ନବଜାତଙ୍କ ନାମକରଣ ନେଇ ଆମ ଆଦିବାସୀମାନଙ୍କର ନିଜସ୍ୱ ମାର୍ଗ ରହିଛି । ଆମେ ନଦୀ, ଜଙ୍ଗଲ, ସେମାନଙ୍କର ଭୂମି, ସପ୍ତାହର ଦିନ, ବା ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ତାରିଖ, କିମ୍ବା ଏମିତିକି ସେମାନଙ୍କର ପୂର୍ବପୁରୁଷମାନଙ୍କଠାରୁ ନାମ ଧାର ନେଇଥାଉ । କିନ୍ତୁ ସମୟ ସହ ଆମେ ଚାହୁଁଥିବା ବାଟରେ ଆମକୁ ନାମକରଣର ଅଧିକାର ଆମଠାରୁ ଛଡ଼ାଇ ନିଆଯାଇଥିଲା। ପ୍ରଯୋଜିତ ଧର୍ମ ଏବଂ ଧର୍ମାନ୍ତରୀକରଣ ଏହି ନିଆରା ଅଧିକାର ଆମଠାରୁ ନେଇଗଲା । ଆମର ନାମଗୁଡ଼ିକ ପରିବର୍ତ୍ତିତ ହୋଇଚାଲିଲା, ଏବଂ ପୁନଃ ଦିଆଗଲା । ଯେତେବେଳେ ଆଦିବାସୀ ପିଲାମାନେ ସହରର ଆଧୁନିକ ସ୍କୁଲକୁ ଗଲେ, ପ୍ରଯୋଜିତ ଧର୍ମ ଆମ ନାମ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରାଇଦେଲେ । ସେମାନେ ଗ୍ରହଣ କରିଥିବା ସାର୍ଟିଫିକେଟ୍‌ ଆମ ଉପରେ ଲଦାଯାଇଥିବା ନୂଆ ନାମରେ ଥିଲା । ଏମିତି ହିଁ ଆମର ଭାଷାଗୁଡିକ, ଆମର ନାମ, ଆମର ସଂସ୍କୃତି ଏବଂ ଇତିହାସକୁ ହତ୍ୟା କରାଗଲା । ନାମକରଣରେ ଏକ ଷଡ଼ଯନ୍ତ୍ର ରହିଛି । ବର୍ତ୍ତମାନ ଆମେ ସେହି ଭୂମି ସନ୍ଧାନରେ ଅଛୁ ଯାହା ଆମର ମୂଳ, ଆମର ଇତିହାସ ସହିତ ସମ୍ପୃକ୍ତ । ଆମେ ସେହି ସବୁ ଦିନ ଏବଂ ତାରିଖର ସନ୍ଧାନ କରୁଛୁ ଯାହା ଆମର ଅସ୍ତିତ୍ୱକୁ ଚିହ୍ନିତ କରେ ।

ତାଙ୍କର ଏହି କବିତା ହିନ୍ଦୀରେ ଆବୃତ୍ତି କରୁଥିବା ଜାସିଣ୍ଟା କେର୍କେଟାଙ୍କୁ ଶୁଣନ୍ତୁ

ଇଂରାଜୀ ଅନୁବାଦରେ ଏହି କବିତା ଆବୃତ୍ତି କରୁଥିବା ପ୍ରତିଷ୍ଠା ପାଣ୍ଡ୍ୟାଙ୍କୁ ଶୁଣନ୍ତୁ

ଇଏ କାହାର ନାମ ?

ମୁଁ ସୋମବାର ଜନ୍ମ ହେଲି
ଏଥିପାଇଁ ସୋମରା ଡକାଗଲି
ମୁଁ ମଙ୍ଗଳବାର ଜନ୍ମ ହେଲି
ଏଥିପାଇଁ ମଙ୍ଗଳ, ମଙ୍ଗର ବା ମଙ୍ଗରା ଡକାଗଲି
ମୁଁ ବୁଧବାର ଜନ୍ମ ହେଲି
ତେଣୁ ବିର୍‌ସା ଡକାଗଲି

ମୁଁ ଦିନ, ତାରିଖ ଭଳି
ନିଜ ସମୟର ଛାତି ଉପରେ ଛିଡ଼ା ହୋଇଥିଲି
କିନ୍ତୁ ସେମାନେ ଆସିଲେ ଆଉ ମୋର ନାମ ବଦଳାଇଦେଲେ
ସେହି ଦିନ, ତାରିଖ ସବୁକିଛି ଲିଭାଇଦେଲେ
ଯାହା ଦ୍ୱାରା ମୋର ଅସ୍ତିତ୍ୱ ପ୍ରମାଣିତ ହେଉଥିଲା

ଏବେ ମୁଁ ରମେଶ, ନରେଶ ଓ ମହେଶ
ଆଲବର୍ଟ, ଗିଲବର୍ଟ ବା ଆଲ୍‌ଫ୍ରେଡ୍‌
ସେହି ସବୁ ଦୁନିଆର ନାମ ମୋ ପାଖରେ ଅଛି
ଯାହାର ମାଟି ସହ ମୋର କିଛି ସମ୍ପର୍କ ନାହିଁ
ଯାହାର ଇତିହାସ ମୋର ଇତିହାସ ନୁହେଁ

ମୁଁ ସେମାନଙ୍କ ଇତିହାସ ଭିତରେ
ଖୋଜୁଛି ନିଜର ଇତିହାସ
ଆଉ ଦେଖୁଛି
ଦୁନିଆର ପ୍ରତି କୋଣରେ, ପ୍ରତି ସ୍ଥାନରେ
ମୋର ହିଁ ହତ୍ୟା ସାଧାରଣ
ଆଉ ସବୁ ହତ୍ୟାର କିଛି ନା କିଛି ସୁନ୍ଦର ନାଁ ରହିଛି ।

ଅନୁବାଦ: ଓଡ଼ିଶାଲାଇଭ୍‍

Poem and Text : Jacinta Kerketta

Jacinta Kerketta of the Oraon Adivasi community is an independent writer and reporter from rural Jharkhand. She is also a poet narrating the struggles of Adivasi communities and drawing attention to the injustices they face.

Other stories by Jacinta Kerketta
Painting : Labani Jangi

Labani Jangi is a 2020 PARI Fellow, and a self-taught painter based in West Bengal's Nadia district. She is working towards a PhD on labour migrations at the Centre for Studies in Social Sciences, Kolkata.

Other stories by Labani Jangi
Editor : Pratishtha Pandya

Pratishtha Pandya is a Senior Editor at PARI where she leads PARI's creative writing section. She is also a member of the PARIBhasha team and translates and edits stories in Gujarati. Pratishtha is a published poet working in Gujarati and English.

Other stories by Pratishtha Pandya
Translator : OdishaLIVE

This translation was coordinated by OdishaLIVE– a dynamic digital platform and creative media and communication agency based out of Bhubaneswar. It handles news, audio-visual content and extends services in the areas of localization, video production and web & social media.

Other stories by OdishaLIVE