ডোঙাৰপাৰা উত্তৰ মুম্বাইৰ মাধ দ্বীপৰ এটা গাওথান (ক্ষুদ্ৰ গাওঁ)। প্ৰায় ৪০-৪৫ টা কোলি মাছুৱৈ সম্প্ৰদায়ৰ লোক তাত থাকে। তেওঁলোকে লগে-ভাগে খালা (মাছ শুকুৱা এখন মুকলি ঠাই) চলায়। মাধত এনে ভালেকেইখন মাছ শুকোৱা ঠাই আছে।
প্ৰায় প্ৰতিটো কোলি পৰিয়ালে ৫ৰ পৰা ১০ গৰাকী শ্ৰমিক ৰাখে, তাৰে প্ৰায়ভাগেই উত্তৰ প্ৰদেশ, অন্ধ্ৰপ্ৰদেশ, মহাৰাষ্ট্ৰ আৰু আন ৰাজ্যৰ পৰা অহা। তেওঁলোক মুম্বাইলৈ অহাৰ সময় হৈছে প্ৰতিবছৰে ছেপ্টেম্বৰৰ পৰা জুন মাহলৈ। তেওঁলোকে কোলিসকলৰ বাবে ঠিকাত কাম কৰি আঠ মাহত প্ৰায় ৬৫ৰ পৰা ৭৫ হাজাৰ টকা উপাৰ্জন কৰে।
প্ৰব্ৰজনকাৰী শ্ৰমিকসকলৰ ৪-৫ জনে সাধাৰণতে কোলি পৰিয়ালে সুবিধা কৰি দিয়া এটা কোঠাতে থাকে। ইয়াৰে প্ৰায়ভাগ মহিলা অন্ধ্ৰপ্ৰদেশৰ পৰা অহা। ল’ৰা-ছোৱালী সহিতে গোটেই পৰিয়ালটোকে তেওঁলোকে লৈ আহে। মালিকে তেওঁলোকক পৃথকে থাকিবলৈ ঠাই দিয়ে আৰু মাহে ৭০০ টকা ভাৰা লয়।
অনুবাদ: পংকজ দাস