ନବଜାତଙ୍କ ନାମକରଣ ନେଇ ଆମ ଆଦିବାସୀମାନଙ୍କର ନିଜସ୍ୱ ମାର୍ଗ ରହିଛି । ଆମେ ନଦୀ, ଜଙ୍ଗଲ, ସେମାନଙ୍କର ଭୂମି, ସପ୍ତାହର ଦିନ, ବା ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ତାରିଖ, କିମ୍ବା ଏମିତିକି ସେମାନଙ୍କର ପୂର୍ବପୁରୁଷମାନଙ୍କଠାରୁ ନାମ ଧାର ନେଇଥାଉ । କିନ୍ତୁ ସମୟ ସହ ଆମେ ଚାହୁଁଥିବା ବାଟରେ ଆମକୁ ନାମକରଣର ଅଧିକାର ଆମଠାରୁ ଛଡ଼ାଇ ନିଆଯାଇଥିଲା। ପ୍ରଯୋଜିତ ଧର୍ମ ଏବଂ ଧର୍ମାନ୍ତରୀକରଣ ଏହି ନିଆରା ଅଧିକାର ଆମଠାରୁ ନେଇଗଲା । ଆମର ନାମଗୁଡ଼ିକ ପରିବର୍ତ୍ତିତ ହୋଇଚାଲିଲା, ଏବଂ ପୁନଃ ଦିଆଗଲା । ଯେତେବେଳେ ଆଦିବାସୀ ପିଲାମାନେ ସହରର ଆଧୁନିକ ସ୍କୁଲକୁ ଗଲେ, ପ୍ରଯୋଜିତ ଧର୍ମ ଆମ ନାମ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରାଇଦେଲେ । ସେମାନେ ଗ୍ରହଣ କରିଥିବା ସାର୍ଟିଫିକେଟ୍‌ ଆମ ଉପରେ ଲଦାଯାଇଥିବା ନୂଆ ନାମରେ ଥିଲା । ଏମିତି ହିଁ ଆମର ଭାଷାଗୁଡିକ, ଆମର ନାମ, ଆମର ସଂସ୍କୃତି ଏବଂ ଇତିହାସକୁ ହତ୍ୟା କରାଗଲା । ନାମକରଣରେ ଏକ ଷଡ଼ଯନ୍ତ୍ର ରହିଛି । ବର୍ତ୍ତମାନ ଆମେ ସେହି ଭୂମି ସନ୍ଧାନରେ ଅଛୁ ଯାହା ଆମର ମୂଳ, ଆମର ଇତିହାସ ସହିତ ସମ୍ପୃକ୍ତ । ଆମେ ସେହି ସବୁ ଦିନ ଏବଂ ତାରିଖର ସନ୍ଧାନ କରୁଛୁ ଯାହା ଆମର ଅସ୍ତିତ୍ୱକୁ ଚିହ୍ନିତ କରେ ।

ତାଙ୍କର ଏହି କବିତା ହିନ୍ଦୀରେ ଆବୃତ୍ତି କରୁଥିବା ଜାସିଣ୍ଟା କେର୍କେଟାଙ୍କୁ ଶୁଣନ୍ତୁ

ଇଂରାଜୀ ଅନୁବାଦରେ ଏହି କବିତା ଆବୃତ୍ତି କରୁଥିବା ପ୍ରତିଷ୍ଠା ପାଣ୍ଡ୍ୟାଙ୍କୁ ଶୁଣନ୍ତୁ

ଇଏ କାହାର ନାମ ?

ମୁଁ ସୋମବାର ଜନ୍ମ ହେଲି
ଏଥିପାଇଁ ସୋମରା ଡକାଗଲି
ମୁଁ ମଙ୍ଗଳବାର ଜନ୍ମ ହେଲି
ଏଥିପାଇଁ ମଙ୍ଗଳ, ମଙ୍ଗର ବା ମଙ୍ଗରା ଡକାଗଲି
ମୁଁ ବୁଧବାର ଜନ୍ମ ହେଲି
ତେଣୁ ବିର୍‌ସା ଡକାଗଲି

ମୁଁ ଦିନ, ତାରିଖ ଭଳି
ନିଜ ସମୟର ଛାତି ଉପରେ ଛିଡ଼ା ହୋଇଥିଲି
କିନ୍ତୁ ସେମାନେ ଆସିଲେ ଆଉ ମୋର ନାମ ବଦଳାଇଦେଲେ
ସେହି ଦିନ, ତାରିଖ ସବୁକିଛି ଲିଭାଇଦେଲେ
ଯାହା ଦ୍ୱାରା ମୋର ଅସ୍ତିତ୍ୱ ପ୍ରମାଣିତ ହେଉଥିଲା

ଏବେ ମୁଁ ରମେଶ, ନରେଶ ଓ ମହେଶ
ଆଲବର୍ଟ, ଗିଲବର୍ଟ ବା ଆଲ୍‌ଫ୍ରେଡ୍‌
ସେହି ସବୁ ଦୁନିଆର ନାମ ମୋ ପାଖରେ ଅଛି
ଯାହାର ମାଟି ସହ ମୋର କିଛି ସମ୍ପର୍କ ନାହିଁ
ଯାହାର ଇତିହାସ ମୋର ଇତିହାସ ନୁହେଁ

ମୁଁ ସେମାନଙ୍କ ଇତିହାସ ଭିତରେ
ଖୋଜୁଛି ନିଜର ଇତିହାସ
ଆଉ ଦେଖୁଛି
ଦୁନିଆର ପ୍ରତି କୋଣରେ, ପ୍ରତି ସ୍ଥାନରେ
ମୋର ହିଁ ହତ୍ୟା ସାଧାରଣ
ଆଉ ସବୁ ହତ୍ୟାର କିଛି ନା କିଛି ସୁନ୍ଦର ନାଁ ରହିଛି ।

ଅନୁବାଦ: ଓଡ଼ିଶାଲାଇଭ୍‍

Poem and Text : Jacinta Kerketta

জসিন্তা কেরকেট্টা ওরাওঁ আদিবাসী সম্প্রদায় থেকে আগত গ্রামীণ ঝাড়খণ্ড ভিত্তিক স্বতন্ত্র লেখক এবং রিপোর্টার। জসিন্তা একজন কবি। আদিবাসী সম্প্রদায়গুলির নিরন্তর সংগ্রাম তথা তাঁদের প্রতি নেমে আসা অবিচার ও বৈষম্য তাঁর কবিতায় মূর্ত হয়ে ওঠে।

Other stories by Jacinta Kerketta
Painting : Labani Jangi

২০২০ সালের পারি ফেলোশিপ প্রাপক স্ব-শিক্ষিত চিত্রশিল্পী লাবনী জঙ্গীর নিবাস পশ্চিমবঙ্গের নদিয়া জেলায়। তিনি বর্তমানে কলকাতার সেন্টার ফর স্টাডিজ ইন সোশ্যাল সায়েন্সেসে বাঙালি শ্রমিকদের পরিযান বিষয়ে গবেষণা করছেন।

Other stories by Labani Jangi
Editor : Pratishtha Pandya

কবি এবং অনুবাদক প্রতিষ্ঠা পান্ডিয়া গুজরাতি ও ইংরেজি ভাষায় লেখালেখি করেন। বর্তমানে তিনি লেখক এবং অনুবাদক হিসেবে পারি-র সঙ্গে যুক্ত।

Other stories by Pratishtha Pandya
Translator : OdishaLIVE

This translation was coordinated by OdishaLIVE– a dynamic digital platform and creative media and communication agency based out of Bhubaneswar. It handles news, audio-visual content and extends services in the areas of localization, video production and web & social media.

Other stories by OdishaLIVE