍ଟ ଗ୍ୟାଲେରୀରେ ପରିଣତ ହୋଇଛି। ଏହା ଏକ ସମ୍ଭ୍ରାନ୍ତ ଅଞ୍ଚଳ ଯେଉଁଠାରେ ଏବେ ବି କିଛି ଫରାସୀ ପରିବାର ବାସ କରୁଛନ୍ତି। ଏହା ନିଜର ପୁରୁଣା ସମୟର ମାଧୁର୍ଯ୍ୟ ଧରି ରଖିଛି ଏବଂ ଏହା ମଧ୍ୟ ପୁଡୁଚେରୀର ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଅଂଶ ଅପେକ୍ଷା ସବୁଠାରୁ ପରିଷ୍କାର। ‘ଗୋରା’ ସହର ଅଶୁଦ୍ଧ କିପରି ହୋଇପାରିବ?

କିନ୍ତୁ ଏହାର ସ୍ୱଚ୍ଛ ଚେହେରା ପଛରେ, ଏହାର ତ୍ରୁଟିହୀନ ଚଟାଣ ମଧ୍ୟରେ ପରିମଳ କର୍ମୀମାନଙ୍କର କଠିନ ପରିଶ୍ରମ ରହିଛି। ଯାହାକୁ କି ଲେପ୍ଟନାଣ୍ଟ ଗଭର୍ଣ୍ଣର କିରଣ ବେଦି ମହିଳା ଦିବସ ଅବସରରେ ଲୋକଲୋଚନକୁ ଆଣିଛନ୍ତି। ତଥାପି ଏହି ଉତ୍ସବ ସେମାନଙ୍କ ଜୀବନରେ କୌଣସି ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆଣିନାହିଁ। ଏହି ମହିଳାମାନେ ଯେତେ ନୀରବରେ ସମ୍ଭବ ରାତିରେ ଝାଡୁ କରିବା ଜାରି ରଖିଛନ୍ତି- ପରବର୍ତ୍ତୀ ଦିନ ପାଇଁ ପର୍ଯ୍ୟଟକମାନଙ୍କ ନିମନ୍ତେ ଗୋରା ସହରର ରାସ୍ତାଗୁଡ଼ିକ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରୁଛନ୍ତି। ସେମାନଙ୍କ ପାଇଁ ରାତ୍ରିଜୀବନର ଅର୍ଥ ଭିନ୍ନ । ସେମାନେ ରାସ୍ତାରେ ଝାଳ ବୁହାନ୍ତି, ଆବର୍ଜନା ସଂଗ୍ରହ କରନ୍ତି ଏବଂ ସହରକୁ ସ୍ୱଚ୍ଛ ରଖନ୍ତି।

ସେମାନେ ପଣ୍ଡିଚେରୀ ନଗରପାଳିକାର ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ କର୍ମଚାରୀ ନୁହଁନ୍ତି- ଯିଏକି ଏଭଳି ଅଧିକାଂଶ କାମ ଘରୋଇ ଏଜେନ୍ସିଗୁଡ଼ିକୁ ହସ୍ତାନ୍ତରଣ କରିଛି। ଫଟୋରେ ଥିବା ମହିଳାମାନେ ଠିକାଶ୍ରମିକ-ସାରା ପୁଡୁଚେରୀରେ ଏହି କାମରେ ସମ୍ପୃକ୍ତ ଥିବା ପ୍ରାୟ ୧୦୦୦ ଜଣଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ କେଇଜଣ ଏମାନେ। ଏମାନେ ମାସିକ ପ୍ରାୟ ଟ. ୬,୨୦୦ ଉପାର୍ଜନ କରନ୍ତି। ଯଦିଓ ତିନୋଟି ସିଫ୍ଟରେ କାମ କରାଯାଏ, ଫଟୋଗ୍ରାଫରେ ଥିବା ମହିଳାମାନେ ପ୍ରାୟ ସବୁବେଳେ ରାତି ସିଫ୍ଟରେ କାମ କରନ୍ତି ।

ସେମାନେ ଗୋରା ସହରରେ ଏକ ବିନିଦ୍ର ରାତିରେ ମୋ ନଜରକୁ ଆସିଥିଲେ, ଯେଉଁଠାକୁ ମୁଁ ଗୋଟିଏ ଫିଲ୍ମର ସୁଟିଂ ପାଇଁ ଯାଇଥିଲି। ମୁଁ ସେଠାରେ ଥିବା ସପ୍ତାହର ପ୍ରତ୍ୟେକ ଦିନ ସେମାନଙ୍କର କାମ ଲକ୍ଷ୍ୟ କରୁଥିଲି, ସେମାନେ ଯେମିତି ଭାବରେ କଲୋନୀକୁ ସଫା ରଖୁଥିଲେ ସେଥିରେ ଚକିତ ହେଉଥିଲି, ଏହା କରିବା ପାଇଁ ତାଙ୍କୁ ଯେଉଁ ପରିସ୍ଥିତି ବାଧ୍ୟ କରୁଛି ସେଥିରେ ଆଘାତ ପାଇଛି। ଯେତେ ସମ୍ଭବ ବାଧାଶୂନ୍ୟ ଭାବରେ ହୋଇପାରିବ, ମୁଁ ସେମାନଙ୍କୁ ରାତିରେ ଅନୁସରଣ କରିଛି, ତଥାପି ସେମାନଙ୍କ ଜୀବନକୁ ରେକର୍ଡ କରିବାର ଭାବନା ଦ୍ୱାରା ପରିଚାଳିତ ହୋଇଛି। ଭାରତରେ ରାତିଗୁଡ଼ିକ ଅନେକ ମହିଳାଙ୍କ ପାଇଁ ଅସୁରକ୍ଷିତ ହୋଇପାରେ, କିନ୍ତୁ ଏଠାରେ ସଫେଇ କର୍ମଚାରୀମାନେ ମଧ୍ୟରାତ୍ରିରୁ ପ୍ରଭାତ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସାମାନ୍ୟ ସୁରକ୍ଷା ବିନା ସେମାନଙ୍କର କାମ କରନ୍ତି।

A woman stands alone in the dark after collecting garbage from the streets
PHOTO • M. Palani Kumar

ଜଣେ ମହିଳା ରାସ୍ତାରୁ ଆବର୍ଜନା ସଂଗ୍ରହ କରିବା ପରେ ଏକୁଟିଆ ଛିଡ଼ା ହୋଇଛନ୍ତି

Through the nights, the women spend hours removing the garbage
PHOTO • M. Palani Kumar

ରାତ୍ରିରେ ମହିଳାମାନେ ଆବର୍ଜନା ଅପସାରଣ କରିବାରେ ଘଣ୍ଟା ଘଣ୍ଟା ସମୟ ବ୍ୟୟ କରନ୍ତି

As the night progresses, so does the sweeping and collecting of garbage
PHOTO • M. Palani Kumar

ରାତି ଯେତେ ବଢ଼େ, ଝାଡ଼ୁ କରିବା ଏବଂ ଆବର୍ଜନା ସଂଗ୍ରହ କରିବା ମଧ୍ୟ ସେତିକି ବଢ଼େ

Sweeping in front of an old house now transformed into an ice cream outlet
PHOTO • M. Palani Kumar

ବର୍ତ୍ତମାନ ଆଇସକ୍ରିମ୍ ଆଉଟଲେଟରେ ପରିଣତ ହୋଇଥିବା ଗୋଟିଏ ପୁରୁଣାଘରର ସାମ୍ନା ଓଳା ହେଉଛି

A sanitation worker pauses on the road she has just cleaned
PHOTO • M. Palani Kumar

ଜଣେ ପରିମଳ କର୍ମଚାରୀ ସେ ସାଙ୍ଗେ ସାଙ୍ଗେ ସଫା କରିଥିବା ରାସ୍ତାରେ ଅଟକିଛନ୍ତି

A lone woman and a dog at the end of the road
PHOTO • M. Palani Kumar

ରାସ୍ତାର ଶେଷ ମୁଣ୍ଡରେ ଜଣେ ଏକାକିନୀ ମହିଳା ଏବଂ ଗୋଟିଏ କୁକୁର

Women sweeping street at night
PHOTO • M. Palani Kumar

କାମ କରିବା ସମୟରେ ପରସ୍ପର ସହ କଥା ହେଉନଥିଲେ ବି ଏହି ମହିଳାମାନେ ମିଶିକରି କାମ କରୁଥିବା ମନେ ହେଉଛି

With just a few passers-by on the road at this late hour, they continue to quietly work to keep White Town clean
PHOTO • M. Palani Kumar

ଏହି ବିଳମ୍ବିତ ସମୟରେ ଅଳ୍ପ କେଇଜଣ ପଦଯାତ୍ରୀ ଥିବାରୁ ସେମାନେ ଗୋରା ସହରକୁ ସ୍ୱଚ୍ଛ ରଖିବା ପାଇଁ ନୀରବରେ କାମ ଜାରି ରଖନ୍ତି

At dawn, the garbage is loaded on to trucks
PHOTO • M. Palani Kumar

ପ୍ରଭାତରୁ ଆବର୍ଜନାଗୁଡ଼ିକ ଟ୍ରକଗୁଡ଼ିକରେ ଲଦି ଦିଆଯାଏ

And before daylight, it's taken away from White Town
PHOTO • M. Palani Kumar

ଏବଂ ସକାଳର ଆଲୋକ ପୂର୍ବରୁ ଏଗୁଡ଼ିକ ଗୋରା ସହରଠାରୁ ଦୂରକୁ ନିଆଯାଇଥାଏ

ଅନୁବାଦ: ଓଡ଼ିଶାଲାଇଭ୍

M. Palani Kumar

M. Palani Kumar is Staff Photographer at People's Archive of Rural India. He is interested in documenting the lives of working-class women and marginalised people. Palani has received the Amplify grant in 2021, and Samyak Drishti and Photo South Asia Grant in 2020. He received the first Dayanita Singh-PARI Documentary Photography Award in 2022. Palani was also the cinematographer of ‘Kakoos' (Toilet), a Tamil-language documentary exposing the practice of manual scavenging in Tamil Nadu.

Other stories by M. Palani Kumar
Translator : OdishaLIVE

This translation was coordinated by OdishaLIVE– a dynamic digital platform and creative media and communication agency based out of Bhubaneswar. It handles news, audio-visual content and extends services in the areas of localization, video production and web & social media.

Other stories by OdishaLIVE